25 / 61
25
ปีที่ 43 ฉบับที่ 196 กันยายน - ตุลาคม 2558
วันเพ็ญ ค�
ำเทศ
อาจารย์ประจ�
ำคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
การใช้ค�
ำถามในการจัดการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้นตอน
(5E Model of Instruction)
ตัวอย่างของการน�
ำเข้าสู่บทเรียนดังกล่าว หลายท่าน
อาจเคยได้ยินได้ฟังมาบ้าง แต่เชื่อหรือไม่ว่ายังคงมีการใช้
ค�
ำถามลักษณะนี้เพื่อน�
ำเข้าสู่บทเรียนในการเรียนการสอน
วิทยาศาสตร์ของไทยในปัจจุบัน
การถามค�
ำถามที่ถูกต้องเป็นหัวใจส�
ำคัญของวิทยาศาสตร์
เช่นเดียวกับหัวใจส�
ำคัญของการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ด้วย
การสืบเสาะหาความรู้ (Inquiry) ครูวิทยาศาสตร์ที่สอนด้วย
วิธีสืบเสาะมักถามค�
ำถามที่มุ่งเน้นไปยังการตรวจสอบหาความจริง
การตรวจสอบความรู้เดิม และการกระตุ้นให้เกิดการแสดงออก
ทางความคิด เปลี่ยนจุดเน้นจากการสังเกตเป็นการสร้างค�
ำอธิบาย
ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์และพัฒนาความเข้าใจของผู้เรียน
ค�
ำถามของครูนั้นส�
ำคัญมากในการช่วยให้นักเรียน
เชื่อมโยงและเรียนรู้มโนทัศน์วิทยาศาสตร์ที่ส�
ำคัญ ค�
ำถาม
ที่มีประสิทธิภาพ เช่น ค�
ำถามที่สามารถตรวจสอบความเข้าใจ
ของนักเรียนเกี่ยวกับแนวคิดใหม่ ๆ และค�
ำถามที่กระตุ้น
ให้เกิดความคิดที่ลึกซึ้งมากขึ้น มักไม่ค่อยพบในห้องเรียน
วิทยาศาสตร์ เนื่องจากครูวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่มักใช้
ค�
ำถามระดับต�่
ำ เช่น ค�
ำถามแบบให้เติมค�
ำในช่องว่าง
ถามแบบกะทันหัน ไม่ทันตั้งตัว ซึ่งจะถามโดยการเน้นย�้
ำให้
ได้ ค�
ำตอบที่ถูกมากกว่ าที่จะถามเพื่อช่ วยให้ นักเรียน
เข้าใจในมโนทัศน์นั้น ๆ
คุณครูท่านใดเคยใช้ค�
ำถามน�
ำเข้าสู่บทเรียนลักษณะนี้บ้าง
ครู
: นักเรียนครับ น้องของพ่อเรียกว่าอะไร
นักเรียน
: อา ค่ะ
ครู
: แล้วในทางคณิตศาสตร์เมื่อบวก ลบคูณแล้วจะต้องมีอะไรอีก
นักเรียน
: หาร ค่ะ
ครู
: วันนี้เราจะเรียนเรื่องอาหารกันนะ