นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 244

ปีที่ 51 ฉบับที่ 244 กันยายน - ตุลาคม 2566 37 ยุพาพร ลาภหลาย ผู้ชำ�นาญ โครงการโลกศึกษาเพื่อพัฒนาสิ่งแวดล้อม (GLOBE) สสวท. e-mail :ytipj@ipst.ac.th GLOBE: The Year of Climate and Carbon (YCC) กับการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning “The Year of Climate and Carbon (YCC)” เป็นแคมเปญที่โครงการ GLOBE (Global Learning and Observations to Benefit the Environment) ซึ่งเป็นโครงการความร่วมมือนานาชาติ ในการส่งเสริมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม ที่มีการเก็บข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อมโดยใช้หลักวิธีดำ�เนินการตรวจวัด ที่เป็นมาตรฐานสากล (www.globe.gov) ได้ริเริ่มขึ้นในเดือนสิงหาคม 2566 – สิงหาคม 2567 เพื่อส่งเสริมให้นักเรียน ครู และ ชุมชนทั่วโลกตระหนักถึงความสำ�คัญของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศและผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ที่นับวันจะทวีความรุนแรงมากขึ้นทั่วโลก ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการเพาะปลูก การประมง แหล่งน้ำ� ปริมาณน้ำ�ฝน และสุขภาพ จนอาจจะถึงขั้นอันตรายที่มนุษย์ไม่สามารถใช้ชีวิตอยู่ได้ จากผลกระทบที่เกิดขึ้นเหล่านี้ โครงการ GLOBE เล็งเห็นความจำ�เป็นเร่งด่วนในการสร้างความเข้าใจการเรียนรู้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศให้ผู้เรียน โดยเน้นการเรียนรู้จากการลงมือปฎิบัติ ติดตามการเปลี่ยนแปลงด้วยตนเอง ส่งเสริมให้ผู้เรียนออกไปสำ�รวจ สิ่งแวดล้อมในท้องถิ่นของตน และสร้างทักษะทางด้านความรู้และข้อมูลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศให้กับผู้เรียน และ ชุมชน โดยมุ่งเน้นที่การศึกษาชีพลักษณ์ (Phenology) และวัฏจักรคาร์บอน (Carbon Cycle) ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ ฝึกปฏิบัติการเก็บข้อมูลชีพลักษณ์ของพืช เช่น การแตกตา การออกดอก พัฒนาการของใบ (Green Up) การเปลี่ยนสีของใบไม้ (Green Down) รวมทั้งการศึกษามวลชีวภาพของพืชปกคลุมดิน (Biomass) ตามหลักวิธีดำ�เนินการตรวจวัดของ GLOBE และวิเคราะห์ข้อมูลที่เก็บรวบรวมในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม ที่เกิดขึ้นในระบบนิเวศในท้องถิ่นของตน โดยครูสามารถจัดกิจกรรมหลากหลายให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ผ่านการทำ�กิจกรรม โดยเน้นให้เกิดการเรียนรู้จากการลงมือทำ� (Learning by Doing) เช่น การลงมือปฏิบัติในการเก็บข้อมูล หรือเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมส่วนตัวในการช่วยลดการปลดปล่อยแก๊สเรือนกระจก ภาพจาก: https://www.bostonglobe.com/2021/01/26/opinion/heat-moment-bid-geoengineer-climate-crisis-away-raises-questions/