นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 233 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2564

29 ปีที่ 50 ฉบับที่ 233 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2564ี ที่ ั บี่ ิ กั น รอบร้� คณิิต ชินภพ หาแก้ว / ปวันรัตน์ ทองหลวง / รติ ปิติจะ / อัจฉริยาภรณ์ รณภพรัตนกุล / วนินทร พูนไพบูลย์พิพัฒน์ • คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร • e-mail: chinnapoph63@nu.ac.th การใช้้คำ ามเพื่่� อส่งเสริมสมรร นะการตีค าม้ ำ่ �่ิี และประเมิน างคณิิต าสตร์ิิ์ ความฉลาดรู้้้านคณิตศาสตร์ของ PISA 2021 กล่าวว่ากระบวนการแก้ปัญหา เริ่มต้นจากการแปลงสถานการณ์ปัญหา ให้อยู่ในรูปแบบคณิตศาสตร์แล้วใช้หลักการ กระบวนการ และการเลือกใช้เครื่องมือทางคณิตศาสตร์ เพื่อหาวิธีแก้ปัญหา จากนั้นประเมินวิธีการที่ใช้ในการแก้ปัญหาและตีความผลลัพธ์ที่ได้ให้อยู่ในบริบทของชีวิตจริง ซึ่่� งในแต่ละกระบวนการแก้ปัญหา ต้องอาศัยการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์ทั้งสิ้น เพื่อตัดสินใจและสามารถอธิบายได้ในเชิงคณิตศาสตร์ (สสวท., 2563) และได้นิยาม ความฉลาดรู้้้านคณิตศาสตร์ให้สอดคล้องกับระดับความสามารถของนักเรียน และครอบคลุมทุกระดับสมรรถนะได้แก่ การคิด/ การแปลงปัญหา การใช้คณิตศาสตร์ การตีความและประเมิน การให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์ สมรรถนะการตีความและประเมิน (Interpret and Evaluate) เป็นหนึ่งในสมรรถนะทางคณิตศาสตร์ที่ควรส่งเสริม ให้เกิดแก่นักเรียน เนื่องจากมีความสำคัญต่อการนำไปใช้ประกอบการแก้ปัญหาในบริบทของโลกชีวิตจริง การใช้แนวคิด กระบวนการ ข้อเท็จจริง และเครื่องมือทางคณิตศาสตร์เพื่อบรรยาย อธิบาย และคาดการณ์ปราก การณ์ต่างๆ สิ่งเหล่านี้จะช่วยให้ทราบถึง บทบาทของคณิตศาสตร์ที่่ีต่อโลกและสร้างพื้นฐานที่่ีในการสร้างข้อสรุปและตัดสินใจ ซึ่่� งเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับการเป็น พลเมืองในศตวรรษที่ 21 ที่่้องมีความสร้างสรรค์ มีการคิดอย่างไตร่ตรอง และมีส่วนร่วมต่อสังคมส่วนรวม คณิตศาสตร์ด้าน สมรรถนะการตีความและประเมิน (Interpret and Evaluate: IE) มีรายละเอียดดังนี้ IE1 ตีความผลลัพธ์ทางคณิตศาสตร์ที่ได้จากกระบวนการแก้ปัญหาจากสถานการณ์ในบริบทโลกชีวิตจริง IE2 ระบุได้ว่าผลลัพธ์ทางคณิตศาสตร์หรือข้อสรุปที่ได้สมเหตุสมผลกับบริบทของปัญหาหรือไม่ IE3 ระบุข้อจำกัดของแบบจำลองที่ใช้ในการแก้ปัญหา IE4 ใช้เครื่องมือทางคณิตศาสตร์หรือคอมพิวเตอร์ในการจำลองสถานการณ์เพื่อทำให้แน่ใจว่าวิธีการ และผลลัพธ์ทางคณิตศาสตร์ ข้อจำกัด และเงื่อนไขต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากวิธีการแก้ปัญหาและบริบทของปัญหานั้นสมเหตุสมผล IE5 ตีความ ผลลัพธ์ทางคณิตศาสตร์ การแก้ปัญหา รูปแบบการนำเสนอวิธีแก้ปัญหา ซึ่่� งอยู่ในรูปแบบที่หลากหลายเพื่อเชื่อมโยงกับสถานการณ์ หรือการใช้งาน เช่น การเปรียบเทียบ หรือประเมินรูปแบบการนำเสนอวิธีแก้ปัญหาอย่างน้อย 2 รูปแบบที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ IE6 ใช้ความรู้ในการพิจารณาว่าสถานการณ์ในชีวิตจริงส่งผลกระทบต่อผลลัพธ์และการคำนวณตามขั้นตอนหรือแบบจำลองทางคณิตศาสตร์ อย่างไร เพื่อที่จะตัดสินใจได้ว่าควรปรับปรุงหรือนำผลลัพธ์ไปประยุกต์ใช้ได้ IE7 สร้างและสื่อสารคำอธิบาย ข้อโต้แย้งในบริบทของปัญหา IE8 อธิบาย ตีความ แสดง ขอบเขตและข้อจำกัดของมโนทัศน์ทางคณิตศาสตร์ และวิธีการแก้ปัญหาและผลลัพธ์ทางคณิตศาสตร์ IE9 เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างบริบทของปัญหากับรูปแบบการนำเสนอวิธีแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เพื่อช่วยในการตีความและการประเมิน ความเป็นไปได้และข้อจำกัดของวิธีการแก้ปัญหาและผลลัพธ์ ที่มา PISA 2021 Mathematics Framework (Second Draft), Available:  https://www.oecd.org/pisa/sitedocument