นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 249

10 นิตยสาร สสวท. ประเทศไทยได้ตระหนักถึงความสำ �คัญของการพัฒนาชาติด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งต้องเริ่มจากการสร้างพัฒนา การศึกษาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีให้กับประเทศ โดยปี พ.ศ. 2512 (ค.ศ. 1969) ศาสตราจารย์ สุกิจ นิมมานเหมินท์ รัฐมนตรี ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้เสนอขออนุมัติจัดตั้งสถาบันแห่งชาติเพื่อการส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในนามของ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) และคณะรัฐมนตรีมีมติให้จัดตั้งสถาบันดังกล่าว เมื่อปี พ.ศ. 2513 และ กระทรวงศึกษาธิการแต่งตั้งให้นายสนั่น สุมิตร เป็นผู้อำ �นวยการ สสวท. คนแรก และรัฐบาลจัดตั้ง สสวท. อย่างเป็นทางการ เมื่อปี พ.ศ. 2515 ตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 42 จากนั้นในปี พ.ศ. 2524 ในยุคที่รองศาสตราจารย์ ดร.นิดา สะเพียรชัย เป็นผู้อำ �นวยการ สสวท. ดร.อนันต์ จันทร์กวี หัวหน้าสาขาวิจัย สสวท. ได้ขอทุนอุดหนุนการวิจัยเรื่อง การเสาะแสวงหา พัฒนาและส่งเสริมปรีชาญาณทางวิทยาศาสตร์: คุณลักษณะ ปรีชาญาณทางวิทยาศาสตร์ (A Study of Scientific Talented Traits) จากสำ �นักงานการวิจัยแห่งชาติ จากผลการวิจัยดังกล่าว จึงนำ �ไปสู่โครงการสร้างกำ �ลังคนจากผู้มีปรีชาญาณทางวิทยาศาสตร์ ของ สสวท. และต่อมา สสวท. ได้ร่วมกับสำ �นักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ทบวงมหาวิทยาลัย และกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม ดำ �เนินโครงการพัฒนาและ ส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (พสวท.) ตามมติคณะรัฐมนตรี ตั้งแต่วันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2527 เป็นต้นมา วัตถุประสงค์ของทุน พสวท. ผลิตผู้มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี สำ �หรับศึกษา วิจัย ประดิษฐ์ คิดค้นและเผยแพร่ ผลงานทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยให้ทุนการศึกษาตั้งแต่ระดับมัธยมศึกษาจนถึงปริญญาเอก ส่งเสริมการทำ �วิจัยเพื่อผลิต นักวิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่มีศักยภาพสูง เข้าปฏิบัติงานในมหาวิทยาลัย สถาบันวิจัย หน่วยงานราชการ และหน่วยงานต่างๆ ใน กำ �กับของรัฐเพื่อพัฒนาองค์ความรู้ ประดิษฐ์ คิดค้นผลงานทางวิทยาศาสตร์เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาประเทศ รวมทั้งฝึกทักษะ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ให้แก่นักเรียนทุนตั้งแต่ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายผ่านการทำ �โครงงานวิจัย ซึ่งเป็นกระบวนการที่สำ �คัญ ของการเรียนรู้ และการเตรียมความพร้อมที่จะเป็นนักวิทยาศาสตร์ นักวิจัยที่ดีในอนาคต ผลผลิตทุน พสวท. ปัจจุบันมีผู้รับทุน พสวท. ที่กำ �ลังศึกษา 1,731 คน และผู้ที่สำ �เร็จการศึกษาแล้วจำ �นวน 2,053 คน ปฏิบัติงานเป็นกำ �ลังสำ �คัญ ทั้งด้านวิชาการและการเป็นผู้บริหารระดับสูงในมหาวิทยาลัยและหน่วยงานวิจัยของภาครัฐรวมถึงภาคเอกชนกระจายไปทั่วประเทศ บางส่วนได้ร่วมก่อตั้งและพัฒนาองค์กรและหน่วยงานวิจัยสำ �คัญระดับชาติ นอกจากนี้ ผู้สำ �เร็จการศึกษาทุน พสวท. ต่างมีผลงาน เชิงประจักษ์ อาทิ รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น จำ �นวน 3 คน รางวัลนักวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ จำ �นวน 26 คน มีผลงานได้รับสิทธิบัตร และอนุสิทธิบัตรมากกว่า 200 เรื่อง และมีผลงานวิชาการตีพิมพ์รวมมากกว่า 28,000 เรื่อง จัดอันดับจากการอ้างอิงเฉพาะปี พ.ศ. 2562