นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 239

ปีที่ 51 ฉบับที่ 239 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2565 49 ก้าวข้ามทักษะในศตวรรษที่ 21 ไปสู่เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนตามที่ ประเทศไทยและนานาประเทศคาดหวังไว้ได้ประสบความสำ�เร็จ กิตติกรรมประกาศ เครื่องมือสะเต็มบีซีจีบนผืนผ้าใบจะไม่สามารถเกิดขึ้นได้ถ้าขาด ผู้จุดประกายแนวคิดนี้ได้แก่ 1) คุณพงศธร ปัญญานุกิจ ครูโรงเรียนหาดใหญ่ วิทยาลัย 2 จังหวัดสงขลา 2) คุณสหรัฐ ยกย่อง ครูโรงเรียนสิริรัตนาธร จังหวัดกรุงเทพมหานคร และ 3) คุณธาฤชร ประสพลาภ นิสิตปริญญาเอก สาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ซึ่งเป็นสมาชิกในทีมวิจัยสะเต็มบีซีจีเพื่อการศึกษาที่ได้ ร่วมกันเสนอแนวคิดเกี่ยวกับโมเดลธุรกิจและตารางผืนผ้าใบ จนกระทั่ง ผู้เขียนตกผลึกความคิดและสามารถออกแบบ พัฒนาเครื่องมือสะเต็มบีซีจี บนผืนผ้าใบในฉบับปัจจุบันได้อย่างประสบความสำ�เร็จ Osterwalder, A. & Pigneur, Y. (2564). Business Model Generation คู่มือสร้างโมเดลธุรกิจ . กรุงเทพมหานคร: วีเลิร์น. กรกนก เลิศเดชาภัทร และ ชาตรี ฝ่ายคําตา. (2564). กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม: กลไกขับเคลื่อนกิจกรรมสะเต็ม. ว ารสารหน่วยวิจัยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อการเรียนรู้. 12 (2): 356-368. ชาตรี ฝ่ายคำ�ตา และคณะ (2565). การจัดกิจกรรมสะเต็มศึกษาส่งเสริมสมรรถนะผู้เรียนด้วย BCG Model. สืบค้นเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2565. จาก https://www.nstda.or.th/nac/2022/youth-activity/b1-30f-09y/. ประชาคมวิจัยด้านเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว. (2561). สมุดปกขาว BCG in Action . สืบค้นเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2565. จาก https://www.nstda.or.th/home/knowledge_post/bcg-in-action/. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2557). คู่มือหลักสูตรอบรมครูสะเต็มศึกษา . สืบค้นเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2565. จาก http://www.stemedthailand.org/wp-content/uploads/2015/03/newIntro-to-STEM.pdf.pdf. สหประชาชาติ ประเทศไทย. (2565). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนในประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2565. จาก https://thailand.un.org/th/sdgs. ฮิมะสึ มิกิ. (2561). Business Model Generation Workbook สร้างโมเดลธุรกิจ…ง่ายนิดเดียว . กรุงเทพมหานคร: วีเลิร์น. บรรณานุกรม ภาพ 5 ตัวอย่างขั้นตอนการแก้ไขข้อมูลในสะเต็มบีซีจีบนผืนผ้าใบ บทสรุป สะเต็มบีซีจีบนผืนผ้าใบ (STEM-BCG CANVAS) เป็นเครื่องมือ ที่สามารถส่งเสริมการออกแบบกิจกรรมสะเต็มศึกษา และสามารถอุดช่องโหว่ ของปัญหาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาในแบบเดิม ให้ประสบความสำ�เร็จได้ โดยเครื่องมือสะเต็มบีซีจีบนผืนผ้าใบ เป็นนวัตกรรม ทางการศึกษาที่ช่วยให้ครูคำ�นึงถึงปัจจัยสำ�คัญต่างๆ ตามลักษณะสำ�คัญ ของกิจกรรมสะเต็มศึกษาที่ต้องอาศัยการกำ�หนดเงื่อนไขและข้อจำ�กัด ประเภทต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามกระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรมและกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ นอกจากนี้ เครื่องมือ ดังกล่าวยังช่วยให้ครูสามารถเชื่อมโยงลักษณะสำ�คัญของโมเดลเศรษฐกิจ บีซีจีที่ต้องคำ�นึงถึงมิติด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมเข้ากับกิจกรรม สะเต็มศึกษาได้ในเชิงประจักษ์ ซึ่งสามารถช่วยส่งเสริมกิจกรรมสะเต็มศึกษา ให้เปลี่ยนแปลงจากแบบเดิมเป็นแบบใหม่ที่สามารถพัฒนาผู้เรียนให้