นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 236

18 นิตยสาร สสวท. ก ารพัฒนาการเรียนรู้โดยการบูรณาการศาสตร์วิชาให้เข้ากับ การเรียนรู้นั้น ผู้เรียนควรมีประสบการณ์เรียนรู้ที่ต้องเผชิญกับ ความคิดในการแก้ปัญหา คิดอย่างเป็นระบบ และมีการวางแผน ในการทำ�งาน ซึ่งแนวทางการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมคือ การจัดการเรียนรู้ สะเต็มศึกษา (STEM Education) ซึ่งเริ่มจากประเทศสหรัฐอเมริกาต้องการ ส่งเสริมให้บุคลากรในประเทศได้มีความรู้และทักษะด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์และคณิตศาสตร์เพิ่มขึ้น ต้องการแก้ปัญหา ในด้านต่างๆ เช่น สุขภาพ สิ่งแวดล้อม และความมั่นคงของประเทศ โดยได้เน้น 4 ศาสตร์ได้แก่ วิทยาศาสตร์ (Science) เทคโนโลยี (Technology) วิศวกรรมศาสตร์ (Engineering) และคณิตศาสตร์ (Mathematics) ในปัจจุบันประเทศไทยก็ได้นำ�สะเต็มศึกษาเข้ามาใช้ในการจัดการเรียน การสอนและบูรณาการเข้ากับบริบทของประเทศ ซึ่งประเทศไทยเป็นประเทศ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ มีความหลากหลายของทรัพยากร อย่างไรก็ตาม หากมีการใช้ทรัพยากรอย่างไม่จำ�กัดก็มีวันหมดไปได้ ด้วยเหตุนี้เอง จึงทำ�ให้ทุกภาคส่วนต่างเล็งเห็นถึงการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development) เพื่อการพัฒนาที่ตอบสนองความต้องการของคนรุ่นปัจจุบัน โดยไม่ลิดรอนความสามารถในการตอบสนองความต้องการของคนรุ่นหลัง (Brundtland Report, 1987) และได้น้อมนำ�หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอ เพียงโดยมีเป้าหมายให้การพัฒนาที่ยั่งยืนบรรลุภายใน 15 ปี (สำ�นักงาน สภาพัฒนาการเศรษฐกิจกิจและสังคมแห่งชาติ, 2564) ซึ่งปัจจุบันมนุษย์ ได้เริ่มตระหนักถึงทรัพยากรที่ลดน้อยลงและหันมารักษาให้คงอยู่ ปลูกฝัง ผู้เรียนให้ตระหนักและรักษาซึ่งทรัพยากร รวมทั้งเห็นคุณค่าของสิ่งของที่มี อยู่มาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด การนำ�สะเต็มศึกษามาบูรณาการและ ผนวกเข้ากับพัฒนาที่ยั่งยืนนั้นจะทำ�ให้ผู้เรียนเห็นมุมมองของการเรียนรู้ จากสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา นำ�มาใช้ให้เกิดความหลากหลาย และการรักษา ไว้ให้ยั่งยืนไม่ทำ�ลายทรัพยากรสิ่งแวดล้อม ภาพ 1 เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) การพัฒนาที่ยั่งยืนคือ แนวทางการพัฒนาที่ตอบสนองความต้องการ ของคนรุ่นปัจจุบัน โดยไม่ลิดรอนความสามารถในการตอบสนองความต้องการ ของคนรุ่นหลัง การบรรลุการพัฒนาที่ยั่งยืนมีองค์ประกอบสำ�คัญ 3 ประการ ได้แก่ การเติบโตทางเศรษฐกิจ (economic growth) ความครอบคลุม ทางสังคม (social inclusion) และการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม (environmental protection) โดยเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) มี 17 เป้าหมาย ดังภาพ 1 ประกอบไปด้วย 169 เป้าหมายย่อย (SDG Targets) ที่มีความเป็นสากล เชื่อมโยงและเกื้อหนุนกัน และกำ�หนดให้มี 247 ตัวชี้วัด เพื่อใช้ติดตามและ ประเมินความก้าวหน้าของการพัฒนา โดยมีองค์การสหประชาชาติ (United Nations) เป็นหัวเรือใหญ่ในการชวนเชิญ 193 ประเทศสมาชิกทั่วโลก มาร่วมมือกันจัดทำ�ขึ้น มีกรอบระยะเวลา 15 ปี ให้แต่ละประเทศวางแผน และติดตามผลเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย 17 ข้อ ภายในปี 2030 ซึ่งสามารถ จัดกลุ่มเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนตามปัจจัยที่เชื่อมโยงกันใน 5 มิติ (5P) ได้ดังนี้ 1) การพัฒนาคน (People) 2) เศรษฐกิจและความมั่งคั่ง (Prosperity) 3) สิ่งแวดล้อม (Planet) 4) สันติภาพและความยุติธรรม (Peace) และ 5) ความเป็นหุ้นส่วนการพัฒนา (Partnership) จากหลักการสู่การออกแบบกิจกรรม Fun Chargers จากแนวคิดที่กล่าวมาข้างต้น ผู้สอนได้พบปัญหาใกล้ตัวผู้เรียน เกี่ยวกับพลังงานไฟฟ้า เช่น แบตเตอรี่โทรศัพท์มือถือของผู้เรียนหมด ไม่สามารถทำ�กิจกรรมในการเรียนรู้ต่อได้ ประกอบกับเมื่ออยู่ภายใน โรงเรียนจะไม่สามารถชาร์จโทรศัพท์มือถือได้ ผู้สอนจึงมีความสนใจ