นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 185 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2556

31 / 62

บรรณานุกรม
American Association for the Advancement of Science (AAAS). (1989).
Science for all American: A project 2061 report on goals in science,
mathematics, and technology. Washington, DC: AAAS.
Eichinger, John. (2009). Activities linking Science with Mathematics, grade
K-4. VA: NSTA Press.
The National Research Council (NRC). (2012). A framework for K-12
science education: Practices, crosscutting concepts, and core idea.
Washington, DC: National Academies Press.
เมื่อนักเรียน
พับเสร็จแล้วให้
นักเรียนสังเกตกบ
ทั้ง 2 ตัว แล้วคาด
คะเนและให้เหตุผล
ว่ากบตัวใดน่าจะกระโดดได้ไกลกว่ากัน
จากนั้นให้นักเรียนท�ำให้กบโอริงามิกระโดดด้วยวิธีการ ดังรูปที่ 2
รูปที่ 2 การท�ำให้กบโอริงามิกระโดด
(ที่มา : )
❖ ❖ ขั้นทดสอบแนวคิด
ครูก�ำหนดเงื่อนไขว่าจะต้องท� ำให้กบโอริงามิทั้ง 2 ตัว
เคลื่อนที่จากจุดเริ่มต้นไปยังเส้นชัย ซึ่งมีระยะทาง 45 เซนติเมตร
เท่ากัน โดยขณะเล่นให้นักเรียนเปรียบเทียบจ�ำนวนครั้งการกด
และสังเกตการออกแรงที่กบทั้ง 2 ตัว จากนั้นให้นักเรียนเปรียบ
เทียบสิ่งที่สังเกตได้กับสิ่งที่คาดคะเนไว้ ซึ่งนักเรียนอาจพบว่า
กบที่มีขนาดเล็กกว่าจะเบากว่า ออกแรงกดน้อยกว่า เคลื่อนที่
ไปได้ระยะทางที่น้อยกว่าในการกดแต่ละครั้ง และทิศทางการ
เคลื่อนที่อาจไม่แน่นอนหากขณะนั้นลมพัดผ่านมา ส่วนกบที่มี
ขนาดใหญ่จะต้องออกแรงกดมากกว่า เคลื่อนที่ไปได้ระยะทาง
ที่มากกว่า มีทิศทางการเคลื่อนที่แน่นอนกว่า และนักเรียนจะ
ได้ค้นพบว่าน�้ำหนักของกบโอริงามิและวิธีท�ำให้กบกระโดดมีผล
ต่อการเคลื่อนที่ของกบ
❖ ❖ ขั้นออกแบบและปรับปรุงชิ้นงาน
นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันออกแบบกบโอริงามิตัวใหม่ที่
สามารถกระโดดไปได้ระยะทาง 45 เซนติเมตร โดยใช้จ�ำนวน
ครั้งการกดน้อยที่สุดและออกแรงน้อยที่สุด ก่อนเริ่มการออกแบบ
ครูชักชวนนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงปัจจัยที่อาจส่งผลต่อการ
กระโดดของกบโอริงามิอีกครั้งหนึ่ง ตามหัวข้อดังนี้
• ขนาดของกบ
• ชนิดของกระดาษที่ใช้ในการพับ
• วิธีหรือเทคนิคในการท�ำให้กบกระโดด
• วิธีการท�ำให้กบโอริงามิมีน�้ำหนักมากขึ้น
นักเรียนสามารถน�ำอุปกรณ์มาออกแบบและสร้างสรรค์กบ
โอริงามิของตนเองหรือครูอาจช่วยเตรียมอุปกรณ์เพิ่มเติมให้
นักเรียนดังนี้ ชนิดของกระดาษที่ใช้ในการพับ เช่น กระดาษ
วาดเขียน กระดาษแข็ง กระดาษสีแบบบาง กระดาษแก้ว วัสดุ
ที่น�ำมาเพิ่มน�้ำหนักให้กับกบโอริงามิ เช่น ลวดเสียบกระดาษ
รวมถึงสิ่งที่ต้องใช้ในการตกแต่ง
เมื่อนักเรียนออกแบบกบโอริงามิเรียบร้อยแล้ว ให้แต่ละกลุ่ม
ท�ำการแข่งขันทั้งหมด 3 ครั้ง แล้วเปรียบเทียบความสามารถ
ของกบโอริงามิ โดยนับจ�ำนวนครั้งทั้งหมดที่กดให้กบกระโดดจาก
จุดเริ่มต้นจนถึงเส้นชัยจากการแข่งขันทั้ง 3 ครั้ง มาหาค่าเฉลี่ย
รูปที่ 3 กบโอริงามิขนาดต่าง ๆ
(ที่มา :
กิจกรรมเพิ่มความสามารถของกบโอริงามิ
หลังจากที่นักเรียนแต่ละกลุ่มทราบผลแล้วว่ากบโอริงามิของ
กลุ่มตนเองมีความสามารถเพียงใด ครูเปิดโอกาสให้นักเรียน
ปรับปรุง หรือเพิ่มความสามารถของกบโอริงามิของกลุ่มตนเอง
ได้ และน�ำมาทดสอบเปรียบเทียบกับกบโอริงามิก่อนการปรับปรุง
จากแนวการจัดกิจกรรมสะเต็มศึกษาด้วยกบโอริงามิ จะเห็น
ได้ว่ากิจกรรมนี้ช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้เนื้อหาทางวิทยาศาสตร์
เกี่ยวกับมวลและการเคลื่อนที่ โดยน�ำความรู้นี้ไปประยุกต์ใช้ร่วม
กับกระบวนการทางวิศวกรรมศาสตร์เพื่อออกแบบกบโอริงามิ
ซึ่งจะต้องค�ำนึงถึงขนาด ชนิดของวัสดุที่น�ำมาใช้พับกบ เพื่อให้
ได้สิ่งประดิษฐ์ที่มีประสิทธิภาพ (เทคโนโลยี) อีกทั้งยังมีการเก็บ
ข้อมูล นับจ�ำนวนครั้งที่กบโอริงามิกระโดดได้ และน�ำมาหาค่า
เฉลี่ย ซึ่งต้องใช้หลักการทางคณิตศาสตร์ในการค�ำนวณอีกด้วย
กิจกรรมที่น� ำเสนอในบทความนี้ เป็นตัวอย่างกิจกรรมหนึ่ง
ที่ช่วยจุดประกาย การเป็นนักคิด นักสร้างสรรค์ การออกแบบ
เพื่อเป็นพื้นฐานส�ำหรับการต่อยอดในการเรียนรู้แบบ STEM
Education ในระดับที่สูงขึ้นไป
ปีที่ 42 | ฉบับที่ 185 | พฤศจิกายน-ธันวาคม 2556 31