53 / 62
53
ปีที่ 43 ฉบับที่ 195 กรกฎาคม - สิงหาคม 2558
Braun, Reiner. (2007).
Joseph Rotblat: Visionary for Peace.
Wiley.&Time, 376-377.
Underwood, Martin. (2009).
Joseph Rotblat : A Man of Conscience
in the Nuclear Age.
Sussex Academic Press.
บรรณานุกรม
ครั้นเมื่ออเมริกาทิ้งระเบิดปรมาณูถล่ม Hiroshima กับ
Nagasaki ในปีค.ศ. 1945 การเสียชีวิตของผู้คนนับแสน
ท�
ำให้ Rotblat รู้สึกเสียใจมาก เขาจึงเปลี่ยนวิถีชีวิตไป
ท�
ำงานที่องค์การ Atomic Scientists Association เพื่อ
น�
ำความรู้ เรื่องพลังงานปรมาณูไปถ่ายทอดให้สังคม และ
Rotblat ตั้งใจปลุกระดมประเทศมหาอ�
ำนาจให้ใช้พลังงาน
ปรมาณูในทางสันติเท่านั้น Rotblat จึงเป็นหนึ่งในบรรดา
นักวิทยาศาสตร์ เพียงไม่ กี่คนที่พยายามปลุกระดมให้ มี
การควบคุมการใช้พลังงานปรมาณู เมื่อสงครามโลกครั้งที่
สองยุติ Rotblat ได้ โอนสัญชาติเป็นอังกฤษ เพราะไม่
ต้องการจะเดินทางกลับโปแลนด์อีก
ในบทบาทของนักฟิ สิกส์ นั้น Rotbl a t ได้ เปลี่ยน
แนวการวิจัยนิว เ คลียร์ เพื่อความรู้ บริสุทธิ์ ไปเป็ นการ
ประยุกต์นิวเคลียร์ ในทางการแพทย์ เพื่อหาวิธีรักษาคนที่
เป็นมะเร็ง ด้วยการเข้าท�
ำงานที่โรงพยาบาล Saint Bar-
tholomew’s Hospital Medical College มหาวิทยาลัย
ลอนดอน โดยวิจัย เรื่องการ ใช้ เ ครื่อง เร่ งอนุภาคผลิต
นิวเคลียสกัมมันตรังสีที่ใช้ รักษามะเร็ง ในปี ค.ศ. 1950
Rotblat ก็ได้รับแต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์ฟิสิกส์
ในการท�
ำงานกับ Patricia J. Lindop เรื่องผลกระทบ
ของกัมมันตรังสีพลังงานสูงต่อเนื้อเยื่อของสิ่งมีชีวิตที่ใช้หนู
เป็นสัตว์ทดลอง ทั้งสองได้พบว่ารังสีสามารถท�
ำให้ตัวหนู
เป็นมะเร็งได้หลายชนิด นอกเหนือจากโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
(leukemia) ที่รู้จักกันดี ในเวลาต่อมา ผลงานนี้ได้ถูกน�
ำไป
ใช้วิเคราะห์ภัยอันตรายที่เกิดกับชาวประมงญี่ปุ่น ซึ่งแล่น
เรืออยู่ใกล้บริเวณที่สหรัฐฯ ทดลองระเบิดไฮโดรเจน ผลการ
ศึกษานั้นท�
ำให้ วงการวิชาการตื่นตัว เพราะตระหนักว่ า
ระ เ บิด ไ ฮ โ ดร เจนผลิตฝุ่ นกัมมันตรั ง สี ไ ด้ มากผิดปกติ
ค�
ำกล่าวหาของ Rotblat ได้ท�
ำให้รัฐบาลฝ่ายสัมพันธมิตร
รู้สึกกระวนกระวาย เพราะไม่ต้องการให้ประชาชนรู้ข้อมูล
เชิงลบลักษณะนี้
ใ น เวลา เ ดียวกันนั้น Ro t b l a t ไ ด้ เ ดินทา ง ไ ปพบ
นักปรัชญาและนักคณิตศาสตร์ ชื่อ Bertrand Russell
ในรายการโทรทัศน์ BBC ชื่อ Panorama ซึ่งได้ท�
ำให้ใน
ปีค.ศ. 1955 Russell หนึ่งใน 11 คน และเป็นคนที่มีอายุ
น้อยที่สุดที่ลงนามในแถลงการณ์ Russell – Einstein เตือน
โลกเรื่องภัยนิวเคลียร์ ผลที่ตามมาคือ นักเคลื่อนไหวต่าง ๆ
ไ ด้ ออกม า จัดปร ะชุมนานา ช า ติ เ พื่อถกปั ญหานี้ ใ นปี
ค.ศ.1957 โดยใช้ชื่อ Pugwash Conference เพราะสถานที่
จัดคือหมู่ บ้ าน Pugwash ซึ่งอยู่ ทางตอนเหนือของเขต
Nova Scotia ของแคนาดา ด้วยการอุปถัมภ์ของมหาเศรษฐี
Cyrus Eaton
ในการประชุมครั้งแรกมีนักวิทยาศาสตร์มาร่วมประชุม
22 คน (Rotblat เป็นหนึ่งในจ�
ำนวนนั้น) 3 คน คือผู้ได้รับ
รางวัลโนเบล และมีรองประธานองค์การ Academy of
Sciences ของรัสเซีย กับอดีตผู้อ�
ำนวยการขององค์การ
อนามัยโลกเข้าร่วมประชุมด้วย ที่ประชุมได้สรุปรายงาน
เสนอวิธีป้องกันและควบคุมอาวุธนิวเคลียร์ รวมถึงได้เน้น
ใ ห้ ต ร ะ ห นั ก ใ น ค ว า ม รั บ ผิ ด ช อ บ แ ล ะ จ ริ ย ธ ร ร ม ที่
นักวิทยาศาสตร์ต้องมีต่อสังคมด้วย
ในเวลาต่อมา การประชุม Pugwash ได้เกิดตามมาอีก
กว่า 300 ครั้ง โดยมี Rotblat เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการจัด
ทุกครั้งไป ในที่สุดกิจกรรมนี้ได้ท�
ำให้เกิดองค์การ Pugwash
Organization ซึ่งมีบทบาทในการลดอาวุธนิวเคลียร์ของ
ชาติมหาอ�
ำนาจ และมีหน้าที่ดูแลกับตรวจสอบสรรพาวุธ
ของทุกชาติมหาอ�
ำนาจ องค์ การยังได้ จัดท�
ำสนธิสัญญา
ควบคุมอาวุธสงคราม ติดต่อประสานงานระหว่างรัฐมนตรี
ต่างประเทศ Henry Kissinger กับ Le Due Tho ใน
การยุติสงครามเวียดนาม และเป็นผู้ประสานความขัดแย้ง
ระหว่างชาติอาหรับกับอิสราเอลด้วย
ในปี ค . ศ . 1995 Joseph Rotbl a t กับองค์ การ
Pugwash ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพร่ วมกัน ถึง
ปีค.ศ. 2004 Rotblat กับ Mikhail Gorbachev อดีตนายก
รัฐมนตรีของรัสเซียได้ร่วมกันจัดตั้งโครงการเตือนภัยของ
อ า วุ ธ นิ ว เ ค ลี ย ร์ ที่มี อ�
ำ น า จ ท�
ำ ล า ย ล้ า ง อ ย่ า ง รุ น แร ง
(Weapons of Mass Destruction Awareness)
ในช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่ Rotblat วิจัยฟิสิกส์นิวเคลียร์
เป็นงานหลัก และแต่งต�
ำราฟิสิกส์กว่า 40 เล่ม นอกเหนือ
จากรางวัลโนเบลที่ได้รับแล้ว Rotblat ยังได้รับรางวัลของ
สมาคม Bertrand Russell Society ในปีค.ศ. 1983 รางวัล
Albert Einstein Peace Prize ในปีค.ศ. 1992 และได้
ด�
ำรงต�
ำแหน่งเป็น Sir ของอังกฤษในปีค.ศ. 1969 ทั้ง ๆ ที่
พูดภาษาอังกฤษด้วยส�
ำเนียงชาวโปแลนด์
ในงานเลี้ยงฉลองการรับรางวัลโนเบล Rotblat ได้สรุป
ค�
ำบรรยายว่า
“ความประสงค์จะให้โลกปราศจากสงคราม
นั้น มีพื้นฐานมาจากความต้องการให้ทุกคนมีชีวิต และ
การที่จะบรรลุความประสงค์ นั้นได้ คนเราต้ องรักกัน
มากกว่ากลัวกัน”
Joseph Rotblat จากโลกไปเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม ค.ศ.
2005 สิริอายุ 96 ปีี
ที่ ั
บี่ ิ
ง