นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 253

8 นิตยสาร สสวท. เชิงนวัตกรรมเพื่อค้นหาและแก้ไขปัญหาที่สังคมกำ �ลังต้องการ ซึ่งไม่จำ �กัดอยู่เพียงการประยุกต์ใช้ความรู้สะเต็มในการแก้ปัญหาระดับชั้นเรียน เท่านั้น แต่ยังเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ขยายขอบเขตการเรียนรู้และสร้างแรงกระเพื่อมเชิงบวกสู่ชุมชนและสังคมในวงกว้าง วางกลยุทธ์ทดสอบ “อาชีพอนาคต” สู่ผู้เรียน นอกจากแนวคิดของอิคิไกจะช่วยให้ผู้เรียนสำ �รวจแง่มุมต่างๆ ของอาชีพที่ตนเองมีความสนใจแบบรอบด้านในเชิงลึกแล้ว คณะผู้เขียน ได้ออกแบบกิจกรรม “ค่ายสะเต็มอาชีพสะเต็ม (STEM Camp, STEM Careers)” โดยใช้แหล่งการเรียนรู้ที่รวบรวมรายชื่ออาชีพสะเต็ม หรือกำ �ลังพลด้านสะเต็ม (STEM workforces) มาใช้กระตุ้นความสนใจของผู้เรียนให้ทำ �ความรู้จักกับอาชีพที่ไม่คุ้นเคย ดังแสดงในภาพ 2a ซึ่งอาจเป็นอาชีพที่ผู้เรียนมีความสนใจอยู่แล้ว เช่น “Landscape Architect คือ นักภูมิสถาปัตย์ ที่ไม่ใช่แค่ออกแบบโครงสร้าง แต่ดู การใช้พื้นที่ การรวมพื้นที่สีเขียวเข้าไปในการออกแบบ (S-71)” หรือ “Veterinarian คล้ายกับสัตวแพทย์แต่ดูแลครบวงจรมากกว่า ไม่ใช่ แค่การรักษา แต่เน้นดูแลรอบด้านให้แข็งแรง ให้ “สัตว์ที่เข้ารับการรักษาหรือการบริการ”มีความสุข (S-32) ”ก่อนที่จะทำ �ให้ผู้เรียนได้ลองทบทวน ปรับปรุงรายละเอียดงานของอาชีพที่ตนเองสนใจ ซึ่งไม่ใช่เพียงแต่การระบุชื่ออาชีพแต่ให้ระบุรายละเอียดของการปฏิบัติอาชีพนั้น รวมถึง การสร้างสรรค์อาชีพใหม่ที่จะตอบความต้องการจากสังคมสำ �หรับอนาคตอันใกล้ ดังแสดงในภาพ 2b ที่เป็นตัวอย่างของอาชีพในปี ค.ศ. 2050 ส่วนท้ายของการกระตุ้นความสนใจและเชื่อมต่อความสนใจผู้เรียนเข้าสู่อาชีพสะเต็มหรืออาชีพอนาคตคือ การให้ผู้เรียนใช้ความรู้ และทักษะการคิดขั้นสูงในการโต้แย้งและโน้มน้าวว่าอาชีพที่ตนเองกำ �หนดขึ้นนั้นเหมาะสมหรือมีความจำ �เป็นต่อนิคมใหม่ในโลกอนาคต อย่างไร มุ่งเน้นการให้ผู้เรียนสร้างคำ �อธิบาย หรือให้เหตุผลประกอบการใช้หลักฐานเชิงประจักษ์เพื่อรักษาจำ �นวนอาชีพที่แต่ละกลุ่ม ถือครองอยู่ให้ได้มากที่สุดในภารกิจรอบต่างๆ ดังแสดงในภาพ 3a โดยแต่ละรอบผู้เรียนแต่ละกลุ่มจะอัปโหลดผลของจำ �นวนอาชีพที่เหลืออยู่ ที่แสดงว่ามีความจำ �เป็นต่อนิคมใหม่เป็นหนึ่งในความท้าทายของกิจกรรมดังกล่าว โดยจุดเน้นไม่ใช่เพื่อตัดสินแพ้ชนะแต่เน้นการทำ �งาน เป็นทีม การสร้างคำ �อธิบายพร้อมทั้งหลักฐานเชิงประจักษ์ สร้างชุดความคิดที่เป็นเหตุเป็นผล ภาพ 2 กลยุทธ์การเชื่อมต่อผู้เรียนสู่อาชีพสะเต็ม a b ในการจัดกิจกรรม “อาชีพ 2030 ไหนได้ไปกับนิคมใหม่” ผู้เขียนพบว่าเป็นโอกาสดีที่ผู้เรียนจะได้เผชิญสถานการณ์ที่สะท้อนลักษณะ ของโลกยุคบานี่ (BANI World) ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้สอนสามารถบูรณาการการพัฒนาขีดความสามารถที่จำ �เป็น 4 ด้านเข้าไปในกระบวนการ จัดการเรียนรู้ ได้แก่ 1. ขีดความสามารถในการฟื้นตัว (Resilience) เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่มีความเปราะบางต่อการตัดสินใจ 2. ขีดความสามารถในการตื่นรู้ต่อสติ (Attentiveness Mindfulness) เพื่อช่วยให้ผู้เรียนจัดการกับความกังวลที่เกิดจากผลกระทบ หลากหลายด้านในการแก้ปัญหาหนึ่งๆ Landscape Architect Veterinarian Video Game Designer Kennel Manager Seismologist Soil Scientist Submarine Sonar Technician Naval Warfare Officer Nematologist Nurse Electrical Engineer Entomologist Exercise Physiologist Obstetrician Ocean Engineer Operations Research Analyst