นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 193 มีนาคม - เมษายน 2558

4 / 62

- วงกลมที่อยู่ตรงกลางของกรอบรูปทรงกระบอกแทน
อะตอมของธาตุใดธาตุหนึ่ง โดยตัวเลข 1 หรือ 2 ที่แสดงอยู่ตรง
กลางของวงกลมแสดงระดับพลังงานของอะตอม
- อุปกรณ์ลักษณะเหมือนไฟฉายด้านซ้ายมือ เป็นแหล่งจ่าย
พลังงาน ซึ่งอยู่ในรูปของอนุภาคของแสง หรือ โฟตอน ที่แทน
ด้วยจุดสีแดงขนาดเล็กในทรงกระบอก
- กราฟทางด้านขวาบน แสดงระดับพลังงานของอิเล็กตรอน
ในอะตอม พร้อมทั้งแถบของ ชั่วชีวิต (Lifetime) ส�ำหรับแต่ละ
ระดับพลังงาน
- เมื่อวงกลมตรงกลางมีแถบสีแดงล้อมรอบ แสดงว่า อะตอม
ดูดกลืนพลังงานจากโฟตอน และอยู่ในสภาวะถูกกระตุ้น โดย
ระดับพลังงานของอิเล็กตรอนในอะตอมจะขึ้นไปอยู่ระดับที่ 2
จากนั้นอะตอมจะกลับสู่สถานะพื้นฐาน ด้วยการปล่อยโฟตอนที่
มีสีเหมือนกับสีของโฟตอนที่ดูดกลืนเข้าไป
จากนั้น ผู้สอนน�ำเสนอโปรแกรม PhET Simulator
เรื่อง เลเซอร์ ของมหาวิทยาลัยโคโลราโด ซึ่งสามารถดาวน์โหลด
ได้ฟรีที่
(ในการใช้โปรแกรม จะพบว่าค�ำศัพท์ส่วนใหญ่เป็นค�ำที่ใช้ร่วมกับ
ศัพท์ภาษาอังกฤษ และค�ำศัพท์ที่ผู้เรียนอาจไม่คุ้นเคย จะสามารถ
ท�ำความเข้าใจจากการใช้โปรแกรมได้ไม่ยาก)
ผู้สอนให้ผู้เรียนศึกษาโปรแกรม PhET Simulator (ใน
กรณีที่มีคอมพิวเตอร์จ�ำนวนเพียงพอ ผู้สอนสามารถให้ผู้เรียน
แต่ละกลุ่มใช้คอมพิวเตอร์ในการศึกษาไปพร้อม ๆ กัน แต่ในกรณี
ที่มีคอมพิวเตอร์มีไม่เพียงพอ ผู้สอนอาจเป็นผู้น�ำเสนอผ่านจอ
โปรเจกเตอร์ แล้วให้ผู้เรียนทั้งห้องศึกษาไปพร้อมกัน ) โดยเริ่มต้นจาก
- เลือก Tab ด้ านบนซ้ ายที่มีค�ำว่ า One Atom
- เลือก จ� ำนวนระดับพลังงานที่กรอบด้านล่างโดยคลิก
ที่วงกลมหน้าค�ำว่า Two ใต้ Energy Level
ดังแสดงในภาพที่ 1
จากนั้น ให้ผู้เรียนสังเกต และอภิปรายร่วมกับสมาชิก
ในกลุ่มถึงส่วนประกอบต่าง ๆ ของโปรแกรม และแอนิเมชันที่
โปรแกรมแสดง (5 นาที)
จากนั้น ให้ผู้เรียนลองปรับความเข้มและความถี่ (สี) ของ
แสงที่มาจากโคมไฟ โดยคลิกและเลื่อนเข็มชี้ภายในแถบของ
กรอบสี่เหลี่ยมสีเทา Lamp Control ดังภาพที่ 2 จากนั้น ให้
ผู้เรียนสังเกตและอภิปรายกับสมาชิกในกลุ่มถึงสิ่งที่เกิดขึ้น
(5 นาที)
ตัวอย่างผลการอภิปราย เมื่อเลื่อนเข็มในแถบด้านบนไป
ทางขวา จ�ำนวนของโฟตอนที่ถูกปล่อยออกมาจากโคมไฟ จะเพิ่มขึ้น
แต่ถ้าเลื่อนไปทางซ้าย จ�ำนวนโฟตอนจะลดลง ส่วนแถบด้านล่าง
เมื่อเลื่อนเข็มไปที่สีใดสีหนึ่ง สีของโฟตอนจะเปลี่ยนไปเป็นสีที่
เข็มชี้
ตัวอย่างผลการอภิปราย
4
นิตยสาร สสวท.
ภาพที่ 1 โปรแกรม PhET Simulator เรื่อง เลเซอร์
(ที่มา: PhET Interactive Simulations, University of Colorado, http://phet.
ภาพที่ 2 ส่วนควบคุมโคมไฟในโปรแกรม PhET Simulator เรื่องเลเซอร์
(ที่มา: PhET Interactive Simulations, University of Colorado http://phet.