นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 241

ปีที่ 51 ฉบับที่ 241 มีนาคม - เมษายน 2566 45 สยามชัย สุกใส นักวิชาการ สาขาเทคโนโลยี สสวท. e-mail: ssuks@ipst.ac.th บอร์ดเกมสร้างสรรค์ ทรัพย์สินทางปัญญาสร้างเสริม : การเรียนรู้เรื่องทรัพย์สินทางปัญญาโดยใช้บอร์ดเกม ปัญหาสำ�คัญประการหนึ่งของครูในการจัดการเรียนรู้เรื่องทรัพย์สินทางปัญญาคือ เนื้อหามีรายละเอียดมากเนื่องจากทรัพย์สิน ทางปัญญามีหลายประเภท (ภาพ 1) และยากต่อการทำ�ความเข้าใจเนื่องจากเกี่ยวข้องกับกฎหมายเฉพาะของแต่ละประเภท อีกด้วย สิ่งเหล่านี้จึงกลายเป็นอุปสรรคในการจัดการเรียนรู้หัวข้อดังกล่าวให้กับนักเรียน อย่างไรก็ตาม ความรู้เกี่ยวกับทรัพย์สิน ทางปัญญามีความสำ�คัญอย่างยิ่งที่ผู้สร้างผลงานต้องเรียนรู้เพื่อให้ได้รับการคุ้มครองผลงานที่สร้างมิให้ผู้ใดมาละเมิดผลงานได้ ในทางกลับกันความรู้ดังกล่าวก็ช่วยให้นักเรียนสร้างผลงานได้โดยไม่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาของผู้อื่นด้วย ปัจจุบันนักเรียน สามารถเลือกเรียนรู้ทรัพย์สินทางปัญญาผ่านสื่อต่างๆ มากมายทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ ตลอดจนครูสามารถใช้บอร์ดเกม (Board Game) หรือเกมกระดานมาจัดการเรียนรู้แบบใช้เกมเป็นฐาน (Game-based Learning) ทำ�ให้การสอนเนื้อหาที่มี รายละเอียดมากนั้น มีความแปลกใหม่ น่าสนใจ และง่ายต่อการทำ�ความเข้าใจมากยิ่งขึ้น ภาพ 1 ทรัพย์สินทางปัญญาประเภทต่างๆ (ที่มา : กรมทรัพย์สินทางปัญญา และ pixabay.com) บ อร์ดเกมจัดเป็นเกมประเภทหนึ่งที่มีการสร้างและเล่นมานาน มีการปรับปรุง พัฒนาจนได้รับความนิยมทั้งในและต่างประเทศ บอร์ดเกมมีหลายประเภท เช่น แบบแข่งขันกันทำ�ภารกิจ (Competition) แบบช่วยเหลือกัน (Co-operation) บอร์ดเกมการศึกษา (Educational Board Game) (ภาพ 2) บอร์ดเกมช่วยฝึกทักษะของผู้เรียน เช่น การสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา นอกจากนี้ ยังฝึกให้ผู้เล่นรู้จักปฏิบัติตามกฎกติกา มีความอดทนอดกลั้น มีการทำ�งานเป็นทีม รู้จักการรอคอยและการเป็นผู้แพ้ที่ดี ซึ่งเป็น การสร้างโอกาสในการเรียนรู้ตั้งแต่ปฐมวัย ในที่นี้ขอนำ�เสนอบอร์ดเกมการศึกษาเรื่อง “ทรัพย์สินทางปัญญา” ภาพ 2 ตัวอย่างบอร์ดเกมการศึกษา