นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 181 มีนาคม - เมษายน 2556

12 / 62

12 นิตยสาร สสวท.
ข้อสังเกตของผู้เขียนต่อการเขียนรูปดวงจันทร์ข้างขึ้น-ข้างแรมของ
ตำ�แหน่ง 8 ด้านใกล้ของดวงจันทร์สว่างลดลงเพราะด้าน
ไกลสว่างมากขึ้น ดวงจันทร์ ณ ตำ�แหน่งนี้จะปรากฏเป็นเสี้ยว
คล้ายตำ�แหน่ง 2 แต่เห็นคนละส่วน ตำ�แหน่ง 2 เห็นบาง
ส่วนของ ข. ค. แต่ตำ�แหน่ง 8 เห็นบางส่วนของ ก. ง. ดวง
จันทร์ตำ�แหน่ง 8 ปรากฏอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้น โดยอยู่
ห่างไปทางทิศตะวันตกของดวงอาทิตย์เพียง 45 ° ตรงกับ
แรม 11-12 ค่ำ� ขึ้นก่อนดวงอาทิตย์ประมาณ 3 ชั่วโมง เห็น
เป็นรูปคนยิ้มทางทิศตะวันออกในเวลารุ่งเช้า ด้านนูนของ
ดวงจันทร์หันไปทางทิศตะวันออก ขึ้นประมาณ 3.00 น.
เมื่อเวลา 6.00 น. จะอยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันออกประมาณ 45 °
เห็นในเวลากลางวันได้จนถึง 9.00-10.00 น. ซึ่งจะขึ้นไปอยู่สูง
บนฟ้า ทั้งนี้ท้องฟ้าต้องแจ่มใส ไม่มีเมฆบัง ดวงจันทร์แรม 11-12
ค่ำ�ปรากฏเป็นเสี้ยวตรงกับภาษาอังกฤษว่า waning crescent
moon
รูปดวงจันทร์ข้างขึ้นข้างแรมของ
ผู้เขียนเห็นว่ารูปร่างของดวงจันทร์บนฟ้า ณ ตำ�แหน่ง (1) ถึง
(5) เป็นรูปร่างที่ถูกต้อง เป็นตำ�แหน่งที่ดวงจันทร์อยู่ทางตะวัน
ออก ของดวงอาทิตย์ ด้านนูนหรือด้านสว่างหันไปทางทิศตะวันตก
ซึ่งเป็นลักษณะของดวงจันทร์ข้างขึ้น แต่รูปร่างของดวงจันทร์ ณ
ตำ�แหน่ง (6) ถึง (8) เป็นดวงจันทร์ข้างแรม มีลักษณะไม่ถูกต้อง
เพราะในรูปด้านสว่างหรือด้านนูนหันไปทางทิศตะวันตก ลักษณะ
ดวงจันทร์ข้างแรมบนฟ้าจะต้องมีด้านสว่างหรือด้านนูนหันไปทาง
ทิศตะวันออกตรงข้ามกับดวงจันทร์ข้างขึ้นที่หันด้านสว่างไปทาง
ทิศตะวันตก ลักษณะของดวงจันทร์บนฟ้า ณ ตำ �แหน่ง (6) ถึง (8)
ในรูปข้างบนหันด้านสว่างออกจากดวงอาทิตย์จึงไม่ถูกต้อง
ทิศในอวกาศเอาไปจากโลก ทิศเกิดจากโลกหมุนรอบตัวเอง
จากตะวันตกไปตะวันออก ขณะที่เป็นเวลา 18.00 น. คนบนโลก
จะเห็นดวงอาทิตย์อยู่ทางตะวันตก ดวงจันทร์ข้างขึ้น (ตำ�แหน่ง
2-5) ล้วนหันด้านสว่างไปทางตะวันตก และอยู่สูงจากขอบฟ้าต่าง ๆ
กัน เช่น ดวงจันทร์ตำ �แหน่ง 2 อยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันตก 45 °
ดวงจันทร์ตำ �แหน่ง 4 อยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันออก 45° และเรา
จะเห็นดวงจันทร์ข้างแรมทุกตำ�แหน่งบนฟ้าในเวลาเช้าตรู่ซึ่งดวง
อาทิตย์กำ �ลังขึ้นทางตะวันออกเมื่อเวลา 6.00 น. เช่น เห็นดวง
จันทร์ตำ�แหน่ง 8 เป็นเสี้ยวอยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันออก 45 ° โดย
หันด้านสว่างไปทางตะวันออก แต่ในรูปของ Moonconnection.
com ดวงจันทร์เสี้ยวหันด้านสว่างไปทางตะวันตกซึ่งไม่ถูกต้อง
ตำ�แหน่งดวงจันทร์บนฟ้าเมื่อเวลาเช้าตรู่ของตำ�แหน่ง 6 คือ
อยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันตก 45 ° โดยหันด้านสว่างไปทางตะวัน
ออก แต่ในรูปของ ดวงจันทร์ค่อนดวง
ข้างแรมหันด้านสว่างไปทางตะวันตกซึ่งไม่ถูกต้อง เช่นเดียวกันกับ
ดวงจันทร์แรม 8 ค่ำ� (ตำ�แหน่ง 8) ก็ต้องหันด้านนูนหรือด้านสว่าง
ไปทางตะวันออกด้วยจึงจะถูกต้อง
(3)
(2)
(1)
(8)
(7)
(6)
(5)
(4)