53 / 62
53
ปีที่ 43 ฉบับที่ 193 มีนาคม - เมษายน 2558
เมื่อ French Academy of Sciences ต้องการรู้วิธีวัด
ต�
ำแหน่งเส้นแวงของสถานที่ทุกแห่งบนโลก สถาบันได้ส่ง
นักดาราศาสตร์ไปขอค�
ำแนะน�
ำจาก Roemer ซึ่งก็ให้ความช่วยเหลือ
เป็นอย่างดี จนสถาบันพอใจมาก จึงขอให้ Roemer ไปด�
ำรง
ต�
ำแหน่งนักดาราศาสตร์ผู้ช่วยของ Giovanni Cassini ที่ Paris
ซึ่งถือเป็นเกียรติสูงมาก เพราะในเวลานั้นฝรั่งเศสคือศูนย์กลาง
การวิจัยดาราศาสตร์ของโลก อันเป็นผลจากการมีพระเจ้า
Louis ที่ 14 (ซึ่งมีพระสมัญญาว่า Sun King) ทรงเป็นองค์
อุปถัมภ์วิทยาการดาราศาสตร์ นอกจากนี้พระองค์ยังทรงให้สร้าง
หอดูดาวแห่งปารีส
ซึ่งมีกล้องโทรทรรศน์ที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในโลกด้วย และ
หอดูดาวนี้มีผู้อ�
ำนวยการเป็นนักดาราศาสตร์ชื่อ Giovanni Cassini
ผู้มีชื่อเสียงมากจากการพบช่องว่ างระหว่ างวงแหวนของ
ดาวเสาร์ (Cassini gap)
ความยิ่งใหญ่ของวงการดาราศาสตร์ฝรั่งเศสในเวลานั้นมีมาก
ถึงระดับที่ในปี ค . ศ . 1667 นักดาราศาสตร์ ฝรั่ง เศส
ได้เปลี่ยนแปลงให้เส้นแวงที่ 0 องศา ลากผ่านหอดูดาวที่ Paris
ซึ่งโปรตุเกสเคยเป็นประเทศมหาอ�
ำนาจทางทะเลได้ก�
ำหนดให้เส้น
แวงที่ 0 องศาลากผ่านหมู่เกาะ Madeira ของโปรตุเกสใน
ปี ค.ศ. 1509 มาแล้ว แต่ครั้นเมื่อถึงเวลาที่นักวิทยาศาสตร์
อังกฤษมีความสามารถสูงสุดด้านดาราศาสตร์บ้าง อังกฤษได้
ก�
ำหนดให้เส้นแวงที่ 0 องศาลากผ่านหอดูดาวที่เมือง Greenwich
ในปี ค.ศ. 1884 และโลกก็ยังใช้เส้นนี้มาจนทุกวันนี้
ในการก�
ำหนดเส้นแวงของสถานที่ต่าง ๆ บนโลกเป็นเรื่อง
ส�
ำคัญมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งส�
ำหรับนักเดินเรือในทะเล และ
นักท�
ำแผนที่ เพราะการรู้ต�
ำแหน่งที่แม่นย�
ำของเรือจะท�
ำให้เรือ
ปลอดภัยจากการชนหินโสโครก เมื่อการรู้ต�
ำแหน่งเส้นแวงเป็น
ปัญหาที่ส�
ำคัญมากเช่นนี้ สมเด็จพระเจ้า Philip ที่ 3 แห่งสเปน
จึงทรงสัญญาว่าจะประทานรางวัลให้แก่ผู้ที่สามารถท�
ำเรื่องนี้ได้
ส�
ำเร็จเป็นคนแรก