นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 227 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2563

11 ปีที่ 49 ฉบับที่ 227 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2563ี ที่ ั บี่ ิ กั น หอมแ ง ยี่โถ บานไม่รู้โรย เฟื่� องฟ้้า กระดุุมทองเลื� อย โกศล กิิจ รรมที� ต้้อ เ าะเมล็็ดแ ะปลูู พืืช ในบางกิจกรรมจำ �เป็นต้องเพาะเมล็ดพืชเพื่อสังเกตการงอกของเมล็ด หรือต้องปลูกพืชเพื่อสังเกตการเจริญเติบโต ของพืชภายใต้การควบคุมสภาพแวดล้อมต่างๆ สำ �หรับการเพาะเมล็ดพืช ควรใช้เมล็ดพืชที่งอกได้ไว เช่น ข้าวโพด ถั่วชนิดต่างๆ ส่วนการสังเกตการเจริญเติบโตของพืช ควรใช้พืชที่่ีระยะเวลาการเจริญเติบโตจนมีดอกไม่ยาวนานเกินไป เช่น ถั่วชนิดต่างๆ ทานตะวัน พริก ดาวเรือง ดาวกระจาย เทียนบ้าน แตงกวา ผักกาด ผักกวางตุ้ง ผักบุ้ง ข้าว ข้าวโพด ข้อแนะนำ �อื่นๆ ในการนำ �ตัวอย่างื ชมาใช้ในห้องเรียน การนำ �ตัวอย่างพืชมาใช้ทำ �กิจกรรมในห้องเรียน นอกจากจะเลือกพืชที่่ีลักษณะเหมาะสมกับการทำ �กิจกรรมแล้ว ยังมีข้อแนะนำ �อื่นๆ ที่ควรคำ �นึงถึง เช่น 1. หลีกเลี่ยงการใช้พืชที่อาจก่อให้เกิดอันตราย เช่น มีหนามแหลม มีขนหรือยางที่่่อให้เกิดการระคายเคือง คัน หรือปวดแสบปวดร้อนที่่ิวหนัง ตัวอย่างพืชเช่น บอน รัก ลั่นทม สาวน้อยประแป้ง นอกจากนี้้ืชบางชนิดมีสารที่่่อให้เกิด อันตราย เช่น ลำ �โพง ยี่โถ ดังนั้นการนำ �พืชมาใช้ทุกครั้งผู้สอนต้องเตือนนักเรียนไม่ให้นำ �เข้าปากหรือสัมผัสยางของพืช 2. หลีกเลี่ยงการนำ �พืชที่่ีลักษณะที่อาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดได้มาใช้ เช่น กิจกรรมที่่ึกษาลักษณะและส่วน ประกอบของดอก เนื่องจากดอกของพืชแต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกัน ทั้งขนาด รูปร่าง สี กลิ่น รวมทั้งลักษณะ ของแต่ละส่วนประกอบของดอก การนำ �ตัวอย่างดอกของพืชมาใช้ควรเลือกให้เหมาะกับแต่ละกิจกรรม สำ �หรับนักเรียน ระดับประถมศึกษา ควรใช้ดอกพืชที่่ังเกตส่วนประกอบของดอกได้ชัดเจน ควรหลีกเลี่ยงการใช้ดอกที่่ีลักษณะพิเศษ เช่น ดอกที่่ีกลีบรวม (เช่น บัว จำ �ปี) ดอกที่่ีกลีบดอกหรือกลีบเลี้ยงเพียงอย่างเดียว (เช่น เฟ่� องฟ้า) ดอกที่เป็นช่อดอกแบบกระจุก แน่น (เช่น ทานตะวัน ดาวเรือง) หรือดอกที่่ีใบประดับมีสีสันคล้ายกลีบดอก (เช่น เฟ่� องฟ้า ดอนญ่า) ดังนั้นการนำ �ตัวอย่าง ดอกของพืชมาใช้ผู้สอนควรศึกษาลักษณะของดอกพืชก่อนที่จะนำ �มาใช้ 3. พืชดอกบางชนิด เช่น พลูด่าง ไผ่ โกศล บอนสี ฟิโลเดนดรอน ข้าหลวงเรือนใน ข้าหลวงเรือนนอก จะพบระยะ มีดอกได้ยาก อาจทำ �ให้เข้าใจผิดว่าเป็นพืชไม่มีดอก การนำ �พืชเหล่านี้มาใช้ในกิจกรรมการจำ �แนกพืชโดยใช้เกณฑ์์การมีดอกนั้น ผู้สอนจึงต้องศึกษาข้อมูลของพืชแต่ละชนิดก่อนนำ �มาใช้ ภา 7 ตัวอย่างพืชที่สามารถนำ �มาทำ �กิจกรรมต่างๆ เกี่ยวกับรากและลำ �ต้น