นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 193 มีนาคม - เมษายน 2558

3 / 62

- โฟตอน (photon) - ระดับพลังงาน (energy level)
- ชั่วชีวิต (lifetime) - โพรงเรโซแนนต์ (resonant cavity
หรือ โพรงเลเซอร์ (laser cavity)
- คอมพิวเตอร์ที่มีสมรรถนะเพียงพอส�ำหรับการใช้งาน
โปรแกรม PhET Simulator เรื่อง เลเซอร์ ของมหาวิทยาลัย
โคโลราโด ( สามารถหาข้อมูล system requirements ที่
http :/ )
แบ่งผู้เรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 – 5 คน จากนั้น ให้ผู้เรียน
ร่วมกันอภิปรายภายในกลุ่ม ( 5 นาที ) เพื่อตอบค�ำถามต่อไปนี้
- การสร้างแสงเลเซอร์ท�ำได้อย่างไร วิธีการใดที่จะสามารถ
ท�ำให้แสงเลเซอร์มีสมบัติพิเศษที่ต่างจากแสงที่มาจากแหล่ง
ก�ำเนิดอื่น ๆ
- องค์ประกอบส� ำคัญในการสร้างแสงเลเซอร์มีอะไรบ้าง
- ระหว่างอภิปราย ผู้สอนพยายามกระตุ้นให้ผู้เรียนอธิบาย
เหตุผลของค�ำตอบที่สมาชิกในกลุ่มน�ำเสนอ และหลังจาก
การอภิปราย ให้แต่ละกลุ่มบันทึกข้อตกลงของกลุ่มลงใน
กิจกรรม
ปีที่ 43 ฉบับที่ 193 มีนาคม - เมษายน 2558
3
รักษพล ธนานุวงศ์
นักวิชาการ สาขาฟิสิกส์ สสวท. / e-mail:
ต้อนรับปีแห่งแสง พ.ศ. 2558 กับกิจกรรมสืบเสาะ
หาความรู้เรื่อง แสงเลเซอร์ (2)
ชุดกิจกรรมเรื่อง แสงเลเซอร์ ประกอบด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ย่อย 3 กิจกรรม มีจุดประสงค์เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจให้กับผู้เรียนใน
ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย และระดับมหาวิทยาลัย เกี่ยวกับเทคโนโลยีของแสงเลเซอร์ ที่ก� ำลังมีบทบาทในชีวิตประจ�ำวันของทุกคนมากขึ้น
นอกจากนี้ ยังเป็นกิจกรรมที่ร่วมช่วยสร้างความตระหนักเกี่ยวกับบทบาทของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของแสง เนื่องในวาระที่องค์การ
สหประชาชาติ(UNited Nations) ได้ประกาศให้ ปี พ.ศ. 2558 เป็นปีแห่งแสง (International Year of Light and Light-Based Technology)
จุดประสงค์หลักคือ การรณรงค์ให้ประชาคมโลกตระหนักถึงความส�ำคัญของการน�ำความรู้และเทคโนโลยีเกี่ยวกับแสงมาใช้ในการแก้ปัญหา
และพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์ในด้านต่าง ๆ (ผู้สนใจสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับปีแห่งแสงได้ที่
Home.html)
กิจกรรมตอนที่ 2 นี้ จะเป็นการน� ำเสนอกิจกรรมที่จะช่วยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการและองค์ประกอบหลักที่ใช้ในการสร้างแสง
เลเซอร์ ซึ่งผู้เรียนจะได้เข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของแสงเลเซอร์กับองค์ประกอบที่ใช้ในการสร้างแสงเลเซอร์ อันจะน�ำไปสู่ความ
สามารถในการน�ำแสงเลเซอร์ไปใช้ประโยชน์ ภายใต้บริบทต่าง ๆ ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
- อธิบายองค์ ประกอบหลัก ใ นกา รสร้ า ง แส ง เ ล เซอร์
- อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบในการสร้างแสง
เลเซอร์กับลักษณะของแสงเลเซอร์ที่ได้
เวลา
- 90–120 นาที
- การปล่อยที่เกิดเอง (spontaneous emission)
- การปล่อยโดยการกระตุ้น (stimulated emission)
ค�ำศัพท์ส� ำคัญ
จุดประสงค์การเรียนรู้
วัสดุอุปกรณ์
แนวการจัดการเรียนรู้
กิจกรรมการเรียนรู้ที่ 2 แสงเลเซอร์สร้างขึ้นได้อย่างไร