นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 210 มกราคม - กุมภาพันธ์ 2561

33 ปีที่ 46 ฉบับที่ 210 มกราคม - กุมภาพันธ์ 2561 การเรียนกระตุ้น ความคิด ดร.นพรัตน์ ศรีเจริญ • นักวิชาการ ฝ่ายพัฒนาและส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษ (พสวท.) สสวท. • e-mail: nsric@ipst.ac.th สนุกคิด สนุกสร้าง การดัดแปลงกิจกรรม “การท� ำให้ลูกโป่งพองโดยไม่ต้องเป่า” เพื่อส่งเสริมทักษะทางวิทยาศาสตร์ และความคิดสร้างสรรค์ การจัดกิจกรรมปฏิบัติการให้กับนักเรียนในระดับชั้นต่างๆ ได้มีโอกาสท� ำการทดลอง หรือเรียนรู้เรื่องใกล้ตัว ได้อย่างสนุกสนาน และอย่างหลากหลาย กิจกรรมการท� ำให้ลูกโป่งพองโดยไม่ต้องเป่า เป็นกิจกรรมหนึ่งที่จัดขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักเรียนได้มีโอกาสเรียนรู้ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และสมการเคมีอย่างง่ายๆ เพื่อให้รู้สึกสนุกสนาน และตื่นตาตื่นใจไปกับลูกโป่งที่พองลมขึ้นโดยที่นักเรียนไม่ต้องเป่าลูกโป่ง และมีทักษะ ในการคิดจากการสังเกต และวิเคราะห์ผลจากการทดลอง โดยปกติการเป่าลูกโป่งจะใช้น�้ ำส้มสายชู กับผงฟูหรือเบคกิ้งโซดา (Baking soda) ซึ่งมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต (NaHCO 3 ) เมื่อผงฟูท� ำปฏิกิริยากับน�้ ำส้มสายชูจะท� ำให้เกิดแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ (CO 2 ) อุปกรณ์ที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ 1. ลูกโป่ง ขนาดต่างๆ เช่น 18 เซนติเมตร 23 เซนติเมตร 28 เซนติเมตร และรูปทรงต่างๆ เช่น หัวใจ ทรงรี 2. ผงฟู (NaHCO 3 ) 3. แคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO 3 ) 4. เปลือกไข่บดละเอียด 5. เปลือกไข่บดหยาบ 6. น�้ ำส้มสายชู (CH 3 COOH) ร้อยละ 5 โดยปริมาตร 7. กรวย 8. เครื่องชั่งสาร 9. ขวดพลาสติกขนาด 350 cm 3 ค� ำถามชวนคิด เมื่อเราเป่าลูกโป่ง ด้วยปาก แก๊สที่อยู่ในลูกโป่งเป็นแก๊ส ชนิดใด เพราะอะไรจึงเป็นแก๊สชนิดนั้น? ข้อมูลเพิ่มเติม http://bit.ly/210-v3