นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 225 กรกฎาคม - สิงหาคม 2563

34 นิตยสาร สสวท.ิ ต แหล่งที่มา ต้องพิจารณาว่าข่าวนั้นมีแหล่งอ้างอิงที่่่าเชื่อถือหรือไม่ หรือเป็นเพียงความคิดเห็นของผู้เขียน เท่านั้น โดยแหล่งอ้างอิงมีหลายประเภทที่สามารถนำ �มาพิจารณาประกอบกันได้ เช่น งานวิจัย การอภิปรายที่่ีหลักฐาน ที่เชื่อถือได้ งานเขียนทางวิชาการ บทความ หนังสือ วารสาร วันที่เผยแพร่ ต้องตรวจสอบว่าข่าวนั้นเผยแพร่เมื่อวันที่ เดือน และปีใด เพราะสามารถนำ �ไปใช้พิจารณา ความเป็นปัจจุบันได้ ความรู้ทางวิชาการบางเรื่องอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลาที่่ีการค้นพบข้อมูลใหม่ ข่าวต่างๆ แม้ว่าจะเป็นเรื่องจริง แต่ในปัจจุบันเหตุการณ์นั้นผ่านไปแล้วหรือสิ้นสุดไปแล้ว ก็อาจจะไม่เกิดประโยชน์ เช่น ข่าวให้ช่วยกันตามหารถหายและมีเด็กติดไปในรถด้วย ซึ่่� งมีคนแชร์กันเป็นจำ �นวนมาก แต่จริงๆ แล้วเป็นข่าวที่เกิดขึ้นเมื่อ หลายปีก่อน ในปัจจุบันเจ้าของก็ได้พบรถแล้ว และคนร้ายก็ถูกดำ �เนินคดีไปแล้ว แต่ปัจจุบันยังพบเห็นการแชร์ข่าวนี้อยู่ ภาพ 5 หยุดแชร์ได้แล้ว! ตร.จับคนร้ายขโมยรถหลังก่อเหตุใน อ. ปากช่อง ที่มา https://www.js100.com/en/site/news/view/7836 หากนำ �ข่าวที่ได้รับการแชร์มาประเมินตามประเด็นต่างๆ ที่กล่าวมาแล้ว พบว่าไม่น่าเชื่อถือ ข่าวดังกล่าวนี้้ือว่า เป็น “ข่าวลวง” หรือ Fake News ซึ่่� งข่าวลวง หมายถึง ข่าวที่ไม่เป็นความจริง มีเจตนาเพื่อบิดเบือนข้อมูลหรือหลอกลวง โดยส่งผ่านช่องทางการสื่อสารต่างๆ หรือผ่านสื่อสังคมออนไลน์ ไม่มีที่มา ไม่ระบุชื่อผู้เขียน การสร้างข่าวลวงอาจมีลักษณะ ดังต่อไปนี้ สร้างความหวาดกลัว ข่าวลวงประเภทนี้้ักใช้คำ � หรือภาพทีู่่แล้วน่าตกใจ ตื่นตระหนก เพื่อให้คนหวาดกลัว และอยากทราบรายละเอียด เมื่อคลิกอ่าน เจ้าของเว็บไ์ จะได้ยอดผู้เข้าชมเพิ่ม หรือถ้าส่งต่อข่าวนี้ไปให้ผู้้�อ น ก็จะได้ โ ษณาเว็บไ์ หรือสินค้า ภาพ 6 ทุเรียนเผา กินแล้วตาย ที่มา หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี เทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี (สสวท.)