นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 221 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2562

58 นิตยสาร สสวทิ ต QUIZ ภาพ ภาพแสดงการขนส่งออกิ เจนของเ ลล์เม็ดเลือดแดงผ่าน ระบบหมุนเวียนเลือด เพื่อส่งต่อไปยังเ ลล์ต่างๆ ทั่วร่างกาย ที่มา https://emsbasics.com/2011/08/03/respiration-and-hemoglobin เซลล์เม็ดเลือดแดง ออกซิเจนเข้าปอด ออกซิเจนไปสู่เนื�อเย่�อ โมเลกุลฮีีโมโกลบิน เกิดพันธะไ โดรเจนกับ โมเลกุลฮีีโมโกลบิน ที่มา https://www.thaihealth.or.th/data/content/2017/01/34808/cms/ newscms_thaihealth_c_cikostvx1789.jpg สวัสดีี ผู้้่านทุกคน ปีนี้้่ายเชื่อว่า พี่่้องชาวไทยต้องดีใจกันถ้วนหน้ากับอากาศที่หนาวเย็นของประเทศไทย ที่่ำ�ให้คุณและต่ายได้เพลิดเพลินกับการหยิบเสื้อกันหนาว ผ้าพันคอ หมวกไหมพรม รวมถึงผ้าห่มผืนหนาๆ มาใช้งานอีกครั้ง อุณหภูมิที่ลดตำ��ลงยังช่วยทำ�ให้ลดการหงุดหงิด และส่งเสริมให้จิตใจสงบเย็นตามไปด้วย ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลง ทางการเมือง เศรษฐกิจ และวิกฤติการณ์ทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่เพิ่มขึ้นตลอดเวลา ต่ายขอให้กำ�ลังใจผู้ประสบอุทกภัย ในภาคตะวันอกเฉียงเหนือของไทย และล่าสุดคือที่่ำ�เภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ที่่ีระดับนำ��ท่วมสูงกว่า 1 เมตร ความกดดันทางเศรษฐกิจและสังคม ภัยธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ ทำ�ให้มนุษย์มีความเครียด สะสมเกิดขึ้น วันไหนทีุ่่ณมีความเครียดจะสังเกตพบว่า คุณจะมีอาการมึนๆ ตื้อๆ ในหัว เมื่อออกมาสูดอากาศเข้าปอดลึกๆ สมองก็จะโล่งขึ้นมา ซึ่่�งเป็นผลมาจากการได้รับออกิ เจนเข้าสู่่่างกายและสมองมากขึ้น ผ่านการทำ�งานของระบบหายใจ จากการศึกษาวิจัยนักวิทยาศาตร์พบว่า สมองของมนุษย์ใช้ออกิ เจนประมาณ 20 - 25 % ของออกิ เจนที่หายใจเข้าสู่่่างกาย ทั้งหมด เพื่อทำ�ให้เ ลล์ชนิดต่างๆ จำ�นวนมากในสมองทำ�งานได้อย่างปกติ สภาวะที่สมองได้รับออกิ เจนไม่เพียงพอต่อความต้องการเพื่อให้เ ลล์ต่างๆ ทำ�งานได้ตามปกติ จะส่งสัญญาณ ผ่านการทำ�งานที่่ิดปกติของร่างกายในระดับต่างๆ เช่น ถ้ายังมีอาการน้อย ก็จะส่งผลต่อการคิดและการตัดสินใจ ความสามารถ ในการจดจำ�ค่อยๆ ลดลง มีการเคลื่อนไหวที่ไม่เป็นปกติ ออกิ เจนมีส่วนสำ�คัญอย่างมากต่อระบบการสร้างพลังงาน กระบวนการสร้างและสลายสารต่างๆ ภายในเ ลล์ (Cell Metabolism) ที่อยู่ในสมอง เพื่อควบคุมให้ระบบการทำ�งานของ เ ลล์ทำ�งานเป็นปกติ เมื่อแต่ละเ ลล์ทำ�งานเป็นปกติ ก็จะทำ�ให้เนื้อเยื่อส่วนนั้นๆ ทำ�งานเป็นปกติด้วย ถ้าเนื้อเยื่อในแต่ละส่วน ของอวัยวะทำ�งานเป็นปกติ อวัยวะนั้นๆ ก็จะทำ�งานเป็นปกติเช่นกัน ส่งผลให้ร่างกายในภาพรวมทำ�งานเป็นปกตินั่นเอง นักวิทยาศาสตร์ศึกษาและพบว่าหากเ ลล์สมองได้รับปริมาณออกิ เจนไม่เพียงพอ (Hyposia) จนส่งผลทำ�ให้เกิด ความเครียดภายในเ ลล์เป็นระยะเวลานานๆ จะทำ�ให้การทำ�งานของยีนเปลี่ยนไป เกิดสารอนุมูลอิสระในสมองมากขึ้น ส่งผลทำ�ให้เ ลล์และส่วนประกอบภายในเ ลล์ ได้รับความเสียหาย นำ�ไปสู่การเปลี่ยนแปลงในระดับ เนื้อเยื่อ และอวัยวะ แล้วก็จะเหนี่ยวนำ�ไปสู่โรคต่างๆ มากมาย เช่น โรคอัลไ เมอร์ (Alzheimer's Disease) โรคพาร์กินสัน (Parkinson's Disease) รวมไปถึง ความชรา (Aging) ที่อาจจะปราก ให้เห็นมากกว่า คนปกติทั่วไปในวัยเดียวกัน