นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 194 พฤษภาคม - มิถุนายน 2558

16 / 62

นิตยสาร สสวท.
16ิ
ต
ภาพที่ 2 วัฏจักรของน�้ำ
ที่มา:
ภาพที่ 3 อุปกรณ์ที่ใช้ในการสร้างกระบอกวัดน�้ำฝนอย่างง่าย
ปริมาณน�้ำฝนส�ำคัญอย่างไร
การตรวจวัดปริมาณน�้ำฝน เป็นปัจจัยหนึ่งทางด้าน
บรรยากาศที่ช่วยให้เราทราบสภาพอากาศ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้
จะช่วยในการพยากรณ์อากาศ การเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัย
ความแห้งแล้ง และธรณีพิบัติภัย เช่น ดินถล่ม ภัยแล้ง นอกจากนี้
การที่เราทราบปริมาณน�้ำฝนยังสามารถช่วยในการวางแผน
การเพาะปลูกได้ ด้ วย ส� ำหรับการเฝ้ าระวังธรณีพิบัติภัย
ประเทศไทยมีหน่ วยงานกรมทรัพยากรธรณี กระทรวง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้จัดตั้งเครือข่ายตามแหล่ง
ต่าง ๆ เพื่อเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณีพิบัติภัยในชุมชนที่มีความเสี่ยง
จะเกิดธรณีพิบัติภัย โดยใช้เกณฑ์ปริมาณน�้ำฝน
0-55 มิลลิเมตรต่อวัน สถานการณ์ปกติ
มากกว่า 60 มิลลิเมตรต่อวัน แจ้งเตือนเบื้องต้น
มากกว่า 90 มิลลิเมตรต่อวัน ให้แจ้งเตือนเฝ้าระวังน�้ำป่าไหลหลาก
มากกว่า 100 มิลลิเมตรต่อวัน จัดเวรเฝ้าระวังตลอดเวลาและ
แจ้งเตือนเตรียมพร้อมหนีภัย
(ถ้าปริมาณฝนสะสมมากกว่า
300 มิลลิเมตร จัดเวรเฝ้าระวัง)
มากกว่า 150 มิลลิเมตรต่อวัน เตรียมการอพยพไปสถานที่
ปลอดภัยที่ได้ก�ำหนดไว้
ส�ำหรับเกณฑ์ปริมาณน�้ ำฝนที่ใช้ ในการเตือนภัยอาจ
จะเปลี่ยนแปลงได้ขึ้นอยู่กับพื้นที่ และความเสี่ยงที่จะเกิดธรณี
พิบัติภัย นอกจากปัจจัยปริมาณน�้ำฝนแล้วยังต้องพิจารณาปัจจัย
ทางธรรมชาติอื่น ๆ ประกอบด้วย ความชันของพื้นที่ ลักษณะ
ทางภูมิศาสตร์ ลักษณะของพื้นดินบริเวณนั้น เช่น ดินเหนียว
ดินร่วน หิน ดังนั้นการมีอุปกรณ์ในการวัดปริมาณน�้ ำฝนจะเป็น
เครื่องช่ วยในการเตรียมความพร้ อมให้ เราได้ เตรียมตัว
เพื่อความปลอดภัยเบื้องต้น ถ้าเราจะลองสร้างอุปกรณ์วัดน�้ ำฝน
อย่างง่าย เพื่อใช้ติดตามปริมาณน�้ำฝนในโรงเรียน หรือชุมชน
ของเรา สามารถลงมือท� ำตามตัวอย่างดังนี้
วิธีการสร้างกระบอกวัดน�้ำฝนอย่างง่าย
1.ออกแบบกระบอกวัดปริมาณน�้ำฝน ควรใช้ขวดน�้ำอัดลม
พลาสติกขนาด 1.25 ลิตร หรือขวดแก้วที่มีลักษณะเป็น
ทรงกระบอกตรง
2.ถ้าต้องการให้กระบอกวัดปริมาณน�้ ำฝนแข็งแรงไม่ล้ม อาจ
ใช้หินถ่วง หรือ ดินน�้ ำมัน หรือ ปูนปลาสเตอร์ เพื่อให้กระบอก
หนักและมีพื้นกระบอกเรียบ
การสร้างกระบอกวัดน�้ำฝนอย่างง่าย
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
1. ขวดแก้วใส ไม่มีสี หรือ ขวดพลาสติก
2. กระบอกตวงขนาด 100 มิลลิลิตร (ml)
3. แผ่นใส
4. ไม้บรรทัด
5. เทปกาว
6. กาว และปืนกาว
7. มีด คัตเตอร์ หรือกรรไกร
8. ดินน�้ำมัน หรือ หิน หรือ ปูนปลาสเตอร์
9. ปากกาเคมี ดินสอและปากกา