นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 185 พฤศจิกายน - ธันวาคม 2556

12 / 62

“ครูต้องมีความสามารถในการออกแบบและอ�ำนวยความ
สะดวกต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยให้ผู้เรียนแสวงหาความรู้
ผ่านการเรียนรู้จากการปฏิบัติ”
ดังนั้นครูต้องมีความเชี่ยวชาญในการจัดการเรียนรู้ด้วย
กระบวนการสืบเสาะความรู้ การจัดการเรียนรู้แบบโครงงาน
เป็นฐาน (project-based learning) หรือการเรียนรู้แบบปัญหา
เป็นฐาน (problem-based learning) รวมทั้งส่งเสริมให้นักเรียน
สามารถเรียนรู้และท�ำงานแบบร่วมมือ
การน�ำโครงงานมาใช้ในการจัดการเรียนรู้ไม่ใช่สิ่งใหม่
การเรียนรู้ด้วยโครงงานเป็นไปตามความสนใจของผู้เรียน การ
ออกแบบโครงงานที่ดีจะกระตุ้นให้เกิดการค้นคว้าอย่างกระตือรือร้น
และใช้ทักษะการคิดขั้นสูง
ลักษณะส�ำคัญของการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน
1. ประเด็นปัญหา ประเด็นปัญหาที่น�ำมาจัดการเรียนรู้
แบบโครงงาน ควรเป็นเรื่องที่นักเรียนสนใจ สงสัย ต้องการหา
ค�ำตอบ
2. แนวทางในการแก้ปัญหาหรือหาค�ำตอบ การหาค�ำตอบ
ควรเป็นการศึกษาด้วยตนเองอย่างมีระบบ มีวิธีการศึกษาหลาย
วิธี ซึ่งครอบคลุมถึงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อื่น โดยศึกษา
จากแหล่งการเรียนรู้ที่หลากหลาย มีครูเป็นที่ปรึกษาตลอด
กระบวนการท�ำงาน
3. การสรุปองค์ความรู้ ข้อค้นพบ การสรุปองค์ความรู้ ข้อ
ค้นพบ ควรเป็นการสรุปความรู้ที่สามารถน�ำไปใช้ในชีวิตจริงได้
กระตุ้นให้ผู้เรียนต้องการศึกษาหาค�ำตอบอย่างต่อเนื่อง และ
สามารถแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อื่นได้
ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ แบบใช้โครงงานเป็นฐาน
1. เลือกหัวข้อเรื่องหรือปัญหาที่จะศึกษา
2. วางแผนการศึกษา
2.1 ก�ำหนดจุดประสงค์
2.2 ตั้งสมมุติฐาน
2.3 ก�ำหนดวิธีการศึกษา
3. ลงมือปฏิบัติ
4. เขียนรายงาน
5. น�ำเสนอผลงาน
ค�ำถามเพื่อใช้เป็นแนวทางในการออกแบบการเรียนรู้
โดยใช้โครงงานเป็นฐาน
1. ต้องการให้นักเรียนบรรลุวัตถุประสงค์ใดหรือมาตรฐานใด
2. ประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนอย่างไร
3. สถานการณ์ในชีวิตจริงหรืออาชีพใดที่จะน�ำมาประยุกต์
ใช้ในการจัดการเรียนรู้
4. ปัญหาอะไรที่จะน�ำมาใช้ภายใต้เงื่อนไขค�ำถามในข้อ
1 - 3
5. มีแหล่งเรียนรู้ใดที่นักเรียนต้องการ เช่น หนังสือ เว็บไซต์
อุปกรณ์ เครื่องมือที่สนับสนุนการเรียนรู้
6. ให้การสนับสนุนหรือช่วยเหลือการเรียนรู้ของนักเรียน
ได้อย่างไร
7. มีการจัดกลุ่มนักเรียนอย่างไรเพื่ออ�ำนวยความสะดวก
ในการเรียนรู้ และจะมีกฎระเบียบอย่างไร
8. การประเมินผลแบบใดบ้างที่น�ำมาใช้ในการประเมินการ
พัฒนาการการเรียนรู้ของผู้เรียนในชั้นเรียน
9. ให้นักเรียนน�ำเสนอผลการแก้ปัญหาด้วยวิธีการใด
10. ให้ข้อมูลสะท้อนกลับต่อการเรียนรู้ของนักเรียนอย่างไร
(ที่มา : )
นิตยสาร สสวท. 12