นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 182 พฤษภาคม - มิถุนายน 2556

31 / 62

31 ปีที่ 41 ฉบับที่ 182 พฤษภาคม - มิถุนายน 2556
การเพิ่มขึ้นและลดลงของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และการ
เกิดภาวะโลกร้อนหรือช่วงอบอุ่น สลับกับช่วงยุคน้ำ�แข็งนั้น เกิด
ขึ้นมานานตามข้อมูลการสะสมของคาร์บอนไดออกไซด์ในน้ำ�แข็ง
ที่ Vostok ณ ประเทศกรีนแลนด์ เมื่อ 800,000 ปีก่อน ปี ค.ศ.
1950 จาก Carbon Dioxide Analysis Center (http://cdiac.
ornl.gov/trends/co2/ice_core_co2.html) ดังภาพที่ 4 เมื่อ
เปรียบเทียบกับอุณหภูมิของโลกที่เพิ่มสูงขึ้นในแต่ละช่วงเวลา
พบว่าอุณหภูมิที่มีการเพิ่มขึ้นก่อนที่ปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์
ภาพที่ 4 กราฟแสดงปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์และอุณหภูมิของโลกจากข้อมูลน้ำ�แข็งจาก Vostok Ice Cores เมื่อ 420,000 ปี
(ที่มา:
ในปี 2007 คณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Intergovernmental Panel
On Climate Change: IPCC) ของสหประชาชาติ ได้สรุปไว้ใน
รายงานประเมินผลครั้งที่ 4 ว่าตั้งแต่กลางคริสต์ศตวรรษที่ 20
(ประมาณตั้งแต่ พ.ศ. 2490) ว่าเกิดจากการเพิ่มขึ้นของปริมาณ
ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่เกิดจากการกระทำ�หรือกิจกรรมต่าง ๆ
ของมนุษย์ เช่น การเผาผลาญเชื้อเพลิงฟอสซิล ได้แก่ ถ่านหิน
ไม้ฟืน และแก๊สธรรมชาติ เพื่อใช้ผลิตกระแสไฟฟ้า และใช้ใน
ชีวิตประจำ�วัน จากกราฟในรายงานประเมินผลครั้งที่ 4 เมื่อ
ปี 1998 โดยศาสตราจารย์ Mann Bradley และ Hughes
ทำ�นายการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิ 0.6 องศาเซลเซียส ในปี 2012
เรียกว่า hockey stick graph ซึ่งมีชื่อเสียงมากในหนังเรื่อง
Inconvenient Truth ของรองประธานาธิบดี Al Gore ในปี 2010
มีนักวิทยาศาสตร์หลายท่าน ได้แก่ Steve McIntyre, Richard
Muller และ Anthony Watts ออกมาโต้เถียงว่าการทำ�นายของ
โมเดลที่ก่อให้เกิด hockey stick graph นั้นผิด เนื่องจากได้มีการ
ลบเปลี่ยนและตัดข้อมูลที่จำ�เป็นทิ้งไป ทำ�ให้เกิดกราฟ hockey
stick ขึ้น ดังภาพที่ 5 และในแบบจำ�ลองของโมเดลยังมิได้รวม
ถึงปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ก่อให้เกิดการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิ
ต่าง ๆ เช่น ปรากฏการณ์เอลนีโญ และลานีญา และการระเบิด
ของภูเขาไฟ อิทธิพลของดวงอาทิตย์ และผลสะท้อนกลับของ
การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน ซึ่งมีความสลับซับซ้อนต่อ
การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก สามารถอ่านรายละเอียดเพิ่ม
เติมการสร้างกราฟ hockey stick ได้ที่ (http://climateaudit.
org/2013/03/02/mikes-agu-trick/#more-17336)
ภาพที่ 5 hockey stick graph
การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ (องศาเซลเซียส)
ของโลกทางด้านซีกโลกเหนือ
ปี 1961-1990
(ที่มา: Nature 1998)
เพิ่มขึ้น จึงมีข้อถกเถียงว่า เมื่ออุณหภูมิของโลกสูงขึ้น ก่อให้เกิด
การปลดปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากมหาสมุทร หรือพื้นดิน
ออกสู่บรรยากาศมากขึ้น Caillon et al 2003 และ Mudelsee
2001 วิเคราะห์ข้อมูลที่Vostok และพบว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
เพิ่มขึ้นหลังจากอุณหภูมิเพิ่มขึ้นประมาณ 600-1000 ปี ซึ่งถือ
เป็นปรากฏการณ์ย้อนกลับ (feedback) และปรากฏการณ์การ
เพิ่มขึ้น (amplification)
ประเด็นที่ 2 อุณหภูมิในบรรยากาศเพิ่มขึ้นจริงหรือไม่ และก่อให้เกิดระดับน้ำ �ทะเลเพิ่มสูงขึ้นจริงหรือไม่
ข้อมูลการวัดจากวงแหวนต้นไม้
ปะการัง แกนน้ำ �แข็ง
อุณหภูมิ (องศาเซลเซียส)
ข้อมูลการวัดจากเทอร์โมมิเตอร์
อุณหภูมิ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
ปี ค.ศ.