นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 190 กันยายน - ตุลาคม 2557

30 / 62

30
นิตยสาร สสวท.
ปฏิทินเดือนเกิดของฉัน
วันที่ที่แสดงจ�ำนวนที่หารด้วย 7 ลงตัว
รศ.ดร.ปรีชา เนาว์เย็นผล
สาขาวิชาศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช / e-mail :
ประโยชน์ทางตรงของปฏิทินคือใช้เป็นสื่อบอกวัน เดือน ปี ทั้งในอดีต ปัจจุบันและอนาคต นอกจากนี้ยังอาจใช้เป็นสมุดบันทึกกิจกรรม
ในชีวิตประจ�ำวันอย่างคร่าว ๆ ได้ องค์ประกอบอื่น ๆ ที่ผู้จัดท�ำน� ำเสนอมาพร้อมกับปฏิทิน เช่น เรื่องราว ภาพประกอบ มีส่วนท�ำให้ปฏิทินมี
ความน่าสนใจและมีคุณค่ายิ่งขึ้น นับเป็นแหล่งความรู้ใกล้ตัวที่มีประโยชน์ไม่น้อย ปฏิทินโดยทั่วไปมักน�ำเสนอเป็นรายเดือนอยู่ในหน้าเดียวกัน
ในแต่ละเดือนน�ำเสนอเป็นสัปดาห์โดยจัดเรียงเป็นแถว แถวละ 7 วัน ตั้งแต่สัปดาห์แรกจนถึงสัปดาห์สุดท้ายของเดือน ตามแนวคิดของไทย
ดั้งเดิมจะก�ำหนดให้วันแรกของสัปดาห์เป็นวันอาทิตย์ แต่ในปัจจุบันมีการปรับให้เป็นอย่างสากล คือก�ำหนดให้วันแรกของสัปดาห์เป็นวันจันทร์
ซึ่งเป็นวันแรกของการท�ำงาน การที่ตัวเลขแสดงวันที่ในปฏิทินจัดเรียงอย่างเป็นระเบียบตามวัน 7 วัน ของสัปดาห์ ท�ำให้เกิดแบบรูปของจ�ำนวน
ที่สวยงาม ชวนให้สนใจว่ามีแบบรูปลักษณะใดอยู่บ้าง และปฏิทินที่ต่างเดือน ต่างปีกัน เช่น ปฏิทินที่เป็นเดือนเกิดของแต่ละคนจะมีแบบรูป
ท�ำนองเดียวกันหรือมีความต่างกัน หรือไม่ อย่างไร
รอบรู้คณิต
ปฏิทินเดือนเกิดของฉัน
ผู้เขียนได้มีโอกาสน�ำกิจกรรมการ
ส�ำรวจปฏิทิน ไปใช้ กับนักเรียนชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนราชินีบูรณะ
จังหวัดนครปฐม ด�ำเนินกิจกรรมโดยเริ่ม
จากการให้นักเรียนแต่ละคนเขียนปฏิทิน
เดือนเกิดของตนเองให้ เต็มทั้งเดือน
จากข้อมูลที่นักเรียนทราบเพียงวันที่ เดือน
ปีเกิดของตนเองเท่านั้นซึ่งนักเรียนบอกว่า
รู้สึกตื่นเต้นที่มีโอกาสได้เห็นปฏิทินเดือนเกิด
ของตนเองทั้งเดือน จากนั้นให้นักเรียน
ส�ำรวจแบบรูปของจ�ำนวนที่แสดงด้วย
วันที่ในปฏิทินเดือนเกิดของตนเอง โดยให้
ระบายสีตกแต่งให้สวยงาม ข้อค้นพบของ
นักเรียนในเบื้องต้น เช่น การเรียงกันอย่าง
เป็นระเบียบของจ�ำนวนคู่ จ�ำนวนที่หาร
ด้วย 3 ลงตัว
เมื่อพิจารณาตามแนวตั้ง หรือแนว
สดมภ์ จะพบว่าในสดมภ์ที่มี 7 อยู่บนสุด
ทั้งสดมภ์แสดงจ�ำนวนที่หารด้วย 7 ลงตัว
ให้นักเรียนคิดต่อไปว่า เพราะเหตุใด และ
ส�ำหรับจ�ำนวนในสดมภ์อื่น ๆ เมื่อหารด้วย 7
จะเกิดผลอย่างไร ผู้เขียนขอสรุปข้อค้นพบ
เป็นกลอนสุภาพ ดังนี้
ปฏิทินเดือนนี้หนาน่าสนใจ
สามารถใช้ดูเศษจาก 7 หาร
ในแนวตั้งแต่ละแนวลองตรวจทาน
แถวบนนั้นบอกเศษเด็ดดีจัง
ปฏิทินเดือนเกิดของฉัน
ปฏิทินเดือนเกิดของฉัน
วันที่ที่แสดงจ�ำนวนคู่
วันที่ที่แสดงจ�ำนวนที่หารด้วย 3 ลงตัว