นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 191 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2557

11 / 62

ตัวอย่างลายนิ้วมือแบบลายโค้ง ลายมัดหมาย และลายก้นหอย
รูปแบบต่าง ๆ ที่พบได้ทั่วไป แสดงดังรูปที่ 2
Plain Arch Tented Arch Ulnar Loop Radial Loop
Double Loop
Whorl
Plain Whorl Central Pocket
Loop Whorl
Accidental
Whorl
cyanoacrylate polycyanoacrylate
กาวที่มีส่วนผสมของ cyanoacrylate
ถ้วยที่ท�ำจากอะลูมิเนียมฟอยล์
เครื่องไล่ยุงไฟฟ้า
ตัวอย่างวัตถุที่จะน�ำมาสร้างลายนิ้วมือ
11
รูปที่ 2 ตัวอย่างลายนิ้วมือแบบต่าง ๆ
(ที่มา:
whorls-loops-arches.htm)
รูปที่ 3 สารเคมีและอุปกรณ์ส�ำหรับท�ำกิจกรรม
1.2 การพิมพ์แบบลายนิ้วมืออย่างง่าย
วิธีที่ 1 วาดรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสบนกระดาษสีขาว ขนาด
1 นิ้ว x 1 นิ้ว หรือปรับขนาดตามความเหมาะสม จากนั้นใช้ดินสอ
2 B ระบายรูปสี่เหลี่ยมให้ทั่ว วางหรือกดนิ้วมือที่ต้องการพิมพ์
ลงในรูปสี่เหลี่ยมดังกล่าว จากนั้นน�ำนิ้วมือไปวางหรือกดลงบน
กระดาษสีขาวหรือสีอ่อน
วิธีที่ 2 พิมพ์ลายนิ้วมือจากหมึก ท�ำได้โดยวางหรือกดนิ้วมือ
ที่ต้องการพิมพ์ลงในตลับหมึกพิมพ์ จากนั้นน�ำนิ้วมือไปวางหรือ
กดลงบนกระดาษสีขาวหรือสีอ่อน
1.3 การสร้างและหาลายนิ้วมืออย่างง่าย
วิธีที่ 1 การสร้างและหาลายนิ้วมือบนวัตถุผิวเรียบอย่างง่าย
ท�ำได้โดยน�ำวัตถุที่มีผิวเรียบ เช่น แก้วน�้ำ แผ่นใส จาน มาเช็ดให้
สะอาด จากนั้นใช้นิ้วมือกดไปที่วัตถุ โรยแป้งเด็ก แป้งข้าวโพด หรือ
ผงโกโก้ ลงบนวัตถุที่มีลายนิ้วมือติดอยู่ ใช้แปรงขนนุ่มหรือพู่กัน
ปัดเบา ๆ ถ้าไม่มีอาจใช้วิธีการเป่าเบา ๆ แต่ต้องระวังไม่ให้ผงแป้ง
หรือผงโกโก้เข้าตา ใช้เทปใสแปะทับบริเวณลายนิ้วมือ ค่อย ๆ ลอก
เทปใสออกแล้วน�ำไปแปะลงบนแผ่นกระดาษ จากนั้นจึงน�ำ
ลายนิ้วมือที่ได้ไปวิเคราะห์ต่อไป
ข้อดีของวิธีนี้คือง่าย สะดวก ราคาถูกและไม่เป็นอันตราย
ข้อเสียคือบางครั้งไม่สามารถให้ลายนิ้วมือที่ชัดเจน ลายนิ้วมือที่ได้
ไม่คงทน และไม่เหมาะสมกับวัตถุพื้นผิวไม่เรียบ
วิธีที่ 2 การสร้างและหาลายนิ้วมือบนวัตถุโดยใช้ปฏิกิริยาเคมี
ระหว่าง cyanoacrylate กับคราบเหงื่อจากนิ้วมือ (eccrine) ได้
ผลิตภัณฑ์เป็น polycyanoacrylate ซึ่งเป็นพอลิเมอร์ที่มีสีขาวยึด
ติดกับพื้นผิวของวัตถุที่มีร่องรอยของลายนิ้วมืออยู่ วิธีนี้เป็นวิธีการ
หนึ่งที่ทางนิติวิทยาศาสตร์ได้น�ำมาใช้ในการวิเคราะห์ลายนิ้วมือ
เพื่อระบุตัวบุคคล
ในการเรียนการสอนครูสามารถประยุกต์ใช้สารเคมีและ
อุปกรณ์ที่หาง่าย เช่น กาวที่มีส่วนผสมของ cyanoacrylate (เช่น
กาวตราช้าง) ถ้วยที่ท�ำจากอะลูมิเนียมฟอยล์ เครื่องท�ำความร้อน
(เช่น ที่อุ่นกาแฟ เครื่องไล่ยุงไฟฟ้า โคมไฟ หรืออาจใช้ความร้อนที่
เกิดจากปฏิกิริยาเคมี เช่น ผสมโซดาไฟกับน�้ำ) กล่อง และวัตถุเหลือ
ใช้ต่าง ๆ