นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 184 กันยายน - ตุลาคม 2556

3 / 62

3 ปีที่ 41 ฉบับที่ 184 กันยายน - ตุลาคม 2556
สแกนโค้ดนี้เพื่อชม
ภาพเคลื่อนไหว
รอบรู้วิทย์
สุธิดา การีมี
นักวิชาการ สาขาออกแบบและเทคโนโลยีี สสวท. / e-mail :
กิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำ�วันของเรานั้นล้วนมีส่วนเกี่ยวข้อง
กับการใช้พลังงาน เช่น การทำ�อาหาร การใช้แสงสว่างจากไฟฟ้า
เพื่ออ่านหนังสือหรือทำ�กิจกรรมต่าง ๆ นอกจากนี้ยังรวมถึงการ
ขนส่งและการเดินทาง ซึ่งกิจกรรมเหล่านี้ล้วนแล้วแต่ต้องใช้พลังงาน
รูปแบบต่าง ๆ เพื่อช่วยให้กิจกรรมดำ�เนินไปได้อย่างสะดวก รวดเร็ว
และมีประสิทธิภาพ มนุษย์รู้จักนำ�พลังงานมาใช้ในการดำ�รงชีวิต
ตั้งแต่สมัยโบราณ เริ่มจากการใช้ไม้หรือหินเสียดสีกัน เพื่อให้เกิด
ประกายไฟและความร้อนเพื่อใช้ในการหุงต้มอาหาร มนุษย์ยังรู้จัก
ทำ�กังหันวิดน้ำ� ทำ�กังหันลมเพื่อนำ �พลังงานจากน้ำ�และลมมาใช้
ยกของหนักและบดเมล็ดธัญพืช พลังงานเป็นปัจจัยสำ �คัญในการ
ดำ�เนินกิจกรรมของมนุษย์ พลังงานมีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับ
ความมั่นคงของประเทศทั้งทางการเมือง การทหาร เศรษฐกิจและ
สังคม ปัจจุบันมีการใช้พลังงานมากขึ้นในการพัฒนาเศรษฐกิจ
ทุกสาขา เช่น อุตสาหกรรม คมนาคมขนส่ง ไฟฟ้า ปริมาณการใช้
พลังงานจึงมีความสัมพันธ์กับฐานะทางเศรษฐกิจของแต่ละประเทศ
ปัจจุบันความต้องการพลังงานของโลกเพิ่มมากขึ้นในทุก ๆ ปี
เนื่องจากสาเหตุสำ�คัญประการหนึ่งคือ จำ �นวนประชากรบนโลก
เพิ่มมากขึ้น และพลังงานส่วนใหญ่ที่ใช้ในกระบวนการอุตสาหกรรม
การขนส่ง การคมนาคม และอื่น ๆ มักอยู่ในรูปของพลังงานสิ้น
เปลือง เช่น น้ำ�มัน แก๊สธรรมชาติ และถ่านหิน อีกทั้งประชากรมีการ
สื่อการเรียนรู้
เรื่องพลังงานหมุนเวียน
เปลี่ยนแปลงวิถีการดำ�รงชีวิตโดยหันมาใช้อุปกรณ์หรือเครื่องใช้ที่ต้อง
ใช้พลังงานเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นจึงได้มีการคิดหาวิธีการแก้ปัญหาต่าง ๆ
มากมาย เพื่อจะจัดหาพลังงานให้เพียงพอแก่ความต้องการ โดย
จำ �เป็นต้องคำ�นึงถึงความปลอดภัย และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
จากการใช้พลังงานนั้นด้วย ซึ่งวิธีการหนึ่งคือการจัดหาแหล่งพลังงาน
หมุนเวียน (renewable energy sources)
การศึกษาเรื่องพลังงานหมุนเวียนเป็นสิ่งสำ�คัญที่จะช่วยเสริม
สร้างความเข้าใจในพลังงานหมุนเวียนแต่ละประเภท เพื่อจะได้ใช้
เป็นข้อมูลพื้นฐานในการตัดสินใจเลือกใช้พลังงานหมุนเวียนที่เหมาะ
สมกับท้องถิ่นของตนเอง ซึ่งในสาระการออกแบบและเทคโนโลยี
ก็ได้มีการกล่าวถึงเรื่องนี้ไว้ในหลายด้าน เช่น ความหมายของคำ �ว่า
“พลังงานหมุนเวียน” การยกตัวอย่างพลังงานหมุนเวียนที่มีใช้ใน
ประเทศไทย โดยหากเราได้เรียนรู้ในข้อมูลต่าง ๆ เหล่านี้แล้วจะช่วย
ให้มีความเข้าใจในการเลือกใช้พลังงานที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
น้อยหรือสามารถหมุนเวียนนำ�กลับมาใช้ใหม่ได้อีกด้วย
นอกจากเนื้อหาเรื่องพลังงานหมุนเวียนที่มีปรากฏภายในหนังสือ
เรียนการออกแบบและเทคโนโลยีแล้ว ทางสาขาการออกแบบและ
เทคโนโลยีได้มีการพัฒนาสื่อดิจิทัลที่ให้ความรู้เกี่ยวข้องกับพลังงาน
หมุนเวียน 2 รูปแบบ คือ
(ที่มา:
imagecache/550/renewable-energy-in-tourism.jpg)