27 / 62
ที่เกิดปรากฏการณ์ถอยหลังได้ เราจึงมองไม่เห็นว่าโลกของเรา
เกิดการถอยหลังหรือไม่ แต่หากเราไปอยู่บนดาวเคราะห์ดวง
อื่น เราอาจจะมองเห็นการเคลื่อนที่ถอยหลังของโลกได้เช่นกัน
ดาวถอยหลังได้อย่างไร?
แท้จริงแล้ว ดาวเคราะห์เคลื่อนที่เดินหน้า (จากทิศตะวัน
ตกไปทิศตะวันออก) เสมอ แต่ตาของมนุษย์ต่างหากที่มองเห็น
เสมือนดาวถอยหลัง (จากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตก) ได้ใน
บางช่วงเวลา พูดง่าย ๆ คือการมองเห็นดาวถอยหลังเป็นเรื่อง
ของภาพลวงตา ซึ่งปรากฏการณ์ดาวถอยหลังสามารถเกิดขึ้น
ได้กับดาวเคราะห์ทุกดวงทั้งดาวเคราะห์วงใน (ดาวเคราะห์ที่อยู่
ใกล้ดวงอาทิตย์มากกว่าโลก) และดาวเคราะห์วงนอก (ดาว
เคราะห์ที่อยู่ไกลดวงอาทิตย์มากกว่าโลก) ดังนี้
เส้นประที่ลากเชื่อมระหว่างตำ
าแหน่งการโคจรของโลกกับ
ดาวพุธที่มีหมายเลขตรงกัน เช่น ล1 กับ พ1 จะปรากฏเป็น
ภาพการมองเห็นดาวพุธตำ
าแหน่งดังกล่าวบนท้องฟ้า เช่น ฟ1
ดังนั้นในภาพ 1 คนบนโลกจะมองเห็นดาวพุธบนท้องฟ้า
เคลื่อนที่เดินหน้าจาก ฟ1 เป็น ฟ2 และ ฟ3 ในทิศทางเดียว
กับการเคลื่อนที่ของโลก ตามลำ
าดับ
แต่เมื่อดาวพุธเคลื่อนมาอยู่อีกบริเวณหนึ่งดังภาพ 2 เมื่อ
เราลากเส้นประเชื่อมต่อออกไปบนท้องฟ้าจะพบว่า ภาพดาว
พุธบนท้องฟ้ามีการเคลื่อนที่สวนทางกับโลก เสมือนดาวพุธ
กำ
าลังถอยหลัง ทั้งที่จริงแล้วดาวพุธยังโคจรเดินหน้าเป็นปกติ
จาก พ1 ไป พ2 และ พ3 ตามลำ
าดับ
การเคลื่อนที่ถอยหลังของดาวเคราะห์วงใน
การเคลื่อนที่ถอยหลังของดาวเคราะห์วงนอก
ภาพ 2
การ
เคลื่อนที่ถอยหลัง
ของดาวพุธ
ภาพดัดแปลงจาก
http://www.
urastro.
beesigner.com/Diagram/
Diagram65.2.gif
ภาพ 1
การ
เคลื่อนที่เดินหน้า
ของดาวพุธ
ภาพดัดแปลงจาก
http://www.
urastro.beesigner.
com/Diagram/
Diagram65.1.gif
หมายเหตุ ล แทน โลก พ แทน พุธ ฟ แทน ภาพที่เห็นบนท้องฟ้า
ภาพ 4 การ
เคลื่อนที่ถอยหลัง
ของดาวอังคาร
ภาพดัดแปลงจาก
http://www.
urastro.beesigner.
com/Diagram/
Diagram65.4.gif
ภาพ 3
การ
เคลื่อนที่เดินหน้า
ของดาวอังคาร
ภาพดัดแปลงจาก
http://www.
urastro.
beesigner.com/Diagram/
Diagram65.3.gif
หมายเหตุ ล แทน โลก อ แทน อังคาร ฟ แทน ภาพที่เห็นบนท้องฟ้า
ปีที่ 41
|
ฉบับที่ 183
|
กรกฎาคม-สิงหาคม 2556
27