นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 193 มีนาคม - เมษายน 2558

14 / 62

ผู้โดยสารภายในเครื่องบินจะอยู่ในสภาวะไร้น�้ ำหนักขณะที่
เครื่องบินบินตามเส้นโค้งที่เป็น (รูปเกือบพาราโบลา) รูปอิลลิปส์
เทียบกับจุดศูนย์กลางของโลก ขณะที่บินตามเส้นทางนี้เครื่องบิน
และผู้โดยสารจะก�ำลังตกอย่างอิสระในวงโคจร องค์การนาซา
ใช้วิธีนี้เพื่อให้นักบินอวกาศคุ้นเคยกับสภาวะเมื่ออยู่ในวงโคจร
รอบโลก ระหว่างเวลานี้เครื่องบินไม่ได้รับแรงกดจากผู้โดยสาร
ผู้โดยสารจึงอยู่ในสภาวะไร้น�้ำหนัก
การบินเพื่อให้ไปถึงสภาวะไร้น�้ ำหนักด�ำเนินการดังต่อไปนี้
เริ่มจากเครื่องบินบินขึ้นท�ำมุม 45 โดยใช้เครื่องยนต์เต็มแรงและ
เครื่องควบคุมความสูง ความรู้สึกไร้น�้ำหนักเกิดขึ้นเมื่อลดก�ำลัง
เครื่องยนต์และปรับหัวเครื่องบินให้อยู่ในแนวระดับ (มุม 0 ของ
การโจมตี) สภาวะไร้น�้ำหนักจะเกิดขึ้นนาน 25 วินาที ขณะอยู่
ในแนวยอดของพาราโบลาที่ความสูงประมาณ 10 กิโลเมตร โดย
ใช้เวลาบินขึ้นจาก 7.2 กิโลเมตร ในเวลา 20 วินาที และลงจาก
10 กิโลเมตรเป็น 7.2 กิโลเมตร 20 วินาที รวมเวลาต่อรอบเป็น
65 วินาที การฝึกหัดให้คุ้นเคยกับสภาวะไร้น�้ำหนักในเครื่องบิน
เช่นนี้ปกติจะบินประมาณ 40-60 รอบ ผู้โดยสารราว 2 ใน 3
เมาอากาศจนอาเจียน ท�ำให้เครื่องบินได้รับชื่อเล่นว่า “ดาวหาง
แห่งการอาเจียน” (Vomit comet)
รูป 3. หอสูงของมหาวิทยาลัยเบรเมน
o
o
14
นิตยสาร สสวท.
ตัวอย่างของไมโครแกรวิตีในเครื่องบิน
รูป5 สตีเฟน ฮอว์กิง นักฟิสิกส์ชาวอังกฤษ มีความสุขอยู่กับ
สภาวะไร้น�้ ำหนักบนเครื่องบินโบอิง 727 ของบริษัทซีโรจี เมื่อ
วันที่ 26 เมษายน ค.ศ. 2007 ฮอว์กิงอายุ 65 ปี เมื่อวันที่ 8
มกราคม ค.ศ. 2007 เป็นโรคลู เกริก (Lou Gehrig’s Disease)
ตั้งแต่ยังไม่จบปริญญาเอก ก�ำลังลอยอยู่ในอวกาศ ขวามือคือ
ผู้ก่อตั้งบริษัทซีโรจีชื่อ ปีเตอร์ ไดอาแมนดิส ซ้ายมือคือ ไบรอัน
ลิกเตนเบิร์ก นักบินอวกาศอดีตผู้เชี่ยวชาญด้านสัมภาระคนหนึ่ง
ของยานขนส่งอวกาศ ปัจจุบันเป็นประธานบริษัทซีโรจี ส่วน
สุภาพสตรีผู้คุกเข่าใต้ฮอว์กิงคือ พยาบาลของเขาชื่อ นิโคลา
โอไบรน์
5.หอปล่อยของแผนกโลหะวิทยา ของมหาวิทยาลัย
เกรอโนบล์ ประเทศฝรั่งเศส สามารถสร้างสภาวะไร้น�้ำหนักได้
นาน 3.1 วินาที
6.หอปล่อย ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีควีนส์แลนด์
ประเทศออสเตรเลีย สามารถสร้างสภาวะไร้น�้ำหนักได้นาน 2.0
วินาที
การสร้างสภาวะไมโครแกรวิตีในเครื่องบินท�ำได้โดยมี
ค่าใช้จ่ายน้อยกว่าวิธีอื่น เครื่องบินจะต้องบินตามเส้นโค้งรูป
พาราโบลาเป็นระยะทาง 9.6 กิโลเมตร
รูป 4. สภาวะไร้น�้ำหนักจะเกิดขึ้นนาน 25 วินาที
ขณะที่อยู่ในแนวยอดของพาราโบลาที่ความสูงประมาณ 10 กิโลเมตร
รูป 5. ฮอว์กิง (ภาพขององค์การนาซา)
ที่มา:
pb-120106-hawking-weightless-1p.photoblog900.jpg