นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 183 กรกฎาคม

กิจกรรม ผ่อนคลายกับ Bath Bomb

เป็นกิจกรรมที่ให้ผู้

เข้าร่วมกิจกรรมได้ทำ

� Bath Bomb ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์สปาที่มี

กลิ่นหอม ใช้สำ

�หรับแช่เท้าหรือแช่ตัวขณะอาบน้ำ

� การทำ

� Bath

Bomb จะใช้กรดมะนาว (กรดซิตริก) ผสมกับผงฟู และผสมสี

กับน้ำ

�มันหอมระเหยเล็กน้อย จากนั้นปั้นเป็นก้อนกลม ๆ ซึ่ง

เมื่อหย่อนลงน้ำ

�จะเกิดปฏิกิริยาเคมีได้แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์

ดังสมการ

ซึ่งจากปฏิกิริยาข้างต้นจะทำ

�ให้ก้อน Bath Bomb เกิดฟองแก๊ส

และเคลื่อนที่ได้ รวมทั้งมีกลิ่นหอมที่ได้จากน้ำ

�มันหอมระเหย

อีกด้วย

กิจกรรม สบู่เหลว D.I.Y.

เป็นกิจกรรมที่ให้ผู้เข้าร่วม

กิจกรรมได้ทำ

�สบู่เหลวด้วยตนเอง เพื่อให้เข้าใจว่าผลิตภัณฑ์ใน

บ้านที่พบเห็นส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับสารเคมี โดยให้ทำ

�การผสม

หัวเชื้อสบู่ กรดมะนาว น้ำ

� เกลือแกง สีผสมอาหาร และน้ำ

�มัน

หอมระเหย เข้าด้วยกัน ซึ่งผลิตภัณฑ์ที่ได้จะเป็นสบู่เหลวที่มีสี

และกลิ่นหอม และสามารถนำ

�ไปใช้ได้จริง จากนั้นให้ความรู้เพิ่ม

เติมว่า สบู่เป็นสารลดแรงตึงผิว โดยโมเลกุลของสบู่จะประกอบ

ไปด้วยส่วนที่ไม่มีขั้วและส่วนที่มีขั้ว เมื่อสบู่ละลายน้ำ

� จะแตก

ตัวให้โซเดียมไอออนและคาร์บอกซิเลตไอออน ซึ่งมีขั้วสูงจะ

สามารถละลายในน้ำ

�ได้ดี และส่วนที่เป็นไฮโดรคาร์บอนที่เป็น

ส่วนที่ไม่มีขั้วจะไปล้อมรอบหยดน้ำ

�มันและสิ่งสกปรกไว้ ทำ

�ให้

เกิดโครงสร้างที่เรียกว่า ไมเซลล์ ซึ่งจะหลุดออกมากระจายตัว

อยู่ในน้ำ

� สบู่จึงใช้ชำ

�ระล้างสิ่งสกปรกได้

จากการประชุมเชิงปฏิบัติการของสาขาเคมีดังกล่าว เป็น

กิจกรรมที่ใช้วัสดุที่หาได้ง่าย สามารถเห็นผลการทดลองได้

ชัดเจน ซึ่งผู้เข้าร่วมกิจกรรมจะได้รับทั้งความรู้และความ

สนุกสนานควบคู่กันไป เหมาะสมกับเด็ก ครู และผู้สนใจทั่วไป

รวมทั้งครูผู้สอนสามารถนำ

�กิจกรรมดังกล่าวไปประยุกต์ใช้ใน

การจัดการเรียนการสอนในห้องเรียนได้อีกด้วย

จากตัวอย่างกิจกรรมที่กล่าวมาแล้ว เป็นเพียงส่วนหนึ่งของ

กิจกรรมที่ สสวท. ได้นำ

�เสนอ เพื่อเป็นการกระตุ้นความสนใจ

ในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมทั้งส่งเสริมความรู้ ความ

เข้าใจ และประสบการณ์ตรงด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแก่

เยาวชนและประชาชนผู้สนใจทั่วไป และหากผู้ใดสนใจกิจกรรม

ต่าง ๆ ของ สสวท. เตรียมพบกับนิทรรศการและกิจกรรมของ

สสวท. ได้อีกในงานมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่ง

ชาติ ประจำ

�ปี 2557

- กิจกรรม Candy can do!

เป็นกิจกรรมที่ให้ความรู้เกี่ยว

กับเรื่องของปริมาณสัมพันธ์ โดยเชื่อมโยงกับสารรอบตัวที่พบ

ในชีวิตประจำ

�วัน เช่น หมากฝรั่ง ซึ่งผู้เข้าร่วมกิจกรรมจะได้

เรียนรู้เกี่ยวกับการคำ

�นวณหาร้อยละโดยมวลของสาร โดย

วิทยากรจะให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมชั่งมวลของหมากฝรั่ง จากนั้น

เคี้ยวหมากฝรั่งจนรสหวานของหมากฝรั่งหมดไป นำ

�หมากฝรั่ง

ที่หมดรสหวานแล้วไปชั่งอีกครั้ง แล้วให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรม

คำ

�นวณหาร้อยละโดยมวลของน้ำ

�ตาลที่อยู่ในหมากฝรั่งนั้น

ภาพในส่วนของ

กิจกรรม Workshop

เรื่อง ผ่อนคลายกับ

Bath Bomb ในงาน

มหกรรมวิทยาศาสตร์

และเทคโนโลยีแห่งชาติ

ประจำ

�ปี 2556

ภาพในส่วนของ

กิจกรรม Workshop

เรื่อง สบู่เหลว D.I.Y.

ในงานมหกรรม

วิทยาศาสตร์และ

เทคโนโลยีแห่งชาติ

ประจำ

�ปี 2556

และในงานมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

ประจำ

�ปี 2556 สสวท. ได้เข้าร่วมจัดงานดังกล่าวภายใต้หัวข้อ

“STEM World” โดย สาขาเคมี สสวท. ได้นำ

�เสนอกิจกรรมใน

ส่วนของการประชุมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง ผ่อนคลายกับ Bath

Bomb และเรื่อง สบู่เหลว D.I.Y.

กรดซิตริก

ผงฟู

น้ำ

�

โซเดียมซิเตรต

แก๊ส

คาร์บอนไดออกไซด์

(aq) + 3NaHCO

(s)

(aq) + 3CO

(g) + 3H

O(l)

นิตยสาร สสวท.