นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 256

ปีที่ 53 ฉบับที่ 256 กันยายน - ตุลาคม 2568 | 41 (Training) ไปจนถึงการทดสอบและนำ �โมเดลมาใช้งาน (Inference) โดยเฉพาะในขั้นตอนการฝึกโมเดล ระบบจะใช้โครงข่ายประสาทเทียม (Neural Network) ที่มีหลายชั้น ซึ่งถือเป็นกระบวนการของ Deep Learning ทำ �ให้ผู้เรียนเข้าใจได้ว่าการเรียนรู้ของเครื่องสามารถ เกิดขึ้นได้จากข้อมูลจริงที่ผู้เรียนสร้างขึ้นด้วยตนเอง และเห็นผลลัพธ์ได้อย่างเป็นรูปธรรมผ่านการประยุกต์ใช้ทันที ภาพ 3 ภาพตัวอย่างผู้ร้ายตัวจริงและภาพผู้ต้องสงสัยสร้างจาก Bing Image Creator คนที่ 1 2 3 และ 4 ตามลำ �ดับจากซ้ายมือที่ใช้เป็นชุดข้อมูลฝึกโมเดล ผู้ร้ายตัวจริง ผู้ต้องสงสัยคนที่ 1 ผู้ต้องสงสัยคนที่ 2 ผู้ต้องสงสัยคนที่ 3 ผู้ต้องสงสัยคนที่ 4 ขั้นตอนการดำ �เนินกิจกรรม ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1: แบ่งผู้เรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 - 5 คน ขั้นตอนที่ 2: เตรียมเบาะแสและภาพผู้ต้องสงสัย โดยจะมี “ผู้ร้ายตัวจริง” จำ �นวน 1 คน และผู้ต้องสงสัยจำ �นวน 3 - 5 คน แต่ละคน (ทั้งผู้ร้ายตัวจริงและผู้ต้องสงสัย) มีภาพจำ �ลองจาก AI จำ �นวน 4 - 5 ภาพ ต่อคน ภาพจำ �ลองมีทรงผม เสื้อผ้า ท่าทาง ที่แตกต่างกัน วิทยากรแจกภาพผู้ต้องสงสัยทั้งหมด (ตัวอย่างเช่น ผู้ร้ายและผู้ต้องสงสัยรวม 4 คน x 3 ภาพ = 12 ภาพต่อกลุ่ม) ดังแสดงในภาพ 3 ขั้นตอนที่ 3: แจก “เบาะแส” และ Token แลกเปลี่ยน โดยกลุ่มย่อยแต่ละกลุ่มจะได้รับคำ �ใบ้ (เบาะแส) เกี่ยวกับคนร้าย 1 ข้อ เบาะแสจะบ่งถึงลักษณะของผู้รายตัวจริง เช่น “แม้บุคคลนี้จะไม่มีลักยิ้ม แต่ริมฝีปากโค้งเป็นรอยยิ้มจางๆ ตลอดเวลา ดูคล้ายกับ อีกคนที่มีบุคลิกเป็นมิตรผิดปกติในสถานการณ์ตึงเครียด” จากเบาะแสดังกล่าวทำ �ให้ผู้ต้องสงสัยที่มีลักยิ้มถูกคัดออกจากกลุ่มผู้ร้าย ตัวจริง เพื่อให้ได้เบาะแสเพิ่มเติม กลุ่มสามารถใช้ Token เพื่อแลกเปลี่ยนเบาะแสหรือคำ �ใบ้กับกลุ่มอื่น ซึ่ง Token จะถูกนับรวมเป็นคะแนน ของกลุ่มหลังจบกิจกรรม เบาะแสถูกออกแบบให้ “คลุมเครือ” และ “มีความซับซ้อนทางตรรกะ” เพื่อกระตุ้นการคิดวิเคราะห์ ขั้นตอนที่ 4: วิเคราะห์ภาพและฝึก AI โดยกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ภาพที่ได้รับ และจัดกลุ่มผู้ต้องสงสัยเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ผู้ร้าย และผู้บริสุทธิ์ ใช้ Teachable Machine ผ่านทาง https://teachablemachine.withgoogle.com (แสดงในภาพ 2) เพื่อจำ �แนกกลุ่มผู้ต้องสงสัยด้วยหมวด “Image Project” จากนั้นตั้งชื่อ Class1 เป็น “ผู้ร้าย” และ Class2 เป็น “ผู้บริสุทธิ์” (แสดงในภาพ 2 ภาพซ้ายและภาพกลาง) อัปโหลดภาพลงในกลุ่มผู้ร้ายและผู้บริสุทธิ์ตามที่แต่ละกลุ่มวิเคราะห์ ฝึกโมเดลโดยคลิก คำ �สั่ง “Model Trained” ขั้นตอนที่ 5: เฉลยและทดสอบความแม่นยำ �ของ AI วิทยากรเฉลยภาพ “ผู้ร้ายตัวจริง” ซึ่งเป็นคนละภาพกับที่ใช้ฝึก (แสดงใน ภาพ 2 - ภาพขวา) กลุ่มนำ �ภาพเฉลยไปทดลองใน Teachable Machine ของตนเอง โดยดาวน์โหลดภาพเฉลยผู้ร้ายตัวจริงและ