นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 231 กรกฎาคม - สิงหาคม 2564

QUIZ 58 นิตยสาร สสวท.ิ ต ภาพ 1 แผนภาพแสดงปัจจัยที่เกี่ยวข้องจากการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ (Heard Immunity) สวัสดีผู้้่านทุกท่าน เป็นเวลาเกือบจะสองปีแล้ว ที่มนุษย์โลกต้องเผชิญกับการโจมตีจากไวรัส COVID-19 ซึ่่� งเมื่อประเมินจากสถานการณ์การระบาดและการกลายพันธุ์ในหลายๆ ประเทศทั่วโลก ทำ ำให้กังวลว่า COVID-19 น่าจะสร้างปัญหาให้กับมนุษย์โลกอีกนานหลายปีทีเดียว และเชื่อว่าทุกท่านจะสามารถปรับตัวให้อยู่รอดได้ในสถานการณ์ เช่นนี้ แม้ว่าในใจอาจจะรู้้ึกแปลกและยากจะยอมรับได้ก็ตาม “เราจะต้องผ่านสถานการณ์ไปด้วยกัน สู้ๆ นะจ๊ะ” สิ่งที่่ีการพูดถึงกันตั้งแต่การระบาดในช่วงแรกๆ เลยก็คือ ภูมิคุ้มกันหมู่ (Heard Immunity) ในสมัยก่อนที่มนุษย์จะคิดค้น และพัฒนาวัคซีีนมาใช้ได้ ภูมิคุ้มกันหมู่จะเกิดขึ้นโดยธรรมชาติ จากการติดเชื้อแล้วร่างกายก็จะสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้เอง คนไหนที่แข็งแรงก็จะอยู่รอด คนไหนอ่อนแอก็เสียชีวิต เป็นการคัดเลือกตามธรรมชาติอีกทางหนึ่งของสิ่งมีชีวิตบนโลก เมื่อมนุษย์พัฒนาวัคซีีนได้สำ �เร็จ ภูมิคุ้มกันหมู่่ึงเกิดขึ้นจากการใช้วัคี น ซึ่่งเสมือนเป็นกระบวนการเร่งให้ร่างกายของมนุษย์ แต่ละคนรู้้ักเชื้อ แล้วสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาพร้อมๆ กันโดยไม่ต้องรอให้เกิดตามธรรมชาติ ซึ่่งทั้ง 2 วิธีมีเป้าหมายเดียวกันคือ สร้างภูมิคุ้มกันให้เกิดขึ้นในร่างกายมนุษย์แต่ละคน เพื่อลดอัตราการติดเชื้อและเกิดโรคระบาดในอนาคต จากบทวิเคราะห์ในนิตยสาร New Scientist, Aug 21-27, 2021 หน้า 17 เรื่อง Heard immunity to covid-19 may not be attainable in UK – A high vaccination rate same many lives, but it probably won’t be enough to stop covid-19 becoming a seasonal disease, finds Helen Thomson วิเคราะห์ว่า การสร้างภูมิคุ้มกันหมู่่ีปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องหลายประเด็น ทั้งที่เกิดจาก ความแตกต่างระหว่างตัวบุคคล พฤติกรรมทางสังคม และจากทางฝั� งวัคซีีน ซึ่่งมีความหมายรวมไปถึงประสิทธิภาพของวัคซีีน การจัดการวัคซีีนที่ไม่ใช่มองแค่ประเทศใครประเทศมันเท่านั้น ต้องมองถึงการจัดการวัคซีีนของทุกประเทศในโลก สุดท้าย ทีู่่จะร้ายแรงทีุ่่ดและไม่สามารถควบคุมได้ก็คือ ความสามารถในการปรับตัวของไวรัสเพื่อให้ตัวมันเองอยู่รอด หรือที่เรียกกันว่า การกลายพันธุ์ของไวรัส COVID-19 นั่นเอง (ภาพ 1) และนักวิทยาศาสตร์ก็คาดการณ์ไว้ว่า ต่อไปเชื้อ COVID-19 อาจจะกลายเป็น โรคที่มาตามฤดูกาล ซึ่่งจะมาเยี่ยมมนุษย์ทุกๆ ปี ปีละครั้งหรือสองครั้งก็ว่ากันไป ขึ้นกับว่าเป็นสายพันธุ์ใด