นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 231 กรกฎาคม - สิงหาคม 2564

59 ปีที่ 49 ฉบับที่ 231 กรกฎาคม - สิงหาคม 2564ี ที่ ั บี่ ิ ง นิิตยสาร สสวท. จะมีีการเปลี่่� ย แป งเกิดขึ้้� นจ้้า การเปลี่่� ย แป งที� ว่าก็คืือ จะเป็ นิิตยสาร สสวท. ในรููปแบบ ดิจิทั เต็มรููปแบบ โดยจะไม่่มีีการตีพิิ์ นิิตยสารเป็ แบบ กระดาษอีกแ้ ว ทำ �ให้้ต่ายต้องเปลี่่� ย อะไรเ็ กๆ น้้อยๆ ด้วยเช่่นกัั สิ� งแรกก็คืือ จะไม่่มีีคำำ �ถา ใ นิิตยสารให้้คุุณได้ร่ว ตอบแ้ ว แต่ต่ายยังสา ารถคุุยได้เื อ เดิ ากคุุณส ใจเรื� องราว เกี� ยวกับวิทยาศาสตร์ คณิิตศาสตร์ แ ะเท โ โี รว ไปถึง การเรีย การสอ ใ เรื� องเ่ านี้� สา ารถเี ย email ส่ง า บอกก่ าว ถา าได้เื อ เดิมที่� funny_rabbit@live.co.uk แ้ ว บกั ใ่ ใ ฉบับ้ า ะจ๊ะ จากเรื� องที� ต่ายเ่ า า การตรวจ บเชื้� อโควิิดสายพัั ธุ์์� แอฟริกาใต้ เมื่� อวันที่� 2 เ ษาย .ศ. 2564 ที� ตรวจ บว่า มีี ไทยที� เดิ ทางกั บ าจากต่างประเทศจำ ว 10 ิ ดเชื้� อ ต่ายอยากรู้้่ามีีผู้้� ญิิงหรืือผู้้� าย ากกว่ากั จัดเป็ การพััฒ าทักษะใ การสืบค้้้ อมูู องคุุณว่า จะสา ารถ า้ อมููลนี้้� เพิ่� เติ ได้หรืือไม่่ แ ะคำำ �ตอบสำ �หรัับคำำ �ถามนี้้� ก็คืือ มีีผู้้� ป่วยเป็ าย ากกว่า ญิิงจ้า ฉบับนี้� ไม่่มีี ตอบคำำ �ถามถููก ต่ายแ ะที บรรณาิ การจึงไม่่ได้แจกรางวั ไปให้้ใ ร เฉลยคำำถามฉบัั ที่่� 229 ภาพ 2 ถ้าค่่า R O หรืือค่่าระดับการติดเชื้� อพื้� ฐา อง COVID -19 เป็ 2 จะทำ �ให้้มีีโอกาสที� จะมีีผู้้� ติดเชื้� อ เพิ่� ขึ้้� 2 เมื่� อมีีการติดต่อสัั สกับผู้้� ในสััง ที่่� มา The Tricky Math of Herd Immunity for COVID-19 | Quanta Magazine ใ บท วา จากนิิตยสาร New Scientist มีีสิ� งที� ทุกท่า อาจจะสงสัยก็คืือ ค่่า R O หรืือค่่า B asic Reproductive Number หรืือ B asic Reproduction Ratio ในวิิทยาการระบาด ค่่านี้� คืือ ค่่าระดับการติดเชื้� อพื้� ฐาื อแป ตรงๆ คืือเื บพัั ธุ์์� พื้� ฐา อ่านว่่า อาร์น็็อต หรืืออาร์ซีีโร่ หรืืออาร์ศูนย์์ เป็่ าที� ได้จากแบบจำ องทางคณิิตศาสตร์ อาร์ศูนย์์ยิ� งมีีค่่า าก จะแสดงให้้เห็็นว่่า เชื้� อสา ารถแพร่่กระจายจากคนที่่� เป็ ไปได้ าก เช่่ ถ้า R O เท่ากับ 2 าย วามว่่า ถ้ามีีิ ดเชื้� อ 1 จะมีีโอกาสแพร่่เชื้� อ ไปยังคนอื่่� นที่� าสัั สใก้ ชิิดได้อีก 2 จากภา 2 ใ ช่่วง องการเริ� มต้้ ระบาด อง COVID -19 ใ ประเทศจี บว่าค่่า R O = 2.5 จากนั้� เชื้� อไวรัส ก็มีีการก ายพัั ธุ์์� ทำ �ให้้เกิดการติดเชื้� อกันง่่ายขึ้้� ในปััจจุบั บว่า สายพัั ธุ์์� เด ตามีีค่่า R O อยู่ระหว่่าง 5-9.5 เ ยทีเดียว ทำ �ให้้ ทีมวิิจัยใ ประเทศอังกฤษ าดการณ์ว่า ถ้าจะต้องสร้างภูมิิคุ้้�มกันหมู่่� จริงๆ จะต้องฉีดวั ซีี ให้้ได้ถึง 80-90% องประ ากรทั� งประเทศ แต่ไม่่ใช่่แค่่นั้� ะ เ ราะต้องคำำ �นึึงถึงประสิทิ ภา องวั ซีี ไปพร้้อ ๆ กันด้้วย นี่� เองทำ �ให้้ทีมวิิจัย นัักวิทยาศาสตร์แ ะบุ ากร ทางการแ ทย์เริ� องเห็็ แ้ วว่า มัั ยากที� จะก้าวไปถึงจุดนั้� ได้ ต่่าย แสนซน่ า “To improve is to change, to be perfect is to change often. – Winston Churchill” แปลได้้ว่่า ถ้้าจะให้้เกิิ ารพััฒนาก็็ต้้องลงมืือทำำ � เพื่� อสร้าง ารเปล่� ยนแปลง ถ้้าจะให้้ส บููรณ์์แ ก็็ต้้องเปล่� ยนแปลงบ่่อยๆ ต่่ายมั่� นใจว่่า น่� คืือ วิิถีีของ ารพััฒนาและเปล่� ยนแปลงของไวรััสจ้า ผู้้� ติิดเชื้้� อ ประกาศ