นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 210 มกราคม - กุมภาพันธ์ 2561

51 ปีที่ 46 ฉบับที่ 210 มกราคม - กุมภาพันธ์ 2561 เมื่อ 3 ปีก่อนนี้ กระทรวงสาธารณสุขของอินเดีย ได้รายงานว่า ความเข้มข้นของ PM2.5 ในกรุงเดลีมีค่าสูงสุด ที่ 122 ไมโครกรัมต่ออากาศปริมาตร 1 ลูกบาศก์เมตร ในขณะที่องค์การอนามัยโลกก� ำหนดความเข้มข้นที่ปลอดภัย ไม่ควรเกิน 10 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร ค่าความเข้มข้น ที่สูงนี้ ท� ำให้ผู้ว่าราชการมหานครเดลีปรารภว่า ขณะนี้ ชาวเมืองเดลีก� ำลังตกอยู่ในห้องรมแก๊ส ที่ทหารนาซีเคยใช้ ฆ่าชาวยิวในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 กระทรวงสาธารณสุข ของอินเดียได้คาดการณ์ว่า PM2.5 จะท� ำให้ชาวเมืองเดลี เสียชีวิตด้วยโรคหอบหืดก่อนวัยอันควรประมาณปีละ 16,000 คน และท� ำให้อายุขัยของคนเมืองเดลีลดลงโดยเฉลี่ย 6 ปี ส่วนในเมืองใหญ่อื่นๆ เช่น ปักกิ่ง เม็กซิโกซิตี้ ลอนดอน และลอสแองเจลิส ก็ประสบปัญหามลภาวะของ อากาศที่เลวร้ายเช่นกัน ในเมื่อประชากรที่เข้ามาอาศัยอยู่ ในเมืองมีจ� ำนวนเพิ่มขึ้นตลอดเวลา ดังนั้นการแสวงหาวิธีลดภัย ชนิดนี้จึงเป็นเรื่องเร่งด่วนส� ำหรับทุกคน รัฐบาลอินเดีย ได้สั่งปิดโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ในเมืองในบางเวลา และสนับสนุนชาวเมืองบางคนให้ย้ายออกไปอาศัยนอกเมือง รวมถึงขอความร่วมมือในการลดปริมาณการจราจรรถยนต์ แต่ก็ได้พบว่า การแก้ไขสถานการณ์ของเรื่องนี้มีความซับซ้อน มาก เพราะมลภาวะของอากาศในเมืองเดลีมาจากแหล่งก� ำเนิด ที่มีความหลากหลาย และจากหลายสาเหตุ สาเหตุแรกคือการจราจร เพราะเมืองเดลี มีรถยนต์ มากถึง 9 ล้านคัน ทั้งที่มีสภาพดีและไม่ดี ดังนั้นทางการ จึงขอให้ชาวเมืองเลิกใช้รถเก่าที่มีอายุเกิน 10 ปี และเลิกใช้ แก๊สโซลีน แต่ใช้แก๊สธรรมชาติแทน นอกจากนี้ ได้เสนอ ให้ลดปริมาณการใช้รถ โดยให้รถวิ่งเฉพาะวันคี่หรือวันคู่ ตามเลขทะเบียนรถ แต่พบว่าการควบคุมเรื่องนี้ท� ำได้ยาก เพราะบางบ้านใช้วิธีโกงคือ มีรถ 2 คัน ที่มีทั้งเลขคู่และเลขคี่ แล้วน� ำรถออกวิ่งสลับกัน อีกวิธีหนึ่งคือ สนับสนุนให้ผู้คนใช้รถสาธารณะมากขึ้น คือให้ใช้บริการรถไฟฟ้า และรถใต้ดินมากขึ้น แต่บริการนี้ ต้องได้รับการปรับปรุงให้ปลอดภัยสะดวกสบายและตรงเวลาก่อน ความนิยมในการใช้จึงจะเกิดขึ้นได้ ด้านรถบรรทุกขนาดใหญ่ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่ง เพราะนครเดลีมีรถบรรทุกขนาดใหญ่จ� ำนวนมากวิ่งผ่าน รถเหล่านี้จึงเป็นสาเหตุส� ำคัญในการสร้างมลภาวะให้เมือง เพื่อลดปัญหานี้ ทางการจึงเก็บค่าเดินทางผ่านเมืองของ รถบรรทุกขนาดใหญ่ในอัตราค่อนข้างสูง การก่อสร้างอาคารบ้านช่องใหม่ตลอดเวลา มีส่วน ในการเพิ่มปริมาณ PM2.5 ในอากาศ ดังนั้น เพื่อลดปัญหานี้ ทางการได้เสนอให้วิศวกร และช่างก่อสร้างอาคาร ช่วยคลุม อาคารที่ก� ำลังก่อสร้างด้วยผ้าคลุมพลาสติก เพื่อป้องกันไม่ให้ ฝุ่นฟุ้งกระจาย ฤดูก็มีบทบาทในการแพร่กระจายของฝุ่นละออง เพราะในฤดูหนาว อุณหภูมิที่ต�่ ำท� ำให้อากาศมีความหนาแน่นมาก ฝุ่นละอองในอากาศจึงลอยต�่ ำ ท� ำให้คนยากจนที่อาศัย อยู่ ในสลัมเป็นอันตราย ภัยสุขภาพที่เกิดจากมลภาวะ ในฤดูหนาวมีมากกว่าในฤดูร้อนประมาณ 2 เท่า การเผาฟื นทั้งในครัวของคนยากจนและคน ชานเมืองก็สามารถท� ำให้เกิดภัยฝุ่นได้ โดยเฉพาะการที่คน ท� ำไร่เลื่อนลอย ดังนั้นการลดปริมาณการเผาไม้จึงเป็นเรื่องจ� ำเป็น ภาพ 2 มลภาวะที่กรุงเดลี ที่มา https://www.vox.com/2015/2/24/8094597/india-air-pollu- tion-deaths แต่ก็จะมีปัญหาตามมาว่า ชาวอินเดียประมาณ 240 ล้านคน ยังไม่มีไฟฟ้าใช้เลย จึงต้องหุงหาอาหารโดยวิธีเผาฟืน ดังนั้น ถ้าจะให้ชาวบ้านลดการเผาฟืน เขาก็ต้องมีไฟฟ้าหรือเซลล์ แสงอาทิตย์ใช้ก่อน เมื่อเป็นเช่นนี้ เงื่อนไขที่จะห้ามชาวบ้าน เผาฟืนคงต้องใช้เวลาอีกนาน จึงจะแก้ปัญหาได้ ส� ำหรับข้อดีของมลภาวะอากาศในเมืองคือชาวอินเดีย ส่วนใหญ่มีความตระหนักในภัยที่คนทั้งประเทศก� ำลังประสบแล้ว และก� ำลังพยายามหานวัตกรรมใหม่ๆ มาควบคุมคุณภาพ ทั้งของอากาศ น�้ ำ และดิน ด้านรัฐบาลก็ได้สนับสนุนคนที่มี ความคิดดีๆ ในการบรรเทาภัยเรื่องนี้ด้วยการจัดตั้งรางวัล 10 ล้านบาท ส� ำหรับคนที่มีความคิดที่วิเศษในการลดภาวะ มลพิษของอากาศ