นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 229 มีนาคม - เมษายน 2564

43 ปีที่ 49 ฉบับที่ 229 มีนาคม - เมษายน 2564ี ที่ ั บี่ ี น ภา 1 เตียงกระดาษ ที่มา https://www.brandbuffet.in.th/2021/04/scgp- paper-field-hospi tal-bed/ ภา 2 หม้อทอดไร้นำ� �มันทดแทนกระทะที่ใช้นำ� �มัน การเรียนกระตุ้้� น ความคิด บุญวิทย์ รัตนทิพยาภรณ์ • ผู้้ำ �นาญ สาขาเทคโนโลยี สสวท. • email: bratt@ipst.ac.th SCAMPER: เทคนิค ระตุ้นิุ้ ให้เกิิดค ามคิิดสร้างสรรค์้ิิ้์ ในปัจจุบันสิ่งของเครื่องใช้หรือผลิตภัณฑ์์ต่างๆ มีการออกแบบสวยงาม น่าใช้ และมีรูปร่างรูปทรงหลายแบบ รวมทั้งมี ประโยชน์ใช้สอยที่หลากหลาย ตัวอย่างเช่น แก้วนำ� � หม้อหุงข้าว Smart W atch หุ่นยนต์ดูดฝุ่น การออกแบบและสร้างสิ่งของ เครื่องใช้หรือผลิตภัณฑ์์ จึงไม่ใช่การคำ �นึงถึงประโยชน์การใช้สอยเพียงอย่างเดียว แต่ยังต้องมีความคิดสร้างสรรค์เพื่อสร้างทางเลือก ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์์ให้มีความหลากหลาย สร้างความน่าสนใจให้กับผู้้�ซื้อหรือเพิ่มมูลค่าของสินค้าหรือผลิตภัณฑ์์ โดยเฉพาะแนวทางการพัฒนาประเทศในปัจจุบันที่่� ม งเน้นการใช้ความคิดสร้างสรรค์มาพัฒนาสินค้าหรือผลิตภัณฑ์์ต่างๆ แล้วเราจะเป็นคนที่่ีความคิ สร้างสรรค์ได้้อย่างไร? ความคิดสร้างสรรค์ในแต่ละบุคคลสามารถเกิดขึ้นได้จากการฝึกคิด ฝึกปฏิิบัติ เทคนิคหรือวิธีการฝึกคิดและปฏิิบัติ เพื่อกระตุ้นให้เกิดความคิดสร้างสรรค์มีหลายวิธี เช่น การระดมสมอง การปรับสภาพแวดล้อมในการคิด การใช้คำ �ถามกระตุ้น ความคิด บทความนี้จะนำ �เสนอเทคนิคหรือวิธีการที่เรียกว่า SCAMPER SCAMPER เป็นเทคนิคการตั้งคำ �ถาม ที่ Bob Eberle พัฒนาต่อมาจากเทคนิครายการตรวจสอบของออสบอร์น (Osborn’s C hecklist) ซึ่่� งคิดขึ้นโดย Alex Faickney Osborn ชาวอเมริกัน เป็นเทคนิคที่ใช้กระตุ้นให้เกิดแนวคิดใหม่ การคิดในมุมมองต่างๆ ทำ �ให้สินค้าหรือบริการมีความแตกต่าง แปลกใหม่ SCAMPER เป็นตัวย่อภาษาอังกฤษมาจาก 7 คำ � ดังนี้ S Substitute ท แทน C Combine ผสมผสาน A Adapt ปรับเปลี่ยน M Modify/Magnify /Minify ดัั แปลง/ เพิ่่ม/ล P Put to other uses ประยุกต์ใช้ E Eliminate ตัดทิ้� ง R Rearrange or Reverse จั เรียงใหม่ กลับแนวคิ เทคนิค SCAMPER ใช้การตั้งคำ �ถามจากสิ่งที่่ีอยู่่่าจะทำ �ให้ดีขึ้น แตกต่าง หรือใช้ประโยชน์ในแนวคิดใหม่ หรือมุมมองอื่น ได้อย่างไร ดังตัวอย่างต่อไปนี้ ท แทนได้้หรือไม่ (Substitute?) มีสิ่งใดที่สามารถนำ �มาทดแทน แทนส่วนประกอบหรือรูปแบบเดิมที่เป็นอยู่ได้ เช่น ใช้วัสดุใหม่ กรรมวิธีการผลิตใหม่ กลไกแบบใหม่ ใช้พลังงานรูปแบบอื่น ตัวอย่างของแนวคิด เช่น ใช้กระดาษทำ �เตียงใน โรงพยาบาลสนาม ซึ่่� งมีข้อดีคือ ประกอบง่าย นำ� �หนักเบา เคลื่อนย้ายได้ง่าย คิดค้นหม้อทอดเพื่อเปลี่ยนวิธีการทอดที่่้องใช้นำ� �มัน เป็นไม่ใช้นำ� �มัน