นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 236

ปีที่ 50 ฉบับที่ 236 พฤษภาคม - มิถุนายน 2565 25 ภาพ 1 การวิเคราะห์และการออกแบบการสอนแบบ Active Learning ข้อควรรู้ก่อนออกแบบแผนการสอน หรือกิจกรรมการเรียนการสอน มีดังนี้ 1. เมื่อครูกำ�หนดหัวข้อที่จะสอน เช่น จะสอนเรื่อง ระบบนิเวศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ให้คำ�นึงถึงบริบทของแต่ละโรงเรียนเพื่อตรวจดูว่า มีบริบทใดที่สนับสนุนการสอนในเรื่องนี้บ้าง (ภาพ 1) 2. การออกแบบการเรียนรู้ เป็นการออกแบบการเรียนการสอน หรือกิจกรรมเพื่อให้ผู้เรียนบรรลุในคำ�สำ�คัญ 3 คำ� คือ อภิปรายกลุ่ม ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง สอนผู้อื่นหรือนำ�ไปประยุกต์ใช้ 3. กระบวนการเรียนรู้หรือขั้นตอนการเรียนรู้ที่ครูเลือกต้อง เหมาะสมกับหัวข้อที่จะสอน เพราะถ้าเหมารวมว่าการสอนแบบ Active Learning คือ การสอนแบบใช้โครงงานเป็นฐานคงไม่สามารถให้ผู้เรียน ทำ�โครงงานได้ทุกชั่วโมง ดังนั้น การสอนกี่ขั้นหรือสอนแบบไหนจะขึ้นอยู่กับ หัวข้อหรือเรื่องที่จะสอน 4. การสอนแบบ Active Learning เน้นผู้เรียนเรียนรู้แบบตื่นตัว (Active Learner) ออกแบบการเรียนรู้อย่างไรให้ผู้เรียนสามารถอภิปรายได้ ลงมือปฏิบัติด้วยตนเองได้ และสอนผู้อื่นหรือนำ�ไปประยุกต์ใช้ โดยมี ครูเป็นผู้อำ�นวยการเรียนรู้ (Facilitator) และคอยชี้แนะหรือให้คำ�ปรึกษา 5. ผลลัพธ์ (Output) ที่เกิดจากการจัดกิจกรรมการสอนจะเน้น ไปในลักษณะใด เช่น ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ข้อไหนที่เรา ต้องการให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน ซึ่งจะสอดคล้องกับตัวชี้วัดของเรื่องนั้นๆ การออกแบบการสอนแบบ Active Learning โดยใช้การสอนแบบ 3 ขั้นตอน เรื่อง ระบบนิเวศ การสอนแบบ 3 ขั้นตอน เป็นการสอนที่มีขั้นตอน 3 ขั้น คือ ขั้นนำ� ขั้นสอน ขั้นสรุป ซึ่งตัวอย่างนี้เป็นการนำ�คำ�สำ�คัญ 3 คำ� คือ อภิปรายกลุ่ม ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง สอนผู้อื่นหรือนำ�ไปประยุกต์ใช้ โดยใช้การสอน 3 ขั้นตอน เพื่อออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้สอดรับ กับคำ�สำ�คัญ 3 คำ� ดังภาพ 2 ภาพ 2 การออกแบบการสอนแบบ Active Learning โดยใช้การสอนแบบ 3 ขั้นตอน