นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 255

ปีที่ 53 ฉบับที่ 255 กรกฎาคม - สิงหาคม 2568 | 35 ภาพจาก : https://www.freepik.com/vectors/microbiology สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น มีความอบอุ่น ความชื้น และสัมผัสกับอากาศ มันจะเริ่มงอกและเติบโต ระหว่างการเจริญเติบโตเชื้อราจะสร้างเส้นใย ยาวคล้ายเส้นด้ายที่เรียกว่า “ไฮฟา” ซึ่งจะแผ่กระจายออกไปและรวมตัวกัน เป็นกลุ่มหนานุ่มคล้ายสำ �ลี เรียกว่า “ไมซีเลียม” เชื้อราจะหลั่งเอนไซม์ ออกมาย่อยอาหาร เช่น ขนมปัง แล้วดูดซึมสารอาหารไปใช้ จึงเป็นสาเหตุที่ เชื้อรามีบทบาทสำ �คัญในการย่อยสลายอินทรียวัตถุและช่วยคืนสารอาหาร สู่ธรรมชาติ ความปลอดภัยในการเรียนรู้เรื่องจุลชีพ เพื่อให้การเรียนรู้เรื่องจุลชีพเป็นไปอย่างปลอดภัยและเหมาะสม กับวัยของเด็ก ครูและผู้ปกครองควรดูแลอย่างใกล้ชิดตลอดการทำ �กิจกรรม โดยมีข้อควรระวังดังนี้ • ห้ามเปิดถุงที่มีเชื้อราระหว่างการทดลอง และไม่ควรให้เด็ก สูดดมขนมปังที่มีเชื้อราโดยตรง เนื่องจากเชื้อราบางชนิดอาจปล่อยสารพิษ (Mycotoxins) ที่ทำ �ให้เกิดการระคายเคืองหรืออาการแพ้ได้ • ควรใช้ถุงซิปล็อกที่ปิดสนิท และหลังการทดลองให้ทิ้งทั้งถุง อย่างปลอดภัย ห้ามนำ �กลับมาเปิดใช้ใหม่ • ให้เด็กสวมถุงมือ (ถ้ามี) ใส่ผ้ากันเปื้อน และหลีกเลี่ยงการ สัมผัสตา จมูก หรือปากระหว่างทดลอง • ล้างมือทุกครั้งหลังจับต้องอุปกรณ์ทดลองหรือหลังจากทำ � กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับจุลชีพ • จัดสถานที่ทดลองในบริเวณที่อากาศถ่ายเทได้ดี และควรแยก จากพื้นที่รับประทานอาหารหรือเตรียมอาหาร บทสรุป “Microbiology for Kids” ไม่ใช่เพียงแค่กิจกรรมสนุก แต่คือ โอกาสทองในการบ่มเพาะเมล็ดพันธุ์แห่งการเรียนรู้ให้กับเด็กๆ การเรียนรู้ เรื่องสิ่งมีชีวิตเล็กจิ๋วที่มองไม่เห็นอาจทำ �ให้เด็กมองโลกในมุมใหม่และ เชื่อมั่นว่าสิ่งเล็กๆ ก็สามารถเปลี่ยนโลกได้ การได้สังเกต รอคอย ตั้งคำ �ถาม และลงมือทดลอง คือประสบการณ์ที่ทรงพลังสำ �หรับเด็ก เมื่อพวกเขาเห็น สิ่งที่เปลี่ยนแปลงจริงตรงหน้า ความอยากรู้อยากเห็นก็จะเติบโต และบางครั้ง อาจกลายเป็นแรงบันดาลใจให้อยากเป็น “นักวิทยาศาสตร์ในอนาคต เพราะโลกของสิ่งมีชีวิตเล็กๆ คือโลกที่ยิ่งใหญ่ในการเรียนรู้ Betty. (2025). Moldy Bread Experiment – What Makes Mold Grow?. Retrieved July 15, 2025, from https://www.mombrite.com/moldy-bread-experiment/. Bahrehbar, Jane. (2025). Bread Mold Experiment. Retrieved July 15, 2025, from https://littlebinsforlittlehands.com/bread-mold-experiment/. ธีรพัฒน์ เวชชประสิทธิ์. (2565). จุลชีววิทยาสำ �หรับนักเรียน. สืบค้นเมื่อ 15 กรกฏาคม 2568, จาก https://www.scimath.org/article-biology/item/1265-2022-07-25-08-20-30-19. บรรณานุกรม