นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 253

60 นิตยสาร สสวท. คนรอบข้าง ในฐานะนักการศึกษา ครูสามารถ “บูรณาการความรู้เรื่อง แผ่นดินไหวเข้าสู่การเรียนการสอน” ได้ ไม่ว่าจะเป็นวิชาวิทยาศาสตร์ สังคมศึกษา หรือแม้แต่วิชาภาษาไทย สามารถสอดแทรกเนื้อหาเกี่ยวกับ สาเหตุ การเกิด ผลกระทบ และแนวทางการปฏิบัติตนเมื่อเกิดแผ่นดินไหวได้ ครูอาจจะใช้สื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย เช่น รูปภาพ วีดิทัศน์ หรือ บทความ ข่าว เพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียนและทำ �ให้พวกเขาเข้าใจ ได้ง่ายขึ้น ที่สำ �คัญไปกว่านั้นคือ การเน้นย้ำ �ถึง “หลักปฏิบัติ” ที่เข้าใจง่าย และนำ �ไปใช้ได้จริง นั่นก็คือ “หมอบ ป้อง เกาะ” สอนให้นักเรียนรู้ว่าเมื่อ รู้สึกถึงแรงสั่นสะเทือน สิ่งแรกที่ต้องทำ �คือ “หมอบ” ลงใต้โต๊ะที่แข็งแรง หรือหาที่กำ �บังที่มั่นคง จากนั้น “ป้องกัน” ศีรษะและคอด้วยมือทั้งสองข้าง และสุดท้ายคือ “เกาะ” ขาโต๊ะไว้ให้มั่น เพื่อป้องกันไม่ให้โต๊ะเคลื่อนที่หรือ ล้มทับ นอกจากนี้ ครูยังสามารถสอนเพิ่มเติมเกี่ยวกับสถานการณ์ต่างๆ เช่น หากอยู่ในที่โล่งแจ้งควรทำ �อย่างไร หรือหากอยู่ในอาคารสูงควรปฏิบัติตน อย่างไร ตามที่ต่ายได้เล่าไปในตอนต้น สุดท้ายนี้ ต่ายอยากจะฝากถึงทุกคนว่า ภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็น สิ่งที่คาดการณ์ได้ยาก แต่การเตรียมพร้อมรับมือและการทำ �ความเข้าใจกับ ปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นจะช่วยให้เราสามารถจัดการกับสถานการณ์ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับชีวิตและทรัพย์สิน ของเราได้ และต่ายอยากจะย้ำ �อีกครั้งว่า แม้ว่าแผ่นดินไหวที่ส่งผลกระทบ มาถึงประเทศไทยอาจจะไม่รุนแรงเท่ากับที่เกิดขึ้นในประเทศพม่าซึ่งเป็น ศูนย์กลางแผ่นดินไหว แต่การตระหนักถึงความเสี่ยง การทำ �ความเข้าใจกับ ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ และการเตรียมพร้อมรับมืออย่างเหมาะสม เป็นสิ่ง ที่สำ �คัญอย่างยิ่งที่จะช่วยลดผลกระทบและความสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นได้ใน อนาคต หวังว่าข้อมูลที่ต่ายนำ �มาเพิ่มเติมในฉบับนี้จะเป็นประโยชน์และ ช่วยให้เข้าใจถึงเรื่องราวของแผ่นดินไหวข้ามประเทศที่ส่งผลกระทบมาถึง ประเทศไทย หากมีประเด็นไหนที่สนใจเป็นพิเศษ หรืออยากให้ต่ายเจาะลึก ในรายละเอียดเพิ่มเติม สามารถส่งอีเมลมาพูดคุยกันได้เสมอที่ funny_ rabbit@live.co.uk การเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างเข้าใจคือ ภูมิคุ้มกันที่ดีที่สุดของเราิ ต ต่าย แสนซน ข้อมูล ข่าว และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องจะช่วยให้เรามีความพร้อมในการรับมือ กับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดได้ หน่วยงานภาครัฐและภาคส่วนต่างๆ ในประเทศไทยมีการ เตรียมพร้อมรับมือกับภัยพิบัติจากแผ่นดินไหวอย่างไรบ้าง? เรื่องนี้เป็น อีกหนึ่งประเด็นที่น่าสนใจและควรให้ความสำ �คัญ การเตรียมความพร้อม ไม่ใช่แค่เรื่องของหน่วยงานภาครัฐเท่านั้น แต่ยังรวมถึงภาคเอกชน องค์กร ปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชนทุกคนด้วย