28 / 61
5. สวนสนุกกระตุกขวัญ (ค.ศ. 2003)
เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม ค.ศ. 2003 ได้เกิดอุบัติเหตุ
รถเลื่อนของเครื่องเล่น Space Mountain ที่สวนสนุก Tokyo
Disneyland ไถลออกนอกรางขณะก�
ำลังให้บริการแก่
นักท่องเที่ยว เคราะห์ดีที่ไม่มีผู้ใดบาดเจ็บสาหัส แต่เครื่องเล่น
ชนิดนี้ต้องปิดให้บริการทันทีเป็นเวลาสามเดือนก่อนจะเปิดให้
บริการใหม่
การสอบสวนพบว่ าอุบัติเหตุเกิดจากเพลาของ
ล้อหลังของรถเลื่อนหักเนื่องจากมีเส้นผ่านศูนย์กลางเล็กกว่า
แบริงมากเกินไป ท�
ำให้เกิดการกระแทกรุนแรงจนเพลาโลหะมี
ความล้าและหักลงในที่สุด การที่เพลามีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง
เล็กกว่าที่ควรจะเป็นนั้น เนื่องจากทีมวิศวกรของ Tokyo
Disneyland ได้เปลี่ยนหน่วยการวัดจากระบบอังกฤษมาเป็น
ระบบเมตริกตั้งแต่ปี ค.ศ. 1995 แต่ไม่ได้มีการปรับแบบ
พิมพ์เขียวของเครื่องเล่น Space Mountain ตาม ท�
ำให้
เกิดความสับสนเรื่องหน่วยการวัด เมื่อมีการสั่งเพลาส�
ำหรับ
รถเลื่อนใหม่ในปี ค.ศ. 2002 จึงเกิดการค�
ำนวณผิดพลาด โดย
ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของเพลาที่ควรจะเป็นจะต้องเท่ากับ
1.77 นิ้วตามที่ระบุในแบบพิมพ์เขียวฉบับเก่า หรือประมาณ
45 มม. แต่ผู้สั่งซื้อเข้าใจว่าจะต้องสั่งเพลาที่มีขนาดรัศมี
= 0.885 ซม. (โดยเข้าใจว่า 1.77 มีหน่วยเป็น เซนติเมตร) และ
สั่งเพลาที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 44.25 มม. ตามที่มีให้
เลือกในใบสั่งซื้อทันทีโดยไม่ได้ค�
ำนวณการเปลี่ยนหน่วยให้
รอบคอบ (โดยอาจเข้าใจผิดว่าจะต้องแปลงความยาวรัศมีเพลา
0.885 ซม. ให้เป็นเส้นผ่านศูนย์กลางด้วยการหารด้วยสอง
อีกทั้งยังสับสนในการเลื่อนต�
ำแหน่งทศนิยมในการแปลงหน่วย
ซม. เป็น มม.) ท�
ำให้เพลาที่น�
ำมาใช้มีขนาดเล็กว่าที่ต้องการจริง ๆ
ถึง 45 – 44.25 = 0.75 มม. เมื่อน�
ำเพลามาประกอบกับแบริง
จึงเกิดช่องว่างระหว่างเพลากับแบริงสร้างแรงสั่นสะเทือนต่อ
ตัวเพลาขณะรถรางวิ่ง ท�
ำให้เพลาโลหะล้าและเกิดเป็นอุบัติเหตุ
ดังกล่าว
รูปที่ 5: เครื่องเล่น Space Mountain ที่สวนสนุก Tokyo
Disneyland
(ภาพจาก
http://www.disneytouristblog.com/tokyo-disney-land-tomorrowland)
นิตยสาร สสวท.
28