นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 240

6 นิตยสาร สสวท. ร่างกายมนุษย์ ที่มา : www.pixabay.com/Gerd Altmann การรักษาความสะอาดของผิวหนังโดยการล้างมือ ที่มา : www.pixabay.com/Nghi Nguye การดูแลสัตว์เลี้ยงให้ได้รับอาหารอย่างเหมาะสม ที่มา : www.pixabay.com/ Ludwig Willimann ระบบนิเวศ ที่มา : www.pixabay.com/Mihaela Istrate ปั จจุบันเราปฏิเสธไม่ได้ว่าโลกกำ�ลังได้รับผลกระทบจากการทำ�ลาย ระบบนิเวศซึ่งทำ�ให้เกิดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ ทำ�ให้สภาพอากาศโลกเปลี่ยนแปลงไป หากเราเข้าใจระบบนิเวศ ในธรรมชาติก็ไม่ใช่เรื่องยากที่จะร่วมแรงร่วมใจกันดูแลระบบนิเวศเพื่อลด การสูญเสียสมดุลทางธรรมชาติและลดมลภาวะที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง สภาพอากาศ ในระดับประถมศึกษาเนื้อหาทางชีววิทยาเป็นเรื่องใกล้ตัว ที่ไม่ซับซ้อนและเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำ�วันโดยตรง เช่น เรื่องส่วนต่างๆ ของร่างกายและหน้าที่ของส่วนต่างๆ ของร่างกายที่จะช่วยให้เด็กรู้จัก ร่างกายของตนเอง รู้จักหน้าที่ของส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งจะทำ�ให้เด็ก รู้จักดูแลร่างกายตนเองให้ถูกต้อง สะอาด และปลอดภัย หรือเรื่องการดูแล พืชและสัตว์ให้ได้รับสิ่งที่จำ�เป็นต่อการเจริญเติบโตที่จะทำ�ให้เด็กได้รู้จัก ดูแลพืชและสัตว์ได้อย่างเหมาะสม ซึ่งหากมีการปลูกและดูแลพืชหรือ สัตว์เลี้ยงก็จะสามารถทำ�ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม ทั้งนี้ จะเห็นว่า เนื้อหาชีววิทยามีความสำ�คัญและควรส่งเสริมให้มีการเรียนรู้เพื่อสร้าง ความตระหนักตั้งแต่วัยเด็ก หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานในระดับประถมศึกษา หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานได้จัดมาตรฐาน การเรียนรู้และตัวชี้วัดสาระวิทยาศาสตร์ชีวภาพไว้ตั้งแต่ระดับประถมศึกษา เนื่องจากเห็นความสำ�คัญว่าเด็กในระดับนี้ควรเข้าใจเกี่ยวกับร่างกาย และการเปลี่ยนแปลงของร่างกายไปตามวัย และสามารถตัดสินใจเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพและความเป็นอยู่ของตัวเอง เข้าใจถึง สิ่งแวดล้อมรอบตัวที่ประกอบด้วยสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตซึ่งมีความ เกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน รวมทั้งสามารถเชื่อมโยงชีวิตกับท้องถิ่นและสิ่งแวดล้อม รอบๆ ตัว และตระหนักถึงการอยู่ร่วมกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งเนื้อหาชีววิทยาในระดับ ประถมศึกษาเป็นเรื่องที่ไม่ซับซ้อน มีเนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะทั่วไปของ สิ่งมีชีวิตและการดำ�รงชีวิตของสิ่งมีชีวิตรอบตัว โครงสร้าง ลักษณะเฉพาะ การปรับตัวของสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ รวมทั้ง การทำ�งานของระบบย่อยอาหารของมนุษย์ การทำ�หน้าที่ของส่วนต่างๆ ของพืช อย่างไรก็ตาม เด็กในระดับประถมศึกษาเป็นวัยที่กำ�ลังเรียนรู้และ มีความอยากรู้อยากเห็น ดังนั้น การจัดการเรียนการสอนชีววิทยาบางเนื้อหา ที่เป็นนามธรรมเพื่อให้เด็กในระดับนี้เข้าใจได้ง่าย รวมทั้งทำ�ให้เนื้อหาที่มี