นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 239

36 นิตยสาร สสวท. ภาพ 6 ตัวอย่างการคิดหาคำ�ตอบโดยใช้แนวคิดเกี่ยวกับส่วนย่อย-ส่วนรวม ภาพ 7 ตัวอย่างการคิดหาคำ�ตอบโดยใช้แนวคิดเกี่ยวกับส่วนย่อย-ส่วนรวม 25 - 6 20 - 1 = 19 25 - 6 = 19 5 1 ตัวอย่าง 3 หาจำ�นวนเงินที่ต้องจ่ายเมื่อจะซื้อน้ำ�มันพืช 52 บาท กะทิ 40 บาท และซอสปรุงรส 8 บาท จากตัวอย่างผลงานของผู้เรียนในภาพ 6 จะเห็นว่า ผู้เรียน สามารถคิดหาคำ�ตอบของโจทย์นี้ได้อย่างยืดหยุ่นและหลากหลาย ไม่ว่าผู้เรียนจะเลือกหาผลบวกของ 52 กับ 40 ก่อน แล้วจึงบวก ด้วย 8 หรือ หาผลบวกของ 52 กับ 8 ก่อน แล้วจึงบวกด้วย 40 ผู้เรียนก็สามารถใช้การแยกจำ�นวนเป็นส่วนย่อย และใช้ ความรู้เรื่องคู่สิบเพื่อช่วยหาคำ�ตอบได้ง่ายขึ้น ตัวอย่าง 4 25 - 6 = มาดูตัวอย่างการหาผลลบ 25 - 6 = กันบ้าง จากโจทย์นี้แทนที่ผู้เรียนจะใช้การตั้งลบ ซึ่งจะต้องมีการกระจาย ผู้เรียน สามารถใช้ความเข้าใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของจำ�นวน หาคำ�ตอบได้ดังภาพ 7 โดยแยกตัวลบ 6 เป็น 5 กับ 1 จากนั้นหา 25 - 5 = 20 และนำ� 20 มาลบด้วย 1 จะได้คำ�ตอบเป็น 19 จากตัวอย่างเหล่านี้ จะเห็นได้ว่าหากมีความเข้าใจและได้เรียนรู้การเขียน Number Bonds จะเป็นพื้นฐานที่ดีในการ คิดคำ�นวณหาคำ�ตอบอย่างยืดหยุ่น เมื่อผู้เรียนคิดได้อย่างคล่องแคล่วแล้ว อาจไม่ต้องเขียน Number Bonds แต่นำ�ไปฝึกคิดคำ�นวณ ในใจได้อย่างยืดหยุ่น รวดเร็ว ด้วยวิธีการของตนเองได้อย่างเหมาะสม เริ่มต้นแนะนำ� Number Bonds ให้กับผู้เรียนได้อย่างไร หลังจากผู้อ่านได้รู้จัก Number Bonds และประโยชน์ของการเรียนรู้ความสัมพันธ์ของจำ�นวนแบบส่วนย่อย-ส่วนรวม ไปบ้างแล้ว ก็มาถึงคำ�ถามสำ�คัญว่า ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ Number Bonds ผ่านกิจกรรมอย่างไร คำ�ตอบก็คือ ผู้สอนควรจัดกิจกรรม ให้ผู้เรียนได้มีโอกาสเชื่อมโยงจากการปฏิบัติกิจกรรมการรวม การแยกจำ�นวนด้วยสื่อที่จับต้องได้ก่อน จากนั้นจึงให้ผู้เรียนได้เขียน Number Bonds แสดงจำ�นวนเหล่านั้น ซึ่งการเขียน Number Bonds จะเป็นพื้นฐานของการนำ�ไปสู่การเขียนประโยคสัญลักษณ์ แสดงความสัมพันธ์ของการบวกและการลบของจำ�นวนต่อไปนั่นเอง ในการเริ่มต้นกิจกรรมการรวม การแยกด้วยอุปกรณ์ อาจเริ่มจากให้ผู้เรียนแยกตัวนับเป็น 2 กลุ่ม โดยจัดเตรียมภาชนะ เช่น แก้วหรือกล่อง 2 กล่องสำ�หรับแยกกลุ่ม หรืออาจใช้แผ่นใบกิจกรรมส่วนย่อย-ส่วนรวมเป็นแผ่นรองขณะทำ�กิจกรรม (ดังภาพ 8) นอกจากนี้ ผู้สอนอาจใช้สื่ออื่นๆ ได้ เช่น ใช้กรอบสิบ หรือ ตัวต่อแบบ 2 สี เพื่อแสดงให้เห็นส่วนรวมและส่วนย่อย (ดังภาพ 9)ิ ต