นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 237

22 นิตยสาร สสวท. นงลักษณ์ เข็มกลัด วิลาวัลย์ สถาพานิช ปณิธาน ใจกระเสน ปัทมาภรณ์ ทองแก้ว นิสิตสาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ รศ.ดร.ศศิเทพ ปิติพรเทพิน ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ดร.เบ็ญจวรรณ หาญพิพัฒน์ นักวิชาการอาวุโส สาขาวิทยาศาสตร์ภาคบังคับ สสวท. e-mail: bhanp@ipst.ac.th Cup Holder จากกล่องนมโรงเรียน การพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development) หมายถึง การพัฒนาที่สนองต่อ ความต้องการของมนุษย์ แนวคิดการพัฒนาจึงเข้ามามีบทบาทในสังคมโลกและสังคมไทยในทุกๆ ด้าน (เสรี วรพงษ์, 2561) แต่ยังคำ�นึงถึงขีดจำ�กัดของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และสนองตอบ ต่อความต้องการในปัจจุบัน โดยไม่ส่งผลเสียต่อความต้องการของคนในอนาคต และคำ�นึงถึง ความเป็นองค์รวม ตลอดจนจะต้องคำ�นึงถึงการนำ�เอาเทคโนโลยีมาใช้ ซึ่งอาจจะเป็นการใช้เทคโนโลยี ที่สะอาด สามารถเอื้อประโยชน์ต่อสภาพแวดล้อมและการใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ของมนุษย์ อย่างรอบคอบเพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศ โดยไม่ทำ�ลายหรือสร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งยังป้องกันความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อมและป้องกันการใช้ทรัพยากรมากเกินไป ก่ อนจะเขียนถึงการพัฒนาที่ยั่งยืน ขอกล่าวถึงสะเต็มศึกษา: แนวทางการจัดการศึกษาที่บูรณาการความรู้ ด้านวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ โดยเน้น การนำ�ความรู้ไปใช้แก้ปัญหาในสังคม รวมทั้งการพัฒนากระบวนการ หรือการสร้างชิ้นงานที่เป็นประโยชน์ต่อการดำ�เนินชีวิตและการทำ�งาน จึงทำ�ให้การจัดการเรียนรู้แบบสะเต็มศึกษาเป็นการจัดการเรียนรู้ที่ไม่เน้น เพียงการท่องจำ�ทฤษฎีหรือกฎ แต่เป็นการจัดการเรียนการสอนที่ส่งเสริม ให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมหรือโครงงาน โดยการลงมือปฏิบัติจริง ควบคู่กับการพัฒนาทักษะการคิด การตั้งคำ�ถาม การหาข้อมูล การออกแบบ วิธีแก้ปัญหา และการวิเคราะห์ข้อค้นพบใหม่ๆ รวมทั้งสามารถนำ�ข้อค้นพบนั้น ไปใช้หรือบูรณาการกับชีวิตประจำ�วัน และสามารถต่อยอดการประกอบอาชีพ นำ�ไปสู่การสร้างนวัตกรรมได้ (สะเต็มศึกษา สสวท., มปป) จากประเด็นข้างต้น จะเห็นได้ว่าการจัดการเรียนรู้ตามแนวทาง สะเต็มศึกษามุ่งเน้นให้ผู้เรียนนำ�ความรู้ไปแก้ปัญหาของสังคมในปัจจุบัน ซึ่งหนึ่งในปัญหาสังคมที่พบ คือ ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม และการที่มนุษย์ขาด ความตระหนักในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม นำ�ไปสู่ปัญหาต่างๆ มากมาย