6 / 62
6
นิตยสาร สสวท
เบื้องหลังของการได้มาซึ่งปัจจัยสี่ในการด�ำรงชีวิต
ของมนุษย์ ได้แก่ “พลังงาน” ซึ่งเป็นสิ่งที่คุ้นชิน ที่คนส่วนใหญ่
มักไม่นึกถึง และลืมนึกไปว่า พลังงานเป็นปัจจัยน�ำเข้าใน
กระบวนการต่างๆ เพื่อให้ได้มาซึ่งผลผลิตโดยเริ่มจากร่างกาย
มนุษย์ ซึ่งถ้าขาดพลังงานจะไม่สามารถด�ำเนินชีวิตต่อไปได้
สิ่งอ�ำนวยความสะดวกต่างๆ ที่มนุษย์ทุกคนต้องการ
เพื่อให้ได้มาซึ่งความเจริญก้าวหน้า และความมั่นคงทางเศรษฐกิจ
เพื่อความสวยงามรื่นรมย์ในการด�ำเนินชีวิต เพื่อเยียวยา
และรักษาตัวเวลาร่างกายท�ำงานบกพร่อง สิ่งเหล่านี้ล้วน
ต้องใช้พลังงานในกระบวนการผลิตทั้งสิ้น เพราะความต้องการ
ของมนุษย์ไม่เคยลดลง ในขณะที่ปริมาณวัตถุดิบที่เป็น
แหล่งทรัพยากรก็ได้ลดลง เพราะจ�ำนวนมนุษย์ผู้บริโภคพลังงาน
นับวันจะยิ่งเพิ่มขึ้น
พลังงานจึงเป็นเรื่องที่ทุกคนจ�ำเป็นต้องรู้ และเข้าใจ
เพื่อให้สามารถเลือกใช้ได้อย่างฉลาดและเหมาะสม และเพื่อเป็น
ทางเลือกของปัญญาที่จะต่อยอดของความคิดสร้างสรรค์
ในการสร้างนวัตกรรมเพื่อรองรับการใช้พลังงานอย่างประหยัด
และปลอดภัยดังนั้นการตระหนักรู้ด้านพลังงานที่กระทรวงพลังงาน
จึงได้ก�ำหนดว่า “เป็นการสร้างความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับ
พลังงานทั้งในเชิงวิทยาศาสตร์ (คือธรรมชาติของพลังงาน)
และในเชิงเทคโนโลยี (คือกิจกรรมของมนุษย์กับรูปแบบการใช้
พลังงาน) อย่างลึกซึ้ง เพื่อให้สามารถตัดสินใจเลือกใช้พลังงาน
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ (Informed decision) โดยค�ำนึงถึง
ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม”
พลังงานน�้ำ พลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์
พลังงานชีวมวล และพลังงานนิวเคลียร์ ล้วนเป็นพลังงาน
ที่มีแหล่ งก�ำเนิดในธรรมชาติ และมนุษย์ ได้ ใช้ ความรู้
ความสามารถในการน�ำพลังงานเหล่านี้มาใช้อย่างต่อเนื่อง
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันตามความจ�ำเป็น และความต้องการ
ของมนุษย์
รอบรู้
วิทย์
เบ็ญจวรรณ ศรีเจริญ • ผู้อ�ำนวยการสาขาวิทยาศาสตร์มัธยมศึกษาตอนต้น. สสวท. • e-mail:
bsrij@ipst.ac.thพลังงาน...
ผู้อยู่เบื้องหลังการผลิต
ของสรรพสิ่ง