นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 219 กรกฎาคม - สิงหาคม 2562

16 นิตยสาร สสวท กชพร วงศ์สว่างศิริ • นักวิชาการ สาขาคณิตศาสตร์ประถมศึกษา สสวท. • e-mail: kwong@ipst.ac.th รอบรู้ คณิต ส่วนกลับของเศษส่วน (Reciprocal of a Fraction) ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 ที่จัดท�ำตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ของ สสวท. มีการสอนเนื้อหาเกี่ยวกับการหารเศษส่วน โดยการหา ผลหารของเศษส่วน สามารถท�ำได้โดย น�ำจ�ำนวนที่เป็นตัวตั้ง คูณกับส่วนกลับของตัวหาร ซึ่งเขียนในรูปทั่วไปได้ดังนี้ เมื่อ a b และ c d เป็นเศษส่วนใดๆ โดยที่ c ≠ 0 จะได้ a b ÷ c d = a b × d c จะเห็นว่าค�ำใหม่ที่ผู้เรียนต้องรู้จักและท�ำความเข้าใจก่อนที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับการหาผลหารของเศษส่วน คือค�ำว่า ส่วนกลับของเศษส่วน ในการจัดการเรียนการสอน ผู้สอนควรอธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจเกี่ยวกับ “ส่วนกลับของเศษส่วน” ก่อน ซึ่งหนังสือ เรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้น ป.5 เล่ม 1 หน้า 35 ของ สสวท. ได้แนะน�ำส่วนกลับของเศษส่วนจากตัวอย่าง ดังนี้ พิจารณา 3 5 × 5 3 = 3 × 5 5 × 3 = 15 15 = 1 จาก 3 5 × 5 3 = 1 เรียก 5 3 ว่าเป็นส่วนกลับของ 3 5 เรียก 3 5 ว่าเป็นส่วนกลับของ 5 3 พิจารณาการหาส่วนกลับของ 3 10 เนื่องจาก 3 10 × 10 3 = 3 × 10 10 × 3 = 30 30 = 1 ดังนั้น ส่วนกลับของ 3 10 คือ 10 3 พิจารณา 8 × 1 8 = 8 × 1 8 = 8 8 = 1 จาก 8 × 1 8 = 1 เรียก 1 8 ว่าเป็นส่วนกลับของ 8 เรียก 8 ว่าเป็นส่วนกลับของ 1 8 พิจารณาการหาส่วนกลับของ 4 พิจารณา 4 × 1 4 = 4 × 1 4 = 4 4 = 1 ดังนั้น ส่วนกลับของ 4 คือ 1 4