การมีแผนการจัดการภัยพิบัติ ที่มีประสิทธิภาพ การฝึกซ้อมรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉิน การสร้างความ ตระหนักและความเข้าใจให้กับประชาชน รวมถึงการบังคับใช้กฎหมายและ มาตรฐานการก่อสร้างอาคารที่เข้มงวด ล้วนเป็นองค์ประกอบสำ �คัญที่จะช่วย ลดความเสียหายจากแผ่นดินไหวได้ ซึ่งประเด็นนี้ต่ายคิดว่าประเทศไทยเรา อยู่ในระยะเริ่มต้นของการเตรียมความพร้อมเท่านั้น คุณเคยสังเกตไหมว่าในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเราเริ่มเห็นการรณรงค์ และให้ความรู้เกี่ยวกับการรับมือกับแผ่นดินไหวมากขึ้น นั่นแสดงให้เห็นว่า หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเริ่มตระหนักถึงความสำ �คัญของเรื่องนี้ และพยายามที่จะ สร้างความเข้าใจและเตรียมความพร้อมให้กับประชาชน อย่างไรก็ตาม การเตรียมความพร้อมเป็นกระบวนการต่อเนื่องที่ต้องมีการพัฒนาและ ปรับปรุงอยู่เสมอเพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์และความเสี่ยงที่ เปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลา อีกมุมมองหนึ่งที่ต่ายอยากจะนำ �มาพูดคุยกันคือ บทบาทของ เทคโนโลยีในการเฝ้าระวังและแจ้งเตือนภัยแผ่นดินไหว ในปัจจุบัน เทคโนโลยี มีบทบาทสำ �คัญอย่างมากในการตรวจจับและวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับการ เคลื่อนตัวของเปลือกโลก ระบบตรวจวัดแผ่นดินไหวที่ทันสมัยสามารถให้ ข้อมูลแบบเรียลไทม์ ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการประเมินสถานการณ์ และแจ้งเตือนภัยล่วงหน้า (Early Warning) แม้ว่าระบบแจ้งเตือนภัยล่วงหน้า สำ �หรับแผ่นดินไหวอาจจะยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นและมีข้อจำ �กัดในบางด้าน แต่ การพัฒนาเทคโนโลยีในด้านนี้อย่างต่อเนื่องจะช่วยเพิ่มโอกาสในการลดความ สูญเสียจากภัยพิบัติได้ในอนาคต นอกจากนี้ โซเชียลมีเดียและแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ ก็มี บทบาทสำ �คัญในการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและแจ้งสถานการณ์เมื่อเกิด แผ่นดินไหว อย่างไรก็ตาม เราก็ต้องระมัดระวังในการรับข้อมูลและตรวจสอบ ความถูกต้องของข่าวสารก่อนที่จะเชื่อและส่งต่อเพื่อป้องกันการแพร่ กระจายของข่าวลือและความเข้าใจผิดที่อาจสร้างความตื่นตระหนกให้กับ สังคม โดยต่ายเองได้ใช้แอปในมือถือระบบแอนดรอยด์ ที่ชื่อ “Earthquake” เป็นเครื่องมือในการแจ้งเตือนบอกเหตุการณ์ของการเกิดแผ่นดินไหว แล้วในฐานะประชาชนเราจะสามารถมีส่วนร่วมในการเตรียม ความพร้อมรับมือกับแผ่นดินไหวได้อย่างไรบ้าง เรื่องนี้เป็นเรื่องใกล้ตัวที่ เราทุกคนสามารถทำ �ได้ เริ่มจากการศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับแผ่นดินไหวและ แนวทางการปฏิบัติตนเมื่อเกิดเหตุการณ์ การตรวจสอบความแข็งแรงของ บ้านและอาคารที่เราอาศัยอยู่ การเตรียมชุดอุปกรณ์ฉุกเฉินที่จำ �เป็น การวางแผนอพยพหากเกิดสถานการณ์รุนแรง และการมีส่วนร่วมในกิจกรรม หรือโครงการที่ชุมชนจัดขึ้นเพื่อเตรียมความพร้อมรับมือกับภัยพิบัติ ล้วน เป็นสิ่งที่พวกเราสามารถทำ �ได้เพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้กับตนเองและ