นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 182 พฤษภาคม

ปีที่ 41 ฉบับที่ 182 พฤษภาคม - มิถุนายน 2556

ในการพัฒนาคน และสังคมไทยให้มีคุณภาพ มีโอกาสเข้า

ถึงทรัพยากร และได้รับประโยชน์จากการพัฒนาเศรษฐกิจ

และสังคมอย่างเป็นธรรม สร้างโอกาสทางเศรษฐกิจด้วย

ฐานความรู้ เทคโนโลยี นวัตกรรม และความคิดสร้างสรรค์

บ น พื้ น ฐ า น ก า ร ผ ลิ ต แ ล ะ ก า ร บ ริ โ ภ ค ที่ เ ป็ น มิ ต ร ต่ อ

สิ่งแวดล้อม โดยพยายามให้เกิดความร่วมมือของภาคีการพัฒนา

ทุกภาคส่วน ทั้งในระดับชุมชน ระดับภาค และระดับประเทศ

ในการกำ

�หนดวิสัยทัศน์และทิศทางการพัฒนาประเทศ เพื่อ

ให้เกิด “สังคมอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ด้วยความเสมอภาค

เป็นธรรม และมีภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลง” จากกรอบ

แนวคิดหน่วยงานภาครัฐต่าง ๆ ได้นำ

�ไปขยายผลสู่การปฏิบัติใน

รูปแบบต่าง ๆ ตามบทบาทหน้าที่ของแต่ละหน่วยงาน เช่น จาก

ยุทธศาสตร์ด้านการผลิตและบริโภคอย่างยั่งยืน มีการทำ

�แผน

แม่บทแห่งชาติว่าด้วยการผลิตที่สะอาด หรือแผนการส่งเสริม

การจัดซื้อจัดจ้างสินค้าและบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของ

ภาครัฐ ตามกรอบของแผนจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อม 5 ปี หรือ

มีการริเริ่มพัฒนามาตรฐานและฉลากสิ่งแวดล้อมประเภทต่าง ๆ

เช่น ฉลากเขียว ISO14000 มาตรฐานมงกุฎไทยเพื่อรองรับสำ

�หรับ

โครงการกลไกการพัฒนาที่สะอาด (Clean Development

Mechanism Project : CDM Project) ฉลากคาร์บอน

ฉ ล า กพลั ง ง า นป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พสู ง ฉ ล า ก ป ร ะ ห ยั ด ไ ฟ

มาตรฐานใบไม้สีเขียวสำ

�หรับธุรกิจโรงแรมและการท่องเที่ยว

ฯลฯ

ภาคเอกชนบางส่วนเองก็ตระหนักถึงบทบาทของตนเองที่มี

ต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยได้เปลี่ยนแปลงการดำ

�เนินงานเพื่อ

เอื้อประโยชน์ต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมมากขึ้น โดยการปฏิบัติตาม

พระราชบัญญัติต่าง ๆ เช่น พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษา

คุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 พระราชบัญญัติ

โรงงาน พ.ศ. 2535 พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535

ฯลฯ ในแง่การดำ

�เนินการได้มีการนำ

�โครงการกลไกการพัฒนา

ที่สะอาด (Clean Development Mechanism) การลงทุน

เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีสะอาด (cleaner technology) การสร้าง

เครือข่ายห่วงโซ่อุปทานสีเขียว (greening the supply chain)

มาใช้ในการดำ

�เนินงาน และพยายามผลิตสินค้าหรือบริการที่

เข้าร่วมโครงการฉลากเขียว โครงการฉลากประหยัดพลังงาน ฯลฯ

ภาคเอกชนที่เข้าร่วมอาจได้สิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ทั้งที่เป็นตัวเงิน

หรือมิใช่ตัวเงิน แต่อาจเป็นประโยชน์ต่อบริษัทในเรื่องของการลด

ต้นทุน หรือสร้างชื่อเสียงในฐานะองค์กรหรือผลิตภัณฑ์ที่รักษาสิ่ง

แวดล้อมได้

สำ

�หรับเยาวชนซึ่งเป็นทรัพยากรบุคคลในการพัฒนาประเทศ

ต่อไป การส่งเสริมแนวคิดเรื่องการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยให้ความสำ

�คัญ

กับประเด็นสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องสำ

�คัญ โดยที่ผ่านมามีหลายโครงการ

ที่พยายามส่งเสริมและปลูกจิตสำ

�นึกเยาวชนในเรื่องดังกล่าว เช่น

โครงการห้องเรียนสีเขียว ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย

(กฟผ.) ซึ่งปลูกฝังจิตสำ

�นึกนักเรียนในเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

ประหยัดพลังงาน ตลอดจนการใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดคุ้มค่า

หรือ โครงการโรงเรียนต้นแบบ ทำ

�ดีเพื่อพ่อ เศรษฐกิจพอเพียง ของ

มูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย หรือการเรียนรู้ในลักษณะของโลกทั้ง

ระบบของโครงการวิทยาศาสตร์โลกทั้งระบบ (โครงการ Globe)

ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)

สาระการออกแบบและเทคโนโลยี ในกลุ่มสาระการเรียนรู้การ

งานอาชีพและเทคโนโลยี

ซึ่งรับผิดชอบโดยสาขาการออกแบบและ

เทคโนโลยี สสวท. เป็นสาระหนึ่งที่พยายามส่งเสริมเยาวชนในเรื่อง

ดังกล่าวเช่นเดียวกัน โดยมีการกำ

�หนดตัวชี้วัด/มาตรฐานการเรียน

รู้และสาระฯ ไว้ ในเรื่องการเลือกใช้เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อ

ชีวิต สังคม สิ่งแวดล้อม และมีส่วนร่วมในการจัดการเทคโนโลยีที่

ยั่งยืน พยายามส่งเสริมให้นักเรียนหรือเยาวชนนำ

�ความรู้และทักษะ

มาใช้ในการแก้ปัญหา โดยสร้างสิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการซึ่งเป็น

มิตรต่อสิ่งแวดล้อมบนฐานของความคิดสร้างสรรค์สำ

�หรับเนื้อหาใน

หลักสูตรมุ่งเน้นไปที่การเลือกใช้เทคโนโลยีและการจัดการเทคโนโลยี

ด้วยวิธีการของเทคโนโลยีสะอาด