นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 253

ปีที่ 53 ฉบับที่ 253 มีนาคม - เมษายน 2568 9 ปีที่ 53 ฉบับที่ 252 มกราคม - กุมภาพันธ์ ภาพ 3 กิจกรรม “อาชีพ 2030 ไหนได้ไปกับนิคมใหม่” 3. ขีดความสามารถในการปรับตัว (Adaptation) เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่ยากจะคาดเดาหรือไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ 4. ขีดความสามารถในการสร้างความกระจ่าง (Transparency) เพื่อช่วยให้ผู้เรียนสามารถทำ �ความเข้าใจปรากฏการณ์ที่ซับซ้อน ในปัจจุบันได้จากหลากหลายแง่มุม การพัฒนาขีดความสามารถเหล่านี้จะช่วยเตรียมความพร้อมให้ผู้เรียนสามารถรับมือกับความท้าทายในโลกยุคบานี่ได้อย่างมี ประสิทธิภาพมากขึ้น บทสรุป ในขณะที่สะเต็มศึกษาได้พิสูจน์ให้เห็นถึงประสิทธิภาพในการเตรียมผู้เรียนให้พร้อมรับมือกับโลกวูก้า แนวคิดอิคิไกได้เพิ่มมิติ ด้านคุณค่าและความหมายเข้าไปในกระบวนการเรียนรู้ ซึ่งมีความสำ �คัญอย่างยิ่งในการเตรียมผู้เรียนให้พร้อมเผชิญกับความท้าทายในโลกยุคบานี่ (BANI World) ประสบการณ์จากการทดลองใช้แนวคิดอิคิไกและชุดคำ �ถามที่นำ �เสนอในบทความนี้ได้แสดงให้เห็นว่า การสร้างความตระหนักรู้ เกี่ยวกับอาชีพในอนาคตและการบูรณาการความรู้ข้ามศาสตร์ไม่เพียงช่วยให้ผู้เรียนเข้าถึงโอกาสที่หลากหลายเท่านั้น แต่ยังกระตุ้นความสงสัย ใคร่รู้ (Curiosity) เกี่ยวกับความรู้และทักษะที่จำ �เป็นสำ �หรับอาชีพที่แตกต่างไปจากเดิม ผู้เขียนหวังว่าแนวทางและเครื่องมือที่นำ �เสนอในบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อครูและนักการศึกษาในการนำ �ไปประยุกต์ใช้และ ต่อยอดการวิจัย โดยเฉพาะการพัฒนาชุดคำ �ถามและกิจกรรมที่ช่วยพัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้นำ �การเปลี่ยนแปลง (Change Agent) และ ผู้ที่ให้เหตุผลบนการปฏิบัติของตนเอง (Epistemic Agency) (McNeill, 2018; Kelley et al., 2021) ที่สามารถอธิบายได้ว่าจะแก้ปัญหา อย่างไร เหตุใดจึงเลือกวิธีการนั้น และจะวัดความสำ �เร็จได้อย่างไร การพัฒนาคุณลักษณะเหล่านี้จะเป็นรากฐานสำ �คัญสำ �หรับการดำ �รงชีวิต และการประกอบอาชีพของผู้เรียนในอนาคต ทั้งนี้ ผู้เขียนเชื่อว่าการผสมผสานระหว่างการพัฒนาสมรรถนะทางสะเต็มและการค้นหา ความหมายผ่านแนวคิดอิคิไกจะช่วยสร้างพลเมืองที่มีทั้งความสามารถและความเข้าใจในคุณค่าของการทำ �งานเพื่อตนเองและสังคม Bybee, R. W. (2013). The Case for STEM Education: challenges and opportunities. National Science Teachers Association. Ciolacu, M. I. , et al. (2023). Fostering Engineering Education 4.0 Paradigm Facing the Pandemic and VUCA World. Procedia Computer Science, 217: 177-186. Evseeva, S. & Evseeva, O. & Rawat, P. (2021, October). Employee Development and Digitalization in BANI World. International Scientific Conference on Innovations in Digital Economy. Cham: Springer International Publishing. Kelley, T. R. & Knowles, J. G. & Han, J. & Trice, A. N. (2021). Integrated STEM Models of Implementation. Journal of STEM Education: innovations & research, 22 (1): 355 – 367. McNeill, K. L. & Lowenhaupt, R. J. & Katsh-Singer, R. (2018). Instructional Leadership in the Era of the NGSS: principals’ understandings of science practices. Science Education, 102 (3): 452 - 473. OECD. (2019). An OECD Learning Framework 2030. The Future of Education and Labor , 23-35. บรรณานุกรม a b