นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 214 กันยายน - ตุลาคม 2561

5 / 62

5 ปีที่ 46 ฉบับที่ 214 กันยายน - ตุลาคม 2561
เนื่องจากพลาสติกเป็นสิ่งที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้นมา และไม่สามารถย่อยสลายด้วยตัวเอง จากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์
และความเห็นแก่ตัวของมนุษย์ที่ทิ้งขยะพลาสติกลงสู่แหล่งน�้ำ สารเคมีจากพลาสติกจึงรั่วไหลไปในแหล่งน�้ำได้ ถ้าสัตว์
ที่อาศัยในแหล่งน�้ำกลืนกินสารเคมีเหล่านี้ แล้วมนุษย์กินสัตว์น�้ำ สารพิษจะเคลื่อนย้ายตามโซ่อาหารกลับสู่มนุษย์ได้
กรณีตัวอย่าง เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ชาวบ้านคลองนาทับ อ.จะนะ จ.สงขลา ได้พบวาฬน�ำร่องครีบสั้นลอยตัว
เข้ามาในคลองด้วยอาการอ่อนแรง และไม่สามารถด�ำน�้ำได้ จึงแจ้งศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
อ่าวไทยตอนล่าง จังหวัดสงขลา เพื่อให้ช่วยรักษา แต่ไม่สามารถยื้อชีวิตวาฬได้ หลังจากที่วาฬเสียชีวิต แพทย์ได้ผ่าชันสูตร
ซากวาฬ ดังภาพ 5 และพบความผิดปกติในอวัยวะต่างๆ เช่น ปอดอักเสบ หัวใจขาดเลือด พยาธิในปอด ท่อน�้ำดีและล�ำไส้
อีกทั้งพบขยะพลาสติกในส่วนต้นของกระเพาะอาหารหนักประมาณ 8 กิโลกรัม จ�ำนวน 85 ชิ้น (BBC NEWs ประเทศไทย)
ซึ่งเป็นเหตุการณ์น่าสลดใจที่เกิดจากปัญหาขยะพลาสติก แสดงว่าขยะพลาสติกเป็นสาเหตุส�ำคัญของปัญหาอื่นอีกมากมาย
นอกจากจะท�ำลายสุขภาพและท�ำให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพแล้ว ยังเป็นส่วนส�ำคัญที่ท�ำลายชีวิตของสัตว์ป่า มีผลต่อพื้นที่
เกษตรกรรม ท�ำลายแหล่งท่องเที่ยว และเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงที่เป็นพาหะเชื้อมาเลเรียและเชื้อไข้เลือดออก
ภาพ 5 ทีมแพทย์ได้ผ่าชันสูตรซากวาฬ
ที่มา
ถึงเวลาจะหยุดใช้พลาสติกกันหรือยัง
จากปัญหาขยะพลาสติกดังกล่าว คงถึงเวลาที่เราทุกคนต้องตระหนักในภัยขยะพลาสติกล้นโลก และให้ความส�ำคัญ
กับการฟื้นฟูและรักษาสิ่งแวดล้อมในทุกด้านให้มากยิ่งขึ้น ซึ่งปัจจุบันหลายประเทศทั่วโลกได้มีการออกกฎหมายควบคุม
การกระท�ำของมนุษย์ที่สร้างความเสียหายให้แก่ธรรมชาติ รวมทั้งสร้างความตื่นตัวในการเรียนรู้เรื่องสิ่งแวดล้อมให้กับ
พลโลก ตลอดจนการพยายามปลุกจิตส�ำนึกเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม ด้วยการก�ำหนดให้วันที่ 5 มิถุนายนของทุกปีเป็น
วันสิ่งแวดล้อมโลก (World Environment Day) และก�ำหนดให้วันที่ 22 เมษายนของทุกปีเป็นวันคุ้มครองโลก (Earth Day)
ซึ่งในปี พ.ศ. 2561 นี้ ทั้งวันคุ้มครองโลกและวันสิ่งแวดล้อมโลกใช้แนวคิดเดียวกัน คือ การลดปัญหาขยะพลาสติก
โดยวันคุ้มครองโลกเมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2561 ใช้แนวคิด End Plastic Pollution และวันคุ้มครองโลก 5 มิถุนายน
พ.ศ. 2561 ได้มีการประชุมที่อินเดีย ในแนวคิด Beat Plastic Pollution