45 / 62
45
ปีที่ 44 ฉบับที่ 201 กรกฎาคม - สิงหาคม 2559
นานาสาระ
และข่าวสาร
ศ.ดร.สุทัศน์ ยกส้าน • ราชบัณฑิตส�ำนักวิทยาศาสตร์สาขาฟิสิกส์ และดาราศาสตร์
Herbert Aaron Hauptman
นักคณิตศาสตร์เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาเคมีปี 1985
เวลาเราเห็นโครงสร้าง 3 มิติของ
โมเลกุล เช่น DNA, myoglobin, haemoglobin
และ vitamin B
12
ซึ่งโมเลกุลเหล่านี้ประกอบ
ด้วยอะตอมของธาตุต่างๆ ที่อยู่เรียงกัน
อย่างไม่เป็นระเบียบ เรามักรู้สึกตื่นตา ตื่นใจ
และอดสงสัยไม่ได้ว่า นักเคมี นักชีววิทยา และ
นักฟิสิกส์รู้ได้อย่างไรว่า โมเลกุลขนาดใหญ่
มีโครงสร้างดังที่ปรากฏ และใครคือผู้พบวิธี
หาความลึกลับและซับซ้อนนี้
ค�ำตอบคือ
เฮอร์เบิร์ต เฮาท์มาน
(HerbertHauptman)
ซึ่งเป็นนักคณิตศาสตร์
ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมีประจ�ำปี 1985
ร่วมกับ Jerome Karle
H.A. Hauptman
เกิดเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์
ค.ศ.1917 ที่กรุง New York ในสหรัฐอเมริกา และเริ่มสนใจ
คณิตศาสตร์ตั้งแต่สมัยเรียนหนังสือที่โรงเรียน Townsend
Harris เมื่อบิดามารดาอนุญาตให้สามารถเลือกอาชีพอะไร
ก็ได้ Hauptman ได้ขอเป็นนักคณิตศาสตร์ จึงเข้าเรียนที่
มหาวิทยาลัย City College of New York จนส�ำเร็จการ
ศึกษาระดับปริญญาตรี ขณะอายุยังไม่ถึง 20 ปี อีกสองปี
ต่อมา Hauptman ก็ส�ำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโทจาก
มหาวิทยาลัย Columbia แล้วได้ไปหางานท�ำที่กรุง Washington
D.C.
เมื่อเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 Hauptman เข้ารับ
ราชการในต�ำแหน่งนักสถิติในสังกัดราชนาวี และมีหน้าที่
พยากรณ์สภาพอากาศเหนือดินแดนในแถบมหาสมุทร
แปซิฟิกตอนใต้ ต่อมาได้รับแต่งตั้งให้เป็นหัวหน้าหน่วยดับเพลิง
ที่ฟิลิปปินส์ ทั้งๆ ที่ไม่มีความรู้เรื่องการดับเพลิงเลย
ที่มา:
http://www.buffalo.edu/news/releases/2011/10/12973.htmlเมื่อสงครามโลกครั้งที่ 2 ยุติ Hauptman ได้กลับไป
ท�ำงานต่อที่ห้องปฏิบัติการ Naval Research Laboratory
และได้พบกับ Jerome Karle ซึ่งเคยเรียนระดับปริญญาตรี
ที่ City College เดียวกัน แต่ Karle เรียนเคมีเชิงกายภาพ
คนทั้งสองได้ตัดสินใจเรียนต่อระดับปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัย
Maryland ที่ College Park
Hauptman ส�ำเร็จปริญญาเอกเมื่ออายุ 38 ปี หลังจาก
นั้นได้ร่วมมือกับ Karle ในการท�ำวิจัยเรื่องวิธีหาโครงสร้าง 3 มิติ
ของผลึกโดยใช้รังสีเอกซ์มาวิเคราะห์รูปแบบการเลี้ยวเบนโดย
ผลึก เพราะในปี ค.ศ. 1953 โลกเพิ่งเห็นโครงสร้างที่เป็นเกลียว
คู่ของ DNA ที่ James Watson และ Francis Crick เป็นผู้พบ
แต่การจะเห็นโครงสร้างของโมเลกุลที่มีขนาดใหญ่กว่า DNA
และประกอบด้วยอะตอมจ�ำนวนนับพัน และนับหมื่นนั้น
ยังไม่มีใครสามารถท�ำได้