นิตยสาร สสวท. ฉบับที่ 196 กันยายน - ตุลาคม 2558

28 / 61

นิตยสาร สสวท.
28
ตัวอย่างค�ำถามที่จะน�ำไปสู่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้
ในการจัดการเรียนรู้แบบ 5 ขั้นตอน
ในที่นี้ขอยกตัวอย่างค�ำถามที่ใช้ในแต่ละขั้นตอนของการ
จัดการเรียนรู้แบบ 5 ขั้นตอน เรื่อง เราจะมีวิธีตรวจสอบไขมันได้
อย่างไร และ เรื่อง หลอดดูดน�้ำท�ำงานอย่างไร เพื่อเป็นแนวทาง
ส�ำหรับครู ดังนี้
ขั้นสร้างค�ำอธิบาย
1. ครูถามค� ำถาม ดังนี้
1. เกิดอะไรขึ้นกับคราบบนกระดาษแต่ละแผ่น
2. คราบน�้ำหายไปไหน
3. เราจะมีวิธีการดูคราบน�้ำมันอย่างไร
2. ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า เมื่อเวลาผ่านไป 10 นาที แล้วเรา
ส่ องกระดาษที่หยดน�้ำกับกระดาษที่หยดน�้ำมันผ่ าน
แสงแดดหรือแสงไฟ จะเห็นได้ว่าน�้ำบนกระดาษระเหยไปจึง
ไม่เหลือคราบน�้ำ ในขณะที่คราบน�้ำมันยังคงอยู่บนกระดาษ
ซึ่งเราจะใช้ปรากฏการณ์ดังกล่าวนี้ในการทดสอบไขมัน
ขั้นขยายความรู้
1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มตรวจสอบไขมันในอาหารว่างที่
แต่ละกลุ่มเตรียมมา โดยปฏิบัติดังนี้
1.1 ตัดกระดาษสีน�้ำตาลให้มีขนาด 5 cm2 จ�ำนวน
5 แผ่น ตามจ� ำนวนชนิดของอาหารว่างที่เตรียมมา
1.2 ท�ำเครื่องหมาย X ลงในช่อง “คาดว่ามีไขมัน”
ของแบบบันทึกผลการตรวจสอบไขมันส�ำหรับ
อาหารว่างที่นักเรียนคิดว่ามีไขมันเป็นส่วนประกอบ
1.3 ถูอาหารว่างแต่ละชนิดกับกระดาษสีน�้ำตาลที่
เตรียมไว้ ชนิดละแผ่น พร้อมเขียนชื่ออาหารว่าง
แต่ละชนิดก�ำกับไว้บนกระดาษด้วย
1.4 เมื่อเวลาผ่านไป 10 นาที ให้ยกกระดาษแต่
ละแผ่นที่มีคราบของอาหารว่างขึ้นส่องกับแสงแดด
หรือแสงไฟ
1.5 ท� ำเครื่องหมาย X ลงในช่อง “มีไขมัน”ของ
แบบบันทึกผลการตรวจสอบไขมันส�ำหรับอาหาร
ว่างที่เมื่อส่องคราบที่ติดบนกระดาษผ่านแสงแดด
หรือแสงไฟแล้วโปร่งแสง
2. ครูถามค�ำถาม ดังนี้
1. ผลการตรวจสอบไขมันเมื่อเทียบกับการคาดการณ์
ล่วงหน้าเป็นอย่างไร
2. นักเรียนจะสรุปผลได้อย่างไรว่าอาหารว่างชนิด
ใดบ้างมีไขมันเป็นส่วนประกอบ
แบบบันทึกการตรวจสอบไขมัน
อาหารว่าง คาดว่ามีไขมัน มีไขมัน
ชนิดที่ 1
ชนิดที่ 2
ชนิดที่ 3
ชนิดที่ 4
ชนิดที่ 5
เราจะมีวิธีตรวจสอบไขมันได้อย่างไร
วัสดุอุปกรณ์
1. จานกระดาษ
2. น�้ำ
3. เนย
4. น�้ำมันพืช
5. อาหารว่าง (Snack Food) 5 ชนิด
6. ถุงกระดาษสีน�้ำตาล ขนาด 5 cm2
7. หลอดหยดยา
ขั้นสร้างความสนใจ
ครูแสดงอาหารหลากหลายชนิด แล้วถามค�ำถาม
ดังนี้
1. ในอาหารเหล่านี้มีไขมันเป็นส่วนประกอบหรือไม่
2. อาหารชนิดใดบ้างที่มีไขมันเป็นส่วนประกอบ
3. ถ้าในอาหารเหล่านี้มีไขมันเป็นส่วนประกอบ
เราจะมีวิธีการตรวจสอบได้อย่างไรว่าสารนั้นคือไขมัน
ขั้นส�ำรวจและค้นหา
1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มท�ำการทดลองดังนี้
1.1 หยดน�้ำหลาย ๆ หยดลงบนกระดาษสีน�้ำตาล
ดังภาพที่ 1 และหยดน�้ำมันพืชลงบนกระดาษสี
น�้ำตาลอีกแผ่นหนึ่ง ดังภาพที่ 2
1.2 ใช้นิ้วมือบี้ก้อนเนย
2. ครูถามนักเรียน ดังนี้
2.1 เมื่อใช้นิ้วบี้ก้อนเนยแล้วรู้สึกอย่างไร
2.2 คราบของหยดน�้ำให้ความรู้สึกอย่างไร และคราบ
ของหยดน�้ำมันให้ความรู้สึกอย่างไร
3. ครูถามนักเรียนว่า จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อทิ้งคราบทั้งสองไว้
เป็นเวลา 10 นาที
4. เมื่อเวลาผ่านไป 10 นาที ครูให้นักเรียนตรวจสอบคราบ
บนกระดาษแต่ละแผ่น