นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 214 กันยายน - ตุลาคม 2561

13 / 62

13 ปีที่ 46 ฉบับที่ 214 กันยายน - ตุลาคม 2561
ความบังเอิญกันแน่ นักชีววิทยาบางท่านคิดว่าเป็นความ
ตั้งใจของต่อไทรสาวสวย หลังจากนั้นแม่ต่อไทรสาวสวย
ที่พกไข่มาเต็มท้อง ก็บรรจงวางไข่ลงในดอกปลอมหรือ
ดอกกอลล์ (Gall flower) แล้วมันก็จะตายอยู่ภายใน
ผลไทรนั่นเอง ดอกกอลล์ เป็นดอกไม้พิเศษที่ไทรตั้งใจ
สร้างไว้ให้สาวต่อไทรมาวางไข่โดยเฉพาะ รูปร่างคล้ายๆ
ดอกเกสรตัวเมีย แต่ไม่ได้กลายเป็นเมล็ดเหมือนดอก
เกสรตัวเมียทั่วไป
หลังจากนั้นไข่ก็ฟักเป็นตัวอ่อนแล้วก็เข้าดักแด้
แฝงอยู่ภายในดอกกอลล์ จนกระทั่งกลายเป็นต่อไทรหนุ่ม
และต่อไทรสาว ก่อนออกไปหาไทรต้นใหม่เป็นที่ให้ก�ำเนิด
ลูกหลานต่อไปหลานจะเห็นว่าต้นไทรมีมากมายหลายชนิด
ภาพ 7 ดอกกอลล์
ที่มา
มีทั้งลูกใหญ่ ลูกเล็ก ต้นมะเดื่อ ต้นโพธิ์ ก็เป็นไทรพวกหนึ่งเหมือนกัน ต่อไทรแต่ละชนิดจะเลือกเฉพาะไทรบางชนิด
เท่านั้นในการท�ำหน้าที่ขยายพันธุ์ตัวเอง โดยขยายพันธุ์ต้นไทรไปพร้อมๆ กัน ซึ่งเป็นหน้าที่ที่ธรรมชาติเลือกให้
โดยเฉพาะ หลานทึ่งไหมกับหน้าที่ของต่อไทรพวกนี้ ต่อไปถ้าหลานจะดูดอกไทร คงทราบแล้วนะครับว่าจะหาดู
ได้ที่ไหน สุดท้ายน้าต้องขอขอบคุณน้าชาย (ภาณุมาศ จันทร์สุวรรณ) นักวิจัยไทร ประจ�ำพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา
ที่ช่วยให้ความกระจ่างเรื่อง ดอกไทร และขอบคุณบทความเรื่อง “ไทร ไพรพิศดาร” ของหมอหม่อง (นพ.รังสฤษฏ์
กาญจนะวณิชย์) ที่ท�ำให้น้าเข้าใจเรื่องต่อไทรไปพร้อมๆ กับหลาน
บรรณานุกรม
Are There Dead Wasps In Figs? | Gross Science. สืบค้นเมื่อ 17 กันยายน 2561, จาก
Figwasp entering into the Fig Nimo. สืบค้นเมื่อ 17 กันยายน 2561, จาก
เกรียงไกร สุวรรณภักดิ์. ความสัมพันธ์ระหว่างต่อไทรกับต้นไทร. สืบค้นเมื่อ 17 กันยายน 2561, จาก
nakriang/2011/08/28/entry-1.
ท่องธรรมชาติกับน้าเกรียง. สืบค้นเมื่อ 17 กันยายน 2561, จาก
ชื่อเล่นภาษาอังกฤษ Agaonid Wasp ชื่อจริง Agaoni
สัดส่วน ความยาวล�ำตัว 2-3 มม. (ประมาณหัวเข็มหมุด)
สถานที่นัดพบ ป่าทั่วไป มีต้นไทรที่ไหน มีต่อไทรที่นั่น
สมาชิกพลพรรค อันดับไฮเมนนอปเทอรา (Order Hymenoptera)