นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 194 พฤษภาคม - มิถุนายน 2558

27 / 62

การแก้โจทย์ปัญหาคณิตศาสตร์ท�ำได้หลายวิธี ปัญหาใดจะแก้ด้วยวิธีใดขึ้นอยู่กับลักษณะของโจทย์ปัญหา และขึ้นอยู่กับ
ความชอบความถนัดของผู้แก้ปัญหาด้วย ส�ำหรับผู้เรียนที่เป็นเด็กไทยคงขึ้นอยู่กับผู้สอนด้วย ผู้สอนสอนอย่างไร ผู้เรียนก็
มักยึดติดท� ำตามไปแบบที่สอนนั้นด้วย อย่างที่เห็นกันอยู่ วิธีการแก้โจทย์ปัญหาที่ได้ผลวิธีหนึ่งคือการเขียนรูป อ่านโจทย์ ไป
เขียนรูปไป ท�ำความเข้าใจไปด้วย รูปช่วยให้การคิดตามข้อความในโจทย์ปัญหาท�ำได้ง่าย น่าจะสอดคล้องกับการท�ำงาน
ของสมอง วิธีการเขียนรูปเป็นวิธีที่ครูคณิตศาสตร์ โดยเฉพาะครูในระดับประถมศึกษาทุกคนในประเทศสิงคโปร์ ต้องรู้
ต้องเข้าใจ ต้องคุ้นเคยและช� ำนาญ ด้วยว่าผลการสอบประเมินระดับนานาชาติ เปรียบเทียบความสามารถของผู้เรียนในการ
แก้ปัญหาคณิตศาสตร์ นักเรียนสิงคโปร์ท�ำได้ดีมากในระดับต้น ๆ ของโลก วิธีการนี้ในสิงคโปร์เรียกว่า บาร์โมเดล (Bar Model)
จึงน่าสนใจว่าวิธีการนี้ เป็นอย่างไร
พิจารณาโจทยปญหาต อไปนี้
การสอนแก้โจทย์ปัญหา
โดยใช้ บาร์โมเดล (Bar Model)
ปกติแล  ว ผู สอนควรจัดประสบการณ ให  ผู เรียนไต ขั้นของการ เรียนรู  จากของจริงไปเป  นตัวนับที่จับต องได 
(concrete) แทนของจริงแลวเปลี่ยนไปสูตัวแทนที่เปนรูปในกระดาษ (pictorial) และปรับไปถึงขั้นนามธรรมที่ทิ้งเคาเดิมของจริง
ไปในที่สุด (abstract) ลําดับขั้น concrete pictorial abstract เป นดังนี้
ผู้สอนใช้แอปเปิลจริงเป็นตัวนับตามโจทย์แต่เมื่อผู้เรียน
อายุมากขึ้นและเริ่มคุ้นเคย ผู้สอนค่อย ๆ เปลี่ยนและใช้
สื่อตัวนับที่จับต้องได้ (concrete) แทน
เอมีแอปเปิล 2 ผล บีมีแอปเปิล 5 ผล เอและบีมีแอปเปิลรวมกันกี่ผล
เอ
บี
สุรัชน์ อินทสังข์
สาขาคณิตศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามค�ำแหง 27
ปีที่ 43 ฉบับที่ 194 พฤษภาคม - มิถุนายน 2